The Role of property relations in the evolution of urban space and urban design approaches
Mülkiyet ilişkilerinin kentsel mekan ve kentsel tasarım yaklaşımlarının oluşumundaki etkileri
- Tez No: 47335
- Danışmanlar: PROF.DR. GÖNÜL TANKUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Mülkiyet İlişkileri, Taşınmaz Mülk, Sahiplik, Zilyetlik, Özel ve Özel Olmayan Mülkiyet, Mülkiyet ve Kentsel Mekan, Kentsel Tasarım Yaklaşımları. vı, Property Relations, Real Property, Ownership, Possession, Private and Non-private Property, Property and Urban Space, Urban Design Approaches. IV
- Yıl: 1995
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 265
Özet
oz MÜLKİYET İLİŞKİLERİNİN KENTSEL MEKAN VE KENTSEL TASARIM YAKLAŞIMLARININ OLUŞUMUNDAKİ ETKİLERİ Günay, Baykan Doktora, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Gönül Tankut Haziran 1995, 265 sayfa Kentsel mekan, diğer mallar gibi üretim ilişkileri içinde üretilmek tedir. Kentsel mekanın anlaşılabilmesi, üretim araçları, yani sermaye, emek ve toprak arasındaki ilişkilerin zaman ve farklı toplum yapılarındaki değişimlerinin anlaşılmasını gerektirir. Ancak yalnızca üretim ilişkilerinin incelenmesi, kentsel mekanın oluşum ve dönüşümü için çok genel kalmak tadır. Bu nedenle mülkiyet ilişkilerinin kavranması çok önem kazanmaktadır, çünkü, tarihsel olarak servetin, daha sonra da sermayenin yoğunlaşması ve emek ile arazi üzerinde kurduğu eylem bağı kentsel mekanı üretmektedir. Mülkiyet, özne, yani mülk sahibi ya da zilyedi, ile nesne, yani eşya ve mallar, arasında kurulan bir hak ilişkisidir. Bu ilişki içinde öznenin, eşyayı kullanma, semerelerinden yararlanma ve tüketme amacıyla, elinde bulundurma, sahip olma ve hakim olma hakkı bulunmaktadır. Devlet, yasa gücüyle bu hakkı tanıyan ve koruyan bir denetim mekaniz masıdır. Kentsel mekan bu bağlamda hem üretimin oluştuğu ortam, hem de bizzat bir ürün olarak, taşınmaz eşya değeri kazanmaktadır. Bu terimler ışığında, öncelikle mülkiyetin tanımları incelenmiş, ve mekan için geliştirilen deyimlerle anlamlı benzerlikleri olduğu görülmüştür. Her ikisi de, eşya ya da ilişki sistemi, mutlak ya da göreceli, bedenselya da tinsel, özel ya da özel olmayan (kamusal, ortak, komünal, toplu) deyimleriyle tanımlanmaktadır. Ayrıca, mülkiyetin felsefi temelleri, yalnızca bilgi kuramından yola çıkılamıyacağını, mülkiyet - mekan ilişkilerinin anlaşıla bilmesi için siyasal felsefe bağlamının irdelenmesi gerektiğini ortaya koymak tadır. Tarihsel tartışmalar da mülkiyetin özel ya da özel olmama durumuna göre oluşmuş ve mekan bu tartışmada önemli bir yer tutmuştur. Modern mülkiyet ilişkileri kapitalist üretim biçimi içinde oluşmuş, ancak Batı toplumlarının kapitalizm öncesi kökenlerine bağlı olarak değişik likler göstermiştir. Böylece, İngiltere'deki organik mekan oluşumlarını kendi özgün hukuk sistemi (Common Law) içinde, Kıta Avrupasındaki rasyonel mekan oluşumunu Roma Hukuku bağlamında, Alman kentlerini ise yükselen Alman İdealizmi çerçevesinde irdelemek mümkün olmuştur. Kentsel mekan ve kentsel tasarım yaklaşımlarının tarihsel gelişim leri, dönüşen mülkiyet ilişkilerinin bir sonucu olarak yeniden yapılandırılmıştır. Böylece kentsel mekanın oluşum ve dönüşümünü belirleyen etmenler daha iyi anlaşılabilmiştir. Modern mülkiyet, batı toplumunun bir kurumu olarak ortaya çıktığı için temelde batı kentinin mekan oluşumu incelenmiştir. Sonuç olarak, Türk kentinin mekan yapısının daha iyi anlaşılabilmesi için, onu oluşturan mülkiyet ilişkilerinin irdelenmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT THE ROLE OF PROPERTY RELATIONS IN THE EVOLUTION OF URBAN SPACE AND URBAN DESIGN APPROACHES Günay, Baykan Ph.D., Department of City and Regional Planning Supervisor: Prof. Dr. Gönül Tankut June 1995, 265 pages Like other commodities urban space is an outcome of production relations. Therefore it is necessary to understand the relations among the factors of production, namely capital, labour and land, and their transformation in time for different societies. However, the production relations are too general to understand the evolution and structuring of urban space. For this reason, the study of property relations has become most prominent, since historically the accumulation of wealth or recently capital, and the following labour activity on land produce space. Property is a rights relationship between the property subjects, that is owners or possessors, and property objects, that is, things or goods. In this relationship, property subjects have the right to occupy, possess or dominate the things by using, collecting the fruits of and exhausting them. The state is the control mechanism that recognizes these rights through the power of law. In this framework urban space being an object of real property, acquires a value because it is both a product, and a medium of production. Upon these premises, first the definitions of property were scrutinized, where it was observed that the terminologies for property and mspace had very significant similarities. Both were either things or relationships, absolute or relative, corporeal or incorporeal, private or non- private (public, common, communal, collective). The philosophical foundations of property moreover showed that pure epistemological considerations were not sufficient to put it into its real context, and it required an analysis of political philosophy to interrelate property and evolution of urban space. Historically the main discussion centred upon the private or non-private ownership of property objects, in which space held a very critical position. Modern property relations emerged with capitalism as the main production relation, displaying differences originating from their roots in the precapitalist era. Therefore the organic urban space of England has much connotation with its Common Law, while the Roman Law based continental societies produced more rational urban space, and the space of the Germanic cities entailed an extension of German Idealism. The historical evolution of urban space and urban design * ideologies were reconstructed as a transforming property relation. This has contributed to a much better understanding of the forces that produce urban space. Since property emerged as an institution of the western society, the study was devoted to the analysis of urban space of the western city. As conclusive remarks it was stated that similar studies should be accomplished concerning property relations to have a clear view of the evolution of urban space in Turkey.
Benzer Tezler
- Küme oluşum ve gelişim sürecinde belirleyiciler: İstanbul mobilya sektörü örneği
Formation and evolution determinants of clusters: the case of a furniture cluster in İstanbul
BURCU MÜDERRİSOĞLU
Doktora
Türkçe
2016
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE FERHAN GEZİCİ KORTEN
- Tarihi ve özgün çevrelerde yeni yapı sorunu ve 'İnfil' olgusuna farklı yaklaşımlar
New buildings in old settlements and different design criteria about 'İnfill' building
F.NESLİ SUDA DOĞRUSÖZ
- İstanbul kent çeperlerinde kırsal arazilerin dönüşümü Ağaçlı-Yeniköy yöresi örneği
Transformation of rural areas on Istanbul fringe Agacli-Yenikoy sample
GÜLCE KANTÜRER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK AKPINAR
- Kentsel işlevler ve arazi değerleri ilişkilerinin saptanması. Örneklem alanı Şişli
Urban functions and land values evaluation study
ESRA KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDE SUHER