Nietzsche'de ahlak, din ve felsefe eleştirisi
The criticism of morality, religion and philosophy in Nietzsche
- Tez No: 479448
- Danışmanlar: PROF. DR. SEBAHATTİN ÇEVİKBAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 300
Özet
Bu çalışmada bir 19. yüzyıl filozofu olan Nietzsche'nin ahlaka, dine ve felsefeye yönelttiği eleştiriler ele alınmaya çalışılmıştır. Nietzsche, çağına karşı yapmış olduğu toptan bir karşı çıkış ile tanınmıştır. O; çağındaki akılcılığa, felsefe tarihinin geleneksel metafizik anlayışlarına, modern dünyanın yerleşik ahlakî değerlerine ve Hristiyanlığa yönelttiği eleştiriler ile adından söz ettirmiştir. Nietzsche'ye göre Platon'dan beri entelektüalist bir çizgide ilerleyen insanlık, salt akılcı bilgiye önem vererek yaşama sırtını çevirmiştir. Her alana yayılan ve bütün felsefe tarihinde kendini hissettiren akılcılık, insanlığın tek yönlü beslenmesine, tek taraflı ilerlemesine sebep olduğu için Nietzsche'ye göre insanlık, yakalandığı bu amansız entelektüalizm hastalığından kurtulmalıdır. Çünkü insanlık, salt doğruluk peşinde koşarken göçüp gitmektedir. Onun için durmadan değişen bir evrende salt doğruluk diye bir şey olamaz. Bu çerçevede Nietzsche'ye düşen, aşkın bir dünyaya ait hakikatler ile uğraşmaktan ziyade yaşanan dünyanın gerçeklerini ön plana çıkarmaktır.“Yaşam nedir, yaşamın anlamı nedir?”diye sorulduğunda ise Nietzsche, yaşamı güç istenci olarak tanımlamaktadır. Nietzsche için canlı olanın, yaşayanın bulunduğu her yerde güçlü olmaya yönelmiş bir istek vardır. İnsanın asıl istediği de daha güçlü olma arzusudur. İnsanı insan yapan da bu güç istencidir. Yaşamı güç istenci olarak tanımlayan Nietzsche'ye göre zamanın ahlakı ve Hristiyanlığın değerleri güç istencinin önünde bir engeldir. Nietzsche için amaç yaşamaksa bu yaşam güç istenci ile değerler yaratmak ve bu yaratılan değerlere göre yaşamak olmalıdır. Oysa Hristiyan geleneği ve Batı insanının değerleri, insanların zayıflıklarını ön plana çıkararak, acıma duygusunun hâkim olduğu bir anlayışı savunmaktaydı. Böyle bir yaşam acıyı değerli görür, bedeni küçümser, eşitliği savunur, başarıya karşı çile çekmeyi ister. Buna karşın Nietzsche güç istemi ile harekete geçen üstinsanı, yani çağının her türlü kokuşmuş değerlerinin karşısında duran ve çağında geçerli olan iyi ve kötünün ötesine geçebilmeyi başaran, kendisini aşan ve yeni değerler yaratan insanı, kucaklar.
Özet (Çeviri)
In this study, it has aimed to discuss the criticism Nietzsche, a 19th century philosopher, made against morality, religion, and philosophy. Nietzsche is known by a complete protest he made against the age he lived. He made his mark with the criticism he directed at reasoning of his time, at metaphysical understanding of philosophy history, at settled moral values of the modern world, and at Christianity. According to Nietzsche, humanity, which proceeded on an intellectual route since Plato, turned its back on life by giving more importance on absolute reason. According to Nietzsche, humanity should get rid of this merciless intellectualism disease since reason that had spread to every aspect of life and had been felt in all philosophy history feeds humanity unilaterally and causes humanity to proceed unilaterally. Because humanity is collapsing while it was chasing absolute reality. For him, there will be nothing like absolute reality in a universe that changes constantly. Within this framework, what was left to Nietzsche was to reveal the secrets of the world that we are living in rather than dealing with realities of a transcendental world. Nietzsche defines life as will to power when he was asked what life is and what life means. For Nietzsche, there is desire to be powerful where living things and entities are. What human beings really want is the desire to be more powerful. What makes human beings human beings is this will to power. According to Nietzsche who defined life as will to power, the morality of his time and the values of Christianity were obstacles in front of this will to power. For Nietzsche, if the aim is to live, then this life should be lived by creating values with this will to power and living according to these values. On the other hand, the Christianity tradition and Western Human values defended an understanding which was dominated by pity by featuring the human weaknesses. Such a life sees sorrow valuable, despises body, defends equality, and prefers ordeal for success. On the contrary, Nietzsche embraces the superman, a person who stands against all rancid values of his time, who is good, who makes it possible to go beyond good and evil, and who can create new values.
Benzer Tezler
- Friedrich Nietzsche'nin din temelli ahlaki değerlere eleştirisi
Friedrich Nietzsche's criticism of moral values based on religion
ESRA KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ATA AZ
- Friedrich Wilhelm Nietzsche'de Décadence ve nihilizm kavramları ışığında metafizik ve din eleştirisi
Methaphic and religious criticism in the light of the concepts of Décadence and nihilism in f. W. Nietzsche
EDA BUĞDAYLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
FelsefeOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERHAT AKDEMİR
- Nietzsche'nin geleneksel felsefe eleştirisinde soykütükçülük
Genealogy in Nietzsche's critique of traditional philosophy
ŞÜKRÜ SÜHA AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeSakarya ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA BERNA YILDIRIM
- Nietzsche'nin hakikat anlayışı çerçevesinde bilim eleştirisi
Nietzsche's critique of science within the frame of his view of truth
HARUN REŞİT SOYA
- La notion de ressentiment dans la genèse des valeurs selon Friedrich Nietzsche et Max Scheler
Friedrich Nietzsche ve Max Scheler'e göre değerlerin kökeninde hınç mefhumu
SELİN MERVE CANTO
Yüksek Lisans
Fransızca
2013
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP DIREK