Tıbbi atık bertaraf teknolojilerinin hibrid HFLTS&MABAC yaklaşımı ile değerlendirilmesi
Evaluation of healthcare waste treatment technologies via hibrid HFLTS&MABAC approach
- Tez No: 470894
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ELİF KILIÇ DELİCE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Üretilen tıbbi atık miktarı, sürekli artan nüfus dolayısıyla oluşan sağlık hizmetleri talebi ve kurulan yeni sağlık kuruluşları ile her geçen gün artmaktadır. Tıbbi malzemelerin tek kullanımlık olması da atık miktarının artmasının sebeplerinden biridir. Tıbbi atıklar, taşıdıkları birtakım risklerden dolayı özel muamele gerektirmektedir. Bu riskleri mümkün olduğunca azaltmaya çalışmak gelişmekte olan ülkelerin ortak bir sorunudur. Bu sorunu çözmek için tıbbi atık bertaraf yöntemleri arasından en uygununun seçilmesi son derece önemlidir. Birden fazla çelişen kriter ve bir grup uzmanın görüşleri dikkate alınarak, Tıbbi Atık Bertaraf teknolojileri arasından en iyi yöntemin seçilmesi çok önemli bir grup karar verme problemidir. Alternatif değerlendirmede kullanılan nitel ve nicel kriterlerin, içerdiği serbest içerikli terim seti ile insanın kararsız doğasına yakın ve esnek bir şekilde değerlendirilmesine imkân tanıyan Hesitant Fuzzy Linguistic Term Set (HFLTS) yöntemi son zamanlarda ilgi odağı olmuş bir dilsel terim setidir. Multi-Attributive Border Approximation Area Comparison (MABAC) yöntemi ise, basit işlem adımları ile Sınır yaklaşım alanına uzaklığı ölçerek alternatif değerlendirmeye yarayan Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi (ÇKKV)'dir. Bu çalışmada, HFLTS ve MABAC yöntemlerinin bir hibridi olan yeni bir HFLTS&MABAC yöntemi önerilmiştir. İlk olarak, literatürde mevcut olan Tıbbi Atık Bertaraf teknolojisi değerlendirme kriterleri incelenmiş ve bu kriterlere literatürden farklı olarak Ergonomik kriterler eklenmiştir. Daha sonra, ana kriter ve alt kriter ağırlıkları çok kriterli HFLTS yöntemi ile elde edilmiş ve en iyi teknoloji MABAC yöntemi ile belirlenmiştir. Yöntemin geçerliliğini göstermek için HFLTS&TOPSIS ve HFLTS&VIKOR yöntemlerinden elde edilen sonuçlarla kıyaslanmıştır. Hesaplama sonucunda en yüksek ağırlığa sahip ana kriter çevresel faktörler (ÇF) ardından ekonomik faktörler (EK) çıkarken, alt kriterlerden gaz atıklar ve çevresel etkileri (GÇE) ve işletme maliyeti (İM) kriterleri çıkmıştır. Kullanılan yöntemler sonucunda diğer yöntemlere göre maliyeti az olan, çevre korumasına duyarlı ve bertaraf etkinliği yüksek olan Sterilizasyon teknolojisi seçilmiştir.
Özet (Çeviri)
The amount of healthcare waste produced is increasing day by day with the demand for health services due to the ever-increasing population and the new health institutions established. Disposable medical supplies are also one of the reasons for the increase in the amount of waste. Developing countries share the common responsibility of trying to reduce the risks carried by medical wastes as much as possible as they require special treatment. In order to solve this problem, it is extremely important to select the most appropriate method from the healthcare waste treatment methods. It is a very important group decision problem to choose the best method among the healtcare waste treatment technologies by taking into consideration the multiple conflicting criteria and the opinions of a group of experts. The Hesitant Fuzzy Linguistic Term Set (HFLTS) method, which allows qualitative and quantitative criteria used in alternative evaluation to be assessed in a flexible and close way to unstable nature of the human being through a context-free grammar set of linguistic terms is a set of linguistic terms that has recently become the focus of attention. The Multi-Attributive Border Approximation Area Comparison (MABAC) method is a Multi-criteria Decision Making Method (MCDM) that is used to alternatively evaluate the distance to the border approximation area by simple process steps. This study proposes a new HFLTS & MABAC method is proposed, which is a hybrid of HFLTS and MABAC methods. Firstly, evaluation criteria of Healthcare Waste Treatment Technology which exists in the literature has been examined and ergonomic criteria has been added to these criteria different from the literature. Subsequently, the main criterion and the subcriterion weights have been obtained by the multi-criteria HFLTS method and the best technology has been determined by the MABAC method. They have been compared to the results obtained by HFLTS&TOPSIS and HFLTS&VIKOR methods to demonstrate the validity of the method. As a result of the calculation, the main criteria with the highest weight were economic factors followed by environmental factors, while the sub criteria had gas waste and environmental impacts and operating cost criteria. Consequently, Sterilization technology which costs less than other methods, is sensitive to environmental protection and has high disposal efficiency has been chosen.
Benzer Tezler
- Sıcak haddelenmiş çelikleri işleyen tesislerde biriken demir esaslı yağlı çamurdan demirli hammadde üretilmesi
Production of ferrous raw materials from iron based oily mill sludge released in the facilities processing hot rolled steels
SAMET BALLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KELAMİ ŞEŞEN
- Tıbbi atık bertaraf yöntemleri ve karşılaştırılması Giresun ili örnek çalışması
Medical waste disposal methods and comparison case study of Giresun
HARUN ÜSTÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Çevre MühendisliğiGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİM ÖNCEL
- İstanbul ili için farklı tıbbi atık bertaraf senaryolarının yaşam döngüsü değerlendirilmesi
Life cycle assessment of different medical waste disposal scenarios for istanbul province
ÖZGE KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Çevre MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SADULLAH LEVENT KUZU
- Tıbbi atıkları işleme ve bertaraf etme teknolojisi seçme problemine bulanık analitik hiyerarşi prosesi ve bulanık analitik ağ prosesi yaklaşımı
Selection of a medical waste operation and elimination technology using fuzzy analytical hierarchy process and fuzzy analytical network process
HANDE MUŞDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TUFAN DEMİREL
- Evaluating health-care waste disposal alternatives for istanbul using fuzzy multi-criteria decision making approaches
İstanbul için tıbbi atık bertaraf alternatiflerinin bulanık çok ölçütlü karar verme yaklaşımları ile değerlendirilmesi
MELİS ALMULA KARADAYI
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. E. ERTUĞRUL KARSAK