Dikmen vadisi peyzaj potansiyelinin saptanması ve değerlendirilmesi üzerine bir araştırma
A Research on determining and evaluating the landscape potential of dikmen valley
- Tez No: 47869
- Danışmanlar: PROF.DR. YALÇIN MEMLÜK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
ÖZET Doktora Tezi DİKMEN VADİSİ PEYZAJ POTANSİYELİNİN SAPTANMASI VE DE?ERLENDİRİLMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Şükran ŞAHİN Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Danışman: Prof.Dr. Yalçın MEMLÛK 1996, 160 Jüri: Prof. Dr. Yalçın MEMLÛK Prof.Dr.Metin BAŞAL Prof. Dr. Sümer GÜLEZ Bu çalışmada Dikmen Vadisi örneğinde nehir vadileri için veri toplama, kaydetme, analiz etme ve değerlendirme yöntemi önerilmiştir. Akarsu vadi sistemleri sahip oldukları ekolojik ve biyolojik özellikleri ile doğal süreçler açısından duyarlı peyzaj elemanlarıdır. Bu nedenle alan ya da kaynak kullanım kararlarının üretilmesinde kullanılacak veri toplama, depolama, analiz ve değerlendirme ile peyzaj yönetimlerinde özgün planlama yaklaşımlarını gerektirmektedir. Ancak Türkiye'de kırsal ya da kentsel akarsu vadi sistemleri için geliştirilmiş kapsamlı bir ulusal yaklaşım yoktur. Alan kullanım kararları çoğunlukla politik nedenler ve sosyo-ekonomik gereksinmelere göre üretilirken doğal peyzaj elemanları ve döngüler gözardı edilmektedir. Bunun sonucunda, özellikle kentleşmenin yoğunlaştığı alanlarda vadi peyzajının doğal özellikleri kaybolurken ekosistem, fonksiyonlarını yerine getiremediğinden çevre sorunları ortaya çıkmaktadır.Bu tez çalışmasıyla Dikmen Deresi örneğinde akarsu vadi sistemleri peyzaj potansiyelinin saptanması ve değerlendirilmesi üzerine bir yöntem geliştirilmiş ve uygulanmıştır. Akarsu peyzajlarında su havzası alanı ekosistem sınırlarını belirlediğinden çalışma alanı sınırını oluşturmuştur. Ancak peyzaj değerlendirmesinde, günümüzde toplam su havzasından arta kalan ve büyük bir bölümünü gecekondu yerleşimlerinin oluşturduğu alanlar ile boş araziler ele alınmıştır. Geliştirilen peyzaj potansiyelini saptama ve değerlendirme yöntemi, bu tez çalışması ile öngörülen ve öneri modeli üretilen“Su Havzası Yönetimi Ulusal Yaklaşımının”bir bölümünü oluşturmaktadır. Araştırmada peyzaj analizi ve değerlendirmesi ile Dikmen Vadisi peyzaj karakteristikleri ortaya çıkarıldıktan sonra mevcut sorunlar ve olanaklar dikkate alınarak gerçekleştirilen koruma-kullanım değerlerinin sentezi ile öneri alan kullanım desenleri oluşturulmuştur. Böylece bir akarsu vadisinde kentsel gelişim projeleri üretilirken değerlendirilmesi gereken parametreler Dikmen Vadisinde ömeklenmiştir. Bu durum mevcut planlama yaklaşımlarının yetersizliğini ve bu nedenle ortaya çıkan ya da çıkabilme olasılığı yüksek olan sorunları da ortaya çıkarmaktadır. Dikmen Vadisi örneğinde sistematik olarak yapılandırılmış Su Havzası Yönetimi Ulusal Yaklaşımı ve bunun önemli bir aşamasını oluşturan peyzaj saptama ve değerlendirme yönteminin diğer kırsal ya da kentsel akarsu vadi peyzajlarına uygulanabilir nitelikte olması hedeflenmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Akarsu, akarsu koridoru, akarsu vadisi, vadi, peyzaj analizi, peyzaj değerlendirmesi, su havzası yönetimi, akarsu ekolojisi, ekolojik planlama.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Ph.D.Thesis A RESEARCH ON DETERMINING AND EVALUATING THE LANDSCAPE POTENTIAL OF DİKMEN VALLEY Şükran ŞAHİN Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Landscape Architecture Supervisor: Prof. Dr. Yalçın MEMLUK 1996, 160 Jury: Prof. Dr. Yalçın MEMLÛK Prof.Dr.Metin BASAL Prof.Dr.Sümer GÜLEZ In this study a method on data collecting, recording, analyzing and evaluating for river valleys is recommended in Dikmen Valley example. River valley systems are very sensitive landscape components by their ecological and biological characteristics and by their role in natural processes. Hence, a character oriented planning approach is required for both data collecting, recording, analyzing, evaluating and also landscape management, which are used for resource allocation/use decisions. However, a comprehensive national approach for urban or rural river valley systems planning and management is not exist in Turkey. Land-use decisions are generally produced in accordance with the political reasons and socio economic requirements, and natural landscape elements and processes are not considered. Consequently, both the landscape features are lost, and also environmental problems arise due to mal-function of the ecosystem, especially in the areas where urbanization is intensive.IV In this study, a method on determining and evaluating the landscape potential of the river valleys are developed and applied to Dikmen Valley. Catchment area of the Dikmen Brooke which defines the boundary of the ecosystem is taken as a study area. Nevertheless, for the landscape evaluation, the areas where the shanty houses and bare lands exist, building up the rest of the whole catchment area are considered. The developed method is a constructive part of the“National Approach for Catchment Management”which are produced as a model for Turkey by this study. During the study, after the definition of landscape characteristics of Dikmen Valley, land-use patterns are recommended by the synthesis of the protection and urban development demands, giving attention to the existing problems and opportunities. So that the parameters which should be evaluated during the production of urban development projects in valley systems are indicated. The results show both insufficiencies of the existing planning approaches, and accordingly existing and potential problems In Dikmen Valley example, systematically constructed National Approach for Catchment Management and its indispensable part of the method for landscape determination and evaluation are aimed to be used for all other rural or urban river valley landscapes. KEYWORDS: River, river corridor, river valley, valley, landscape analysis, landscape evaluation, landscape assessment, watershed management, river ecology, ecological planning.
Benzer Tezler
- Ankara Dikmen Vadisi Parkı, Göksu Parkı ve Can Yücel Parkı örneklerinde parkların erişebilirlik açısından irdelenmesi
Investigation of parking accessibility in Ankara Dikmen Valley Park, Goksu Park and Can Yucel samples
HANDE AKINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ YILMAZ
- Kentsel yerleşim alanlarında peyzaj kalitesini artıracak ölçütlerin saptanması ve Dikmen Vadisi örneğinde incelenmesi
Determining the criteria for improving landscape quality in urban settlements and examining these criteria within the Dikmen Valley project
GÖZDE SAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YALÇIN MEMLÜK
- Yeşil alan tasarımı ve yönetiminde suyun etkin kullanımı: Ankara Dikmen vadisi örneği
The efficient use of water in design and administration of green areas: Ankara Dikmen valley
BETÜL TİĞİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YÜKSEL ÜNLÜKAPLAN
- Açık ve yeşil alanların konut seçimine etkisi Dikmen örneği (Ankara)
The effect of open and green spaces on housing selection: The case of Dikmen (Ankara)
SERAP MUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Peyzaj MimarlığıDüzce ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYBİKE AYFER KARADAĞ
- Farklı toplumsal katmanların kentsel kamusal mekânkullanımları: Ankara Dikmen vadisi örneği
The use of different social layers in the urban public space: The case of Ankara Dikmen Valley
BURCU SERVATMAND