Meme kanseri hastalarının yakınlarında yaşam kalitesinin ve bakım yükünün değerlendirilmesi
Evaluation of quality of life and caregiver burden at relatives of patients with breast cancer
- Tez No: 471506
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. FATİH ÖZCAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Kanser, tüm dünyada ve ülkemizde en önemli sağlık sorunlarından biridir. Meme kanseri ise Türkiye'de ve dünyada kadınlarda en sık görülen kanser olması nedeniyle önemlidir. Literatürde meme kanserinin ailenin hastalığı olarak değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Diğer kanser türlerinde olduğu gibi tanı ve tedavi aşaması göz önüne alındığında meme kanserli hasta ve ailesi için rol değişimleri ve aile dinamiğinde etkilenmeler olabilmektedir. Bu çalışmada, meme kanserli hasta yakınlarının sosyodemografik özellikleri ile bakım yükleri ve yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Kesitsel özellikteki çalışmamıza, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi Tıbbi Onkoloji ve Radyasyon Onkolojisi polikliniklerine Kasım 2016-Mart 2017 tarihleri arasında başvuran 100 meme kanserli hastanın öncelikli yakını dahil edilmiştir. Etik kurul onayından sonraki 6 aylık dönemde bu polikliniklere başvuran meme kanserli hastaların bakım veren yakınları evrenimizi oluşturmaktadır. Örneklem hesabı yapılmamış olup belirlenen sürede belirtilen polikliniklere başvuran çalışmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan ve çalışmaya katılmayı kabul eden tüm hastaların yakınlarına ulaşılması hedeflenmiştir. Veri toplama aracı olarak sosyodemografik form, Zarit Bakıcı Yükü Ölçeği, WHOQOL BREF-TR (Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği – Türkçe Ulusal Kısa Sürümü) kullanılmıştır. Anketler yüz yüze görüşme tekniği ile araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Meme kanserli hasta yakınlarının %68 oranında erkek ve %54 oranında hastanın eşi olduğu, %56 oranında ilköğretim eğitim seviyesinde, %53 oranında gelir düzeylerinin orta düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yaşam kalitesi sosyal alan puanının erkek cinsiyette ve hastaya yakınlığa göre eşlerde daha düşük olduğu, bakım verenin yaş ortalaması arttıkça sosyal alanda yaşam kalitesinin azaldığı, gelir seviyesi arttıkça çevresel, ulusal çevresel ve sosyal alanda yaşam kalitesinin arttığı, eğitim seviyesi arttıkça çevresel ve ulusal çevresel alanda yaşam kalitesinin arttığı, bakım verme süresi açısından ilk 6 ay sosyal alan yaşam kalitesi puanlarının en yüksek düzeyde olduğu ve bakım yükü arttıkça çevresel, ulusal çevresel ve sosyal alanda yaşam kalitesinin azaldığı, bakım yükünün ise gelir seviyesi azaldıkça arttığı, cerrahi, kemoterapi, radyoterapi süreçlerini tamamladıktan sonraki süreçte daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda; meme kanserli hasta yakınlarının bakım yükleri ve yaşam kaliteleri periyodik aralıklarla değerlendirilmeli, meme kanserli hastalar kadar onlara bakım veren hasta yakınları; sosyoekonomik durumları göz önünde bulundurularak sosyal açıdan, özellikle hastanın eşi eğitim açısından desteklenmelidir. Bakım verenlerin eğitim alanında, sosyal ve ekonomik alanda gereksinimlerinin belirlenmesi ve karşılanması, sorunlarının göz ardı edilmemesi gerekmektedir. Böylece bakım verenlerin bakım yüklerinin azaltılması ve yaşam kalitelerinin iyileşmesi, meme kanseri tedavisi alan hastaların tedavi süreçlerini ve hastalıkla başa çıkabilme çabalarını da olumlu etkileyecektir.
Özet (Çeviri)
Cancer is one of the most serious health problems in our country and around the world. Breast cancer is vital because it's the most frequent type of cancer observed in women in Turkey and the world. It's stressed in the literature that breast cancer needs to be considered as a disease of family. As in other types of cancer, when the stages of diagnosis and treatment are considered, family dynamics might be effected and there might be a transformation in terms of the roles carried out by each member of the family of the patient suffering from breast cancer. In this study, the aim is to examine the relationship between the sociodemographic characteristics as well as the burden of caregiving on the patient relatives and their life quality. The close relatives of 100 patient with breast cancer who have applied to Medical Oncology and Radiation Oncology Polyclinics of Hafsa Sultan Hospital in Manisa Celal Bayar University between November 2016 and March 2017, are included in our cross-sectional study. In the 6- month period after the ethics committee approval, caregivers for patients with breast cancer applying to the polyclinics constitute our target population. It is aimed to reach all the relatives of the patients who have applied to the polyclinics within the specified period without their sample accounts having yet been done, who admitted to participate in the study and met inclusion criteria of the study. As data collection tool, sociodemographic form, the zarit caregiver burden scale, WHOQOL BREF-TR (World Health Organization quality of life Scale – Turkish national short version) were used. Surveys were implemented by the researcher with face-to-face interview technique. The results show that 68% and 54% of patient relatives with breast cancer are male and are the patient's spouses, and 56% and 53% are at the primary education level and at the middle income level, respectively. The results are as follows: Life quality score in social domain is lower in males and spouses when considered in terms of kinship. As age average of caregivers increases, their life quality decreases in social domain. As income level goes up, life quality in environmental, national environmental and social domain increases. When education level arises, life quality increases in environmental and national environmental domain. In terms of caregiving period, the first six months have the highest scores of life quality in social domain and as caregiving burden rises, life quality in environmental, national environmental and social domain reduces. Moreover, when income level decreases, caregiving burden increases and it rises dramatically in the period after surgical, chemotherapy, radiotherapy processes are completed. In accordance with above-mentioned results, caregiving burdens and life quality of patient relatives should be evaluated at periodic intervals. Both patients with breast cancer and patient relatives, especially spouses, should be supported in terms of education their with their socio-economic conditions being taken into consideration. The educational, social and economic needs of caregivers should be determined and fulfilled and their problems should not be ignored. Therefore, that caregiving burdens of caregivers are reduced and their life quality is improved will have a positive impact on treatment processes of the patients with breast cancer and their efforts to cope with the cancer.
Benzer Tezler
- Kanser hastasına bakım veren birinci derece aile yakınlarında kanser teşhisi sonrasında yaşam tarzı değişikliğinin değerlendirilmesi
The evaluation of health behaviour changes in first degree relative caregivers of cancer patients after the diagnosis of cancer.
DİDEM ŞENER DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
OnkolojiHacettepe ÜniversitesiKanser Epidemiyolojisi Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADİR MUTLU HAYRAN
- Onkoloji hastalarının yakınlarının kanser tarama testleri hakkında bilgi ve tutumları
Knowledge and attitude of relatives of oncology patients about cancer screening tests
ÇİĞDEM SAVAŞ KARDAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN KILIÇ ÖZTÜRK
- Meme kanseri hastalarının kansere uyumlarının belirlenmesi
The determination of breast cancer patients' adjustment to cancer
ESRA KABATAŞ SARAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
HemşirelikGazi ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NERMİN GÜRHAN
- Meme kanserli hastalarda stigmanın (Damgalanmanın) psikiyatrik morbidite ve travma sonrası büyüme ile ilişkisi
The relationship between stigma, psychiatric morbidity and post-traumaticgrowth in breast cancer patients
NEVZAT ÇAMLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriPamukkale ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLFİZAR VARMA
- Total mastektomi yapılmış kadınlar ile meme koruyucu tedavi uygulanmış kadınlarda kaygı, depresyon ve yaşam kalitelerinin karşılaştırılması
Research on differences in terms of anxiety, depression and quality of life between women patients subject to total mastectomy and breast conserving therapy
SELMA İŞGÜZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Onkolojiİstanbul ÜniversitesiPreventif Onkoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEDAT ÖZKAN