Mermer ocaklarında piroteknik kaya kırıcı malzemelerin kullanılabilirliğinin araştırılması
Investigation of the usability of pyrotechnic rock breaker materials in marble quarries
- Tez No: 472360
- Danışmanlar: PROF. DR. SERVET DEMİRDAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Piroteknik kaya kırıcı, hidrolik kırıcı, pasa, gevşetme paterni, birim zaman, birim maliyet, Pyrotechnic rock breaker, hydraulic hammer, waste rock, loosening pattern, unit time, unit cost
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Mermer ocaklarında ekonomik değeri olan kayaçların blok şeklinde alınabilmesi için koordineli bir şekilde pasa ilerletme çalışmaları yapılmaktadır. Ocağın yapısına ve şekline göre değişik yöntemler geliştirilmeye çalışılsa da şimdiye kadar uygulanmakta olan en yaygın yöntem ekskavatörün ucuna ataşman olarak takılan hidrolik kırıcı ile ocağı genişletme veya pasa sökme çalışmalarıdır. Bu tez çalışmasında, Eğirdir bölgesinde Barla Mermer Maden San. Tic. Ltd. Şti.'ne ait bej mermer ocağında iki farklı yöntem; Hidrolik Kırıcı ve Piroteknik Kaya Kırıcı+Hidrolik kırıcı ile pasa ilerletme yöntemlerinin ekonomik değeri olmayan bölgelerde pasa ilerletme performans analizleri incelenmiştir. En uygun söküm ve/veya pasa ilerletme yönteminin bulunabilmesi için farklı bölgelerde kayaç yapısına bağlı olarak hidrolik kırıcı ve piroteknik kaya kırıcı+hidrolik kırıcı yöntemlerinin uygulaması yapılmıştır. Belirlenen bölgelerde işletmeye ait sondaj makineleri ile delikler delinerek, elmas tel kesme makinaları ile alt ve yan kesim işlemleri yapılmıştır. Belirlenen alanların alt ve yan kesim işlemleri tamamlandıktan sonra ilk olarak ekskavatörün ucuna ataşman olarak takılan hidrolik kırıcı ile söküm işlemleri gerçekleştirilmiştir. Daha sonra ise, delik delme makineleri ile gevşetme amaçlı delikler delinip piroteknik kaya kırıcı ile gevşetilen bölge, hidrolik kırıcı ile söküm işlemi gerçekleştirilerek pasa bölgeleri boşaltılmıştır. Bu iki yöntemin birbirlerine göre avantaj ve dezavantajlarını belirlemek için yerinde ölçüm ve gözlemler yapılmıştır. Bu çalışmalar sırasında; birim zaman, birim maliyet, idame yatırım giderleri, titreşim değerleri, ses ölçümleri, iş güvenliği ve çevre dostu açısından değerlendirmeler yapılmıştır. Piroteknik kaya kırıcıların kullanımı için farklı paternler denenerek en uygun delikler arası mesafe 2,5 m olarak belirlenmiştir. Piroteknik kaya kırıcı+Hidrolik kırıcı yönteminin ilk kez mermer ocaklarında pasa ilerletiminde kullanımı araştırılmış ve hem teknik hem de esneklik bakımından hidrolik kırıcı yönteminden daha uygun olduğunun sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
To expose block marble which have economic value, it is generally necessary to excavate and relocate large quantities of waste rock in marble quarries. Although various methods have been tried to be developed according to the shape and structure of the quarry, the most common method has been applied such as hydraulic hammer which is attached to the excavator for quarry expansion or waste rock removal up to now. In this study, two different methods such as hydraulic hammer and pyrotechnic rock breaker+hydraulic hammer were applied to the beige marble quarry of Barla Marble Mining Co. in Eğirdir region for waste rock excavate and investigated performance analyses. Hydraulic hammer and pyrotechnic rock breaker+hydraulic hammer methods were applied depending on the rock structure in different regions of marble quarry which have non-economically valuable in order to find the most suitable waste rock excavate method. Therefore, holes were drilled with drilling machines and diamond wire cutting machines were used to bottom and sides cut of rocks in the determined areas. After the cutting operations of these areas were completed, excavate process were conducted with hydraulic hammer firstly. Then, the loosening holes were drilled with drilling machines in another waste rock area for loosening with pyrotechnic rock breakers and these areas were excavated with hydraulic hammer. In-situ measurements and observations such as unit time, unit cost, investment cost, vibration values, sound measurements, work safety and in terms of environment friendly were carried out to determine the advantages and disadvantages of these two methods. The most suitable patterns for pyrotechnic rock breakers were tried and the best drilled spacing were determined as 2.5 m. The use of pyrotechnic rock breaker+hydraulic hammer method for excavate waste rock in marble quarries for the first time was investigated and it was concluded that it is more suitable than hydraulic hammer method both in terms of technical and flexibility.
Benzer Tezler
- Block size determination in marble quarring
Mermer ocaklarında blok boyutu tayini
R.EBRU YALÇIN
Yüksek Lisans
İngilizce
1997
Maden Mühendisliği ve MadencilikOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPROF. DR. A. G. PAŞAMEHMETOĞLU
- Mermer ocaklarında iş güvenliği ve risk analizi
Occupational safety and risk analysis ın marble quarries
SEHER ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Maden Mühendisliği ve MadencilikEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN KONUK
- Mermer ocaklarında dijital jeolojinin önemi: Isparta'dan bir örnek
Importance of digital geology in marble quarries: An example from Isparta
ASLI TARHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUBİLAY UYSAL
- Mermer ocaklarında kullanılan zincirli kesme makinelerinin performansının araştırılması
Investigation of the performance of chain saws used in marble quarries
MUHAMMED ALİ ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Maden Mühendisliği ve MadencilikSüleyman Demirel ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN YAVUZ
- Mermer ocaklarında kullanılan elmas tel kesme makinası performansının bulanık mantık yaklaşımıyla belirlenmesi
Determination of diamond wire cutting machine performance in marble quarries by fuzzy logic approach
KEREM ÖZGÜLEÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Maden Mühendisliği ve MadencilikEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİH İPHAR