Öznenin alternatif mekan üretimi: Çağdaş mimarlıkta arayışlar
Alternative space production of the subject: Inquiries in contemporary architecture
- Tez No: 472728
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NAZAN KIRCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Endüstri devrimi, modernleşme, kapitalizm ve neoliberalizm etkisi ile mekan üretiminde; önemli bir konu; yani özne ihmal edilmiştir. Rasyonalist akıl; üretimi tek tipleştirerek yaygınlaştırırken, bu sırada mekan- kullanıcı ilişkisi birbirinden kopartılmıştır. Üretilen mekanın kullanıcısı olarak öznenin, kendi varlığını ve ihtiyaçlarını bütünden ayırıp öz farklılığının bilincine varması, büyük bir değişim başlatmıştır. Öznenin eleştirel düşünce ve özgürleşme edimine işaret eden bu ayrışım, aynı zamanda çeşitlilik talebini de yaratmıştır. Mekan kullanıcısı öznenin talepleri, çeşitli nedenlerle mimari ve kentsel düzlemde karşılanamamıştır. Bu durumun rahatsızlığı ile özneler, kentte yaşama-söz söyleme haklarını ifade etmek üzere; bireysel ve kamusal mekanlarda gerçekleştirdikleri alternatif üretimlerle eleştirilerini görünür kılmaktadır. Muhalif olarak da nitelenen bu üretimlerin bir kısmı mekanların kullanıcısı kentli bireyler, bir kısmı ise tasarımcılar tarafından, öznenin ve mekanın değişen yaşam şartlarına uyarlanabilirliğini farklı şekillerde sağlamak üzere gerçekleştirilmektedir. Mimari ve kentsel bağlamda tıkanmış alanlara by-pass müdahalelerle konuya dikkat çekilmektedir. Var olana karşı durarak, aslında mekanı sistemin ürettiğinden farklı bir biçimde ele almaya, üretmeye ve daha demokratik kılmaya çalışılmaktadır. Yapılan bu muhalif uyarılar bir anlamda, mimar ve plancıların 'tanımlayıcı' ve 'kontrol edici' etkilerinden sıyrılmasının gerekliliğine işaret etmektedir. Mimarın, toplumu dönüştürme gücünü toplum yararına kullanan, kullanıcıya alternatifler sunan bir role bürünmesi ve bireye tamamlanmamış alanlar bırakması, profesyonel olmayan tasarımcı yani mekanın esas kulanıcısına söz hakkı tanıyacaktır. Bu yaklaşımların tasarım sürecine adapte edilmesi; kişisel özgürlüklere saygılı, mutlu ve demokrat mekanlar üretilmesi bakımından bir adım olacaktır.
Özet (Çeviri)
In the production of spaces, an important aspect, that is 'the subject' had been neglected with the influence of the industrial revolution, modernisation, capitalism and neo-liberalism. While the rationalist reason was standardising and extending production, the relationship between space and its user had been broken-off. It initiated a tremendous change when the subject as the user of the space-produced, singled out his own existence and needs from the whole and comprehended his self distinctiveness. Such split up indicating the act of critical thinking and liberation of the subject had also created a demand for diversity. The demands of the subject being the user of the space had not been met at the architectural and urban levels for several reasons. The subject feeling the discomfort of such a situation brings into view his criticisms by carrying out alternative productions in individual and public spaces for the purposes of expressing his right to live and his locus standi. Such acts being classified as adversary are being realised partly by the urbanites being the user of the spaces and partly by the designers in order to provide the adaptability of the subject and the space to changing living conditions using different means. Attention is drawn to the issue through by-pass interventions to the architecturally choked areas. By taking a stance against the existing situation, the intention is to treat space in a different way than what has been produced by the system, to re-produce it and to render it more democratic. It has been asserted through these adversary instigations that there is a requirement for architects and planners to wriggle out of 'defining' and 'controlling' effects. The architect would give the right to speak to the non-professional designer, namely the main user of the spaces by using the power of transforming the society for the benefit of the society, by providing to the user alternatives and uncompleted spaces. Adapting these approaches to the design process will be a step in terms of creating respectful, happy and democratic spaces for personal freedoms.
Benzer Tezler
- Mimarlık ve sanat ara kesitinde mimari yerleştirme üzerinden 'gerçeklik' odaklı mekansal deneyim okuması
Reading the spatial experience focused on 'reality' through architectural installation at the intersection of architecture and art
HANDAN ECE SELÇUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL BAŞARIK AYTEKİN
- Sanal ortamda özne olmak: 3 boyutlu animasyonla etkileşim arayışları
To be a subject in virtual environment: Interaction search with 3-dimensional animation
EZGİ TORAMAN KORAY
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2019
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
DOÇ. SERDAR PEHLİVAN
- İlişkisel bir şey olarak mimari temsil
Architectural representation as a relational thing
HANDE ASAR
Doktora
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ
- Yapılı çevre üretmeninde eleştirel pozisyon alış olarak süreleşme
Becoming processual as a means for a critical positioning in the production of the built environment
MAYA TÜRKMEN NUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ŞENTÜRER
- Criticality of the embodied mind within spatial experiences
Bedenleşen zihnin mekansal deneyimler yoluyla eleştirelliği
BİLGE CAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ERKÖK