Karşılaştırmalı queer okumalar: Kulin, Mungan ve Toptaş metinlerinde queer potansiyeller
Comparative queer readings: Queer potentials in the texts of Kuli̇n, Mungan and Toptaş
- Tez No: 471900
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP SEVİNER, YRD. DOÇ. DR. ÇİMEN GÜNAY ERKOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Bu tezde, çağdaş Türkçe edebiyat içerisinden on iki edebi metin, queer teori odağında incelenmektedir. Bunlar Ayşe Kulin'in Gizli Anların Yolcusu, Bora'nın Kitabı, Dönüş ve Handan romanlarından oluşan dörtlemesi, Murathan Mungan'ın romansal içerik sergileyen Son İstanbul, Cenk Hikâyeleri, Kaf Dağının Önü, Üç Aynalı Kırk Oda hikâyeleri ve Hasan Ali Toptaş'ın Sonsuzluğa Nokta, Bin Hüzünlü Haz, Gölgesizler ve Uykuların Doğusu romanlarıdır. Bu çalışmada, Türkçe edebiyatta“LGBTİ edebiyatı”altında gösterilen Ayşe Kulin ve Murathan Mungan metinleri, daha önce LGBTİ ve queer temalar odağında değerlendirilmemiş Hasan Ali Toptaş romanlarıyla karşılaştırılarak queer teori perspektifinden yakın okumalara tabi tutulmaktadır. Metinlerde karakter yaratımı ve kurgusunda nasıl bir yol izlediğini queer teorinin izinde, bedene dayatılan normlar üzerinden sürmek amaçlanmış ve LGBTİ edebiyatı altında gösterilen edebi eserlerin niteliklerinin heteronormatif ve ikili cinsiyet, cinsel yönelim, cinsellik, arzu dinamiklerinin karakterlerin beden ve edimlerinin inşasına etkisini irdelemek hedeflenmiştir. Queer teori normatif alanın dışında kalma ve normu ihlal etmesiyle, edimlere, bedenlere, türlere, söylemlere ve politikalara yeni anlamlar kazandırmaktadır. Ayrıca queer teori, norm ve kimlik inşalarının ikili ve keskin, net sınırlarını yıkma çabası taşır. Bu bağlamda, kimliklerin inşasında sınırların kırılganlığı, aşkınlığı, akıcılığı ve devinimini hesaba katmayı sağlamaktadır. Buradan hareketle, Mungan'ın eserleri, cinsiyetlendirilmiş kimliklerin ve cinselliklerin ikili yapısını ve heteronormativiteyi yıkmasıyla Ayşe Kulin'in karakter yaratımı ve kurgusunda izlenen yoldan ayrılır ve Hasan Ali Toptaş'ın romanları ile koşut bir yol çizer. Böylece Mungan ve Toptaş metinlerindeki queer potansiyeller aracılığıyla, sınırlarını belli etmeyen kurmaca öğelerinin nasıl heteronormatif zeminde cinsiyetlendirilerek kolayca ele alınamayacağı gösterilmiş olur.
Özet (Çeviri)
This thesis analyses twelve contemporary Turkish literary texts having the focus on queer theory. These are the tetralogy of Ayşe Kulin's including Gizli Anların Yolcusu, Bora'nın Kitabı, Dönüş and Handan novels, Murathan Mungan's Son İstanbul, Cenk Hikâyeleri, Kaf Dağının Önü, Üç Aynalı Kırk Oda stories and Hasan Ali Toptaş's Sonsuzluğa Nokta, Bin Hüzünlü Haz, Gölgesizler and Uykuların Doğusu novels. This study compares Ayşe Kulin and Murathan Mungan's texts that are shown under the title of“LGBTI literature”and Hasan Ali Toptaş novels which have never been analysed with the focus of LGBTI and queer themes, and these texts are being subjected to a closer look from queer theory perspective. It was aimed to investigate the way of character creation and fiction in texts and also to investigate effects of the qualities of literary works shown under LGBTI literature on the construction of the bodies and performances of the characters of heteronormative and dichotomous sex, sexual orientation, sexuality and desire dynamics. Queer theory brings new meanings to performances, bodies, species, discourses and policies by being out of the normative field and violating norms. Queer theory also strives to deconstruct the dichotomous, sharp and straight boundaries of the norm and identity constructions. In this context, queer theory enables to regard the fragility, transcendence, fluidity and movement of the boundaries in the construction of identities. Thus, Mungan's works differentiate from Ayşe Kulin's way of creating characters and fiction by deconstructing heteronormativity and the dichotomous construction of gendered identities and sexualities, while drawing a parallel path with Hasan Ali Toptaş's novels. By this way, through the queer potential in Mungan's and Toptaş's texts it is shown how the fictional items, which have no straight boundaries, cannot easily be considered by being gendered on the heteronormative ground.
Benzer Tezler
- Bob Flanagan örneği üzerinden sanatçının acısının gerçekliği
On the facts of artist?s suffering: The case of Bob Flanagan
ERİNÇ SEYMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. DR. TURAN AKSOY
- (first) love: Comparative analysis of gay experience as a teenage during the coming-of-age
(ilk) aşk: Genç yetişkinlik sürecindeki ergen'in eşcinsellik deneyiminin karşılaştırmalı analizi
SÜLEYMAN BÖLÜKBAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıSabancı ÜniversitesiKültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA ADAK
- Queer Narratives in Bilge Karasu's Troya'da Ölüm Vardı and JeanetteWinterson's Written on the Body
Başlık çevirisi yok
ÖZGE EGE ALTAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Karşılaştırmalı EdebiyatKing s College London EnglandDR. SEBASTİAN MATZNER
- Beyond terrestrial approach in Turkish literature: Queer adaptation, Mediterranean, and spatiality
Türk edebiyatında karasal yaklaşımın ötesinde: Kuir uyarlamalar, Akdeniz ve mekânsallık
İMRAN GÖKÇE ŞAHİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Karşılaştırmalı EdebiyatKoç ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞİMA BEGÜM İMŞİR
- (Dis)orienting exile: Home and belonging in queer Armenian-American women's memoir
Sürgünü yönlendir(Me)mek: Kuir Ermeni-Amerikalı kadınların anılarında ev ve aidiyet
DEANNA M CACHOIAN-SCHANZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Karşılaştırmalı EdebiyatSabancı ÜniversitesiKültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜLYA ADAK