Geri Dön

İlk atak ilaç kullanmamış non-afektif psikoz hastalarında uyku ve bilişsel süreçlerin incelenmesi

Investigation of sleep and cognitive functions on first episode drug-naive non-affective psychotic patients

  1. Tez No: 473710
  2. Yazar: NAKŞİDİL YAZIHAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EYÜP SABRİ AKARSU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: İlk atak psikoz, Uyku, Uyku iğciği, Nöropsikoloji, First episode psychosis, Sleep, Sleep spindle, Neuropsychology
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Disiplinlerarası Sinir Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 148

Özet

Şizofrenide uykunun mikro ve makro yapısında bozulmalar olduğuna dair pek çok bulgu vardır. Ancak bulgular, hastalığın heterojen olması, ilaç etkisi, hastalık süresi, yaş gibi pek çok karıştırıcı değişken sebebiyle tutarlı değildir. Alanyazında ilk atak ilaç kullanmamış psikoz hastaları ile yapılmış çok az sayıda araştırma vardır. Son yıllardaki bulgular uyku iğciklerinin bozukluğun patofizyolojinde önemli bir elektrofizyolojik değişken olduğu üzerinde durmaktadır. Bozuklukla ilişkili başlıca özelliklerden bir tanesi de bilişsel alanlarda kaydedilen yetersizliklerdir. Bu bağlamda ilk atak ilaç kullanmayan psikoz hastalarında uyku parametreleri, uyku iğciği ve nöropsikolojik testlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma örneklemi 21 ilk atak ilaç kullanmayan psikoz hastası ve yaş, eğitim yılı olarak benzer 21 sağlıklı gönüllü katılımcıdan oluşmuştur. Katılımcıların iki ardıl gece uyku kayıtları alınmış ve sekiz adet nöropsikolojik testten oluşan bir batarya uygulanmıştır. Uyku iğciklerinin tespiti görsel olarak yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre uyku latansı ilk atak psikoz hastalarında artmakta, ikinci evre uyku yüzdesi (N2%) azalmakta ve uyku etkinlik indeksi azalma eğilimi göstermektedir. İğcik parametrelerinden de iğcik (Ssp) yoğunluğu ve süresi ilk atak psikoz grubunda azalmaktadır. Dikkat; bilgi işleme hızı; yürütücü işlevler; öğrenme bellek süreçlerine duyarlı tüm testlerde hastaların daha düşük puan alması ilk atak hastalarda, hastalığın başlangıcından itibaren global bir yıkım olduğu fikrini desteklemektedir. Çalışma sonuçlarımız negatif belirtiler ile N1%'sinde pozitif, N3%'sinde negatif korelasyon olduğunu göstermektedir. Diğer taraftan pozitif belirtiler uyku latansı ve N2% ile negatif korelasyon göstermektedir. N1%sindeki artış sözel akıcılık ve semantik organizasyonda bozulma; N3%'sindeki artış ise sözel akıcılık, semantik organizasyon ve dikkat, inhibisyon performansında artış olarak yansımıştır. Ayrıca negatif belirtiler arttıkça öğrenme, bellek ve semantik organizasyon bozulmaktadır. Uyku latansı ise öğrenme ve bellek ile nagatif korelasyon göstermiştir. Ek olarak, PANSS toplam yani hastalık şiddeti arttıkça iğcik genliği azalmaktadır. İlk atak hastalarda uykuyu başlatma ve sürdürmeye ilişkin sorunlar olduğu, hastalarda uyku iğciklerinin yoğunluğu ve süresinin azaldığı görülmüştür. Nöropsikolojik test sonuçları global bir yetersizliğe işaret etmektedir. Polisomnografi bulguları, nöropsikolojik test sonuçları birarada değerlendirildiğinde şizofreninin patofizyolojisini anlamak bağlamında umut vericidir.

Özet (Çeviri)

Various lines of clinical findings have suggested the presence of some abnormalities in macro or micro structural parameters of the sleep in schizoprehic patiens. Meanwhile, data are inconclusive mainly due to some confounding factors such as the heterogeneity of the disorder, drug regimen for the treatment, duration of the illness or the age of the patients. There are a few numbers of studies in the literature that has been conducted on drug-free first episode psychotic patients. It has been recently implicated that that sleep spindles may be an important electrophysiological parameter in schizophrenia. In addition to sleep disturbances, cognitive impairments have been reported as one of the cardinal features related with the disorder. Based on this knowledge, we aim to investigate sleep parameters, sleep spindles and neuropsychological profile of the first episode drug-naive psychotic patients. The study sample consists of 21 first episode drug naive psychotic patients and 21 healthy volunteer participants that are similar according to their age and year of education. Polisomnography recordings were conducted for two subsequent nights and a neuropsychological test battery was administered. The sleep spindles were detected visually. According to the results of the study, patient group's sleep latency was increased and N2 % was decreased significantly. In addition, sleep efficiency index was tended to decrease. Among sleep spindle parameters, spindle density and individual spindle duration was reduced in patient group. Low scores of neuropsychological tests in patient group which are sensitive to attention, information processing, executive functions, learning and memory support the idea that there is a global cognitive deterioration from the early course of the disorder. Our analysis demonstrates that PANSS negative scores are negatively correlated with N3 % and positively correlated with N1 %. On the other hand, positive symptoms are correlated negatively with sleep latency and N2 %. The neuropsychological test scores revealed that the severity of negative symptoms are negatively correlated with verbal learning, flexibility, verbal fluency and semantic organization. Sleep latency is negatively correlated with recall and learning scores. In addition, the severitiy of PANSS was negatively correlated with spindle amplitude. The study shows that the first episode psychotic patients may have problems in initiating and maintaining sleep. Furthermore the spindle density and duration are lower in patient group in comparison with the healthy controls. Neuropsychological test results indicate a global deficit. These results are hopeful for understanding the pathophysiology of schizophrenia in the context of neuropsychological tests and sleep parameters.

Benzer Tezler

  1. Psikotik hasta grubunda otistik özelliklerin hastalık sonuçları açısından incelenmesi

    Investigation of autistic characteristics in psychotic patient group in terms of disease outcomes

    EZGİ SILA AHİ ÜSTÜN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikiyatriAnkara Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MERAM CAN SAKA

  2. Akut karın ağrısı ve/veya izole anjiyoödem ile başvuran çocuklarda herediter anjiyoödem sıklığının ve hastalık tanısına etki eden faktörlerin araştırılması

    Investigation of the frequency of hereditary angioedema and the factors affecting the diagnosis of the disease in children presenting with acute abdominal pain and/or isolated angioedema

    KADRİYE YALÇIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıPamukkale Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EBRU ARIK YILMAZ

  3. İlk atak psikotik bozukluğu olan erkek hastalarda altı haftalık olanzapin tedavisi sonrasında ortaya çıkan metabolik değişiklikler ve bu değişikliklerin tedavi etkinliği ile ilişkisi

    Metabolic changes with six-week olanzapine treatment at first episode psychotic male patients and association of the changes with treatment response

    CENGİZ GÜNEŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    PsikiyatriGATA

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. CENGİZ BAŞOĞLU

  4. Kalsiyum kanal blokerlerinin koroner anjiyografi sonrası renoprotektif etkisinin değerlendirilmesi

    The protectif effect of calcium channel blockers after coroner arther angiogrophy

    BURÇİN MERYEM ATAK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Sağlık EğitimiAfyon Kocatepe Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEMNUNE SENA ULU

  5. Acil servise astım atağı ile başvuran hastaların klinik profilleri, tedavi özellikleri, acil serviste kalış süreleri ve atağın maliyeti

    Clinical profiles, treatment properties and the cost of the patients referring to the emergency room with acute asthma attack

    NALAN METİN AKSU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    İlk ve Acil YardımHacettepe Üniversitesi

    Acil Tıp Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. GÜL KARAKAYA