Upper paleocene-lowermost eocene planktonic foraminiferal biostratigraphy and record of the paleocene-eocene thermal maximum in the Haymana basin (Ankara, Turkey)
Haymana havzasında (Ankara, Türkiye) üst paleosen-en alt eosen planktonik foraminifer biyostratigrafisi ve paleosen-eosen termal maksimumun kaydı
- Tez No: 475032
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVİNÇ ALTINER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 282
Özet
Yaklaşık 56 Ma önce gerçekleşmiş ani bir küresel ısınma (Paleosen-Eosen Termal Maksimum) Paleosen/Eosen sınırını simgeler. Bu olay derin deniz ortamlarında planktonik foraminifer topluluklarında planktonik foraminifer sapma taksonları (PFET) olarak adlandırılan üç planktonik foraminifer türünün ortaya çıkışı ile bir dönüşüm olarak kaydedilmiştir. Tez çalışması bu olayın Orta Anadolu'da Haymana Havzası'ndaki kaydını incelemeyi amaçlamaktadır. Haymana Havzası Üst Kretase-orta Eosen aralığında sürekli çökelmiş olan bir sedimanter istif özelliği nedeniyle bu çalışma için uygun bir ortam sunmaktadır. Üst Paleosen-alt Eosen aralığı Eskipolatlı Formasyonu olarak bilinen derin deniz şeyl birimiyle temsil edilmektedir. Bu formasyondan ölçülen 33 metrelik stratigrafik kesit üzerinden alınan 41 örnek yıkama metodu ile hazırlanarak planktonik foraminiferler toplanarak çalışılmıştır. Planktonik foraminiferler biyostratigrafik çatı için çalışılmış olup 11 cinse ait toplam 40 tür tanımlanmıştır. Kesit boyunca 4 adet biyozon belirlenmiş olup bunlar gençleşen sırayla şöyledir: Globanomalina pseudomenardii Zonu, Morozovella subbotinae Zonu, Acarinina sibaiyaensis Zonu, and Pseudohastigerina wilcoxensis Zonu. Bu biyozonlar geç Tanesiyen ve en erken İpresiyen'i temsil etmektedir. Cins bazında bollukların ölçülü kesit boyunca incelenmesi amacıyla 26 adet örnekten sayısal analiz yapılmıştır. Benzer enlemlerde de görüldüğü gibi Acarinina cinsinin baskınlığı kaydedilmiş olup Subbotina ve Morozovella cinslerinin bolluğu eşlik etmektedir. Topluluğun küçük bir kısmını ise Globanomalinid ve Igorinid gruplar oluşturmaktadır. Örneklerde belirlenen taşınma/yeniden işlenme sorunu zon sınırlarının belirlenmesinde zorluklara sebep olmuştur. Sayısal analizle birlikte incelendiğinde bu durum türbit akıntı fazlarına bağlı olarak yorumlanabilir. Bu çalışma ile PFET'den bir tür olan A. sibaiyaensis Türkiye'de ilk defa Haymana Havzası'nda belirlenmiş ve biyozon oluşturulmuştur. Diğer PFET türlerine örneklerde rastlanmamış olması geniş örnek aralığı, korunmaya dair problemler veya bu türlerin tercih ettiği coğrafi dağılım ile açıklanabilir. A. sibaiyaensis Zonu'nun bulunuşuyla PETM'in yeri belirlenmiştir. Çalışma ile oluşturulan biyostratigrafik çatı Eskipolatlı Formasyonu'nun kronostratigrafik pozisyonunu belirginleştirmiştir.
Özet (Çeviri)
A rapid global warming event, called the Paleocene-Eocene Thermal Maximum (PETM), took place ca. 56 Ma, marking the Paleocene/Eocene boundary. This event is recorded by a turnover of planktonic foraminifera in deep marine settings, with occurrence of three species so-called planktonic foraminifera excursion taxa (PFET). This work was carried out in order to determine the record of this event in the Haymana Basin, Central Anatolia. The Haymana Basin provides a continuous sedimentary succession starting with Upper Cretaceous up to middle Eocene, where upper Paleocene-lower Eocene succession is represented by a deep marine shale succession, known as the Eskipolatlı Formation. A 33 meter thick stratigraphic section was measured from this formation, and 41 samples were taken. The samples were prepared by standard washing method, and planktonic foraminifera were picked from >63 and >106 μm fractions, and analyzed. Planktonic foraminifera were studied for biostratigraphic framework, 40 species belonging to 11 genera were identified, and 4 biozones were distinguished spanning through the late Thanetian and earliest Ypresian. In ascending order these biozones are as follows: Globanomalina pseudomenardii Zone, Morozovella subbotinae Zone, Acarinina sibaiyaensis Zone, and Pseudohastigerina wilcoxensis Zone. A quantitative study was conducted on 26 of the samples in order to establish the generic relative abundance changes throughout the measured section. As is in similar latitudes, the section withholds a dominance of Acarinina, accompanied by Subbotina and Morozovella genera. A smaller fraction of the assemblage is represented by Globanomalinids and Igorinids. A reworking/transportation problem is identified in the samples, causing difficulties determining the zonal boundaries. This situation, along with the quantitative results, can be interpreted to be related to the phases of turbiditic activity. With this study one representative of PFET, hence the chronostratigraphically short A. sibaiyaensis Zone was detected in the Haymana Basin, Turkey, for the first time. The PFET, apart from Acarinina sibaiyaensis, were not discovered, which may be due to large sampling interval, preservational complexities, or their preferred geographical distribution. Through the identification of A. sibaiyaensis Zone, position of the PETM is designated. With planktonic foraminiferal biozonation, chronostratigraphic position of the Eskipolatlı Formation is better visualized.
Benzer Tezler
- Honaz (Denizli) çevresinde evaporit içeren neojen tortullarının stratigrafisi ve depolama özellikleri
Başlık çevirisi yok
ÜMRAN PEKUZ
Doktora
Türkçe
1998
Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUZULİ YAĞMURLU
- Elkondu (Çetinkaya, Kangal-Sivas) demir yatağının oluşumunun incelenmesi
Investigations on the formation of the elkondu iron deposit (Çetinkaya, Kangal-Sivas)
BÜLENT ATEŞÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER ÜNLÜ
- Ergani ile Dicle (Diyarbakır) arasında yer alan Abdülaziz dağının jeolojisi ve tektoniği
Geology and Tektonics of Abdülaziz mountain located between Ergani and Dicle (Diyarbakır)
YILMAZ GÜNAY
Doktora
Türkçe
1996
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAVİT DEMİRKOL
- Savcun ve Karacaören (Ulaş-Sivas) yörelerinde Sivas Tersiyer Havzasının tektonostratigrafisi, tektonik deformasyon biçimi ve sayısal görüntü işlem yöntemleriyle incelenmesi
Başlık çevirisi yok
KAAN ŞEVKİ KAVAK
Doktora
Türkçe
1998
Jeoloji MühendisliğiCumhuriyet ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİM İNAN