Geri Dön

Macar Türkolojisinin Türklük fikrine katkısı (1870-1945)

The contribution of the Hungarian Turkology to the Turkish suggestion (1870-1945)

  1. Tez No: 480430
  2. Yazar: ALEV DURAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. YAHYA BAĞÇECİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Sosyoloji, Tarih, Linguistics, Sociology, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 237

Özet

Türkler ile Macarlar, eski çağlardan itibaren bir arada yaşamış, kaynaşmış ve birbirini etkilemiş milletlerdir. XI. yüzyıla kadar Türklük özelliklerini koruyan Macarlar, Osmanlıların Mohaç zaferi ile Macaristan'a yerleşmeleriyle uzun sure Türk egemenliğinde kalmışlardır. Türkleri yakından tanıyan, Avrupa'da Germenler ve Slavlar arasında sıkışmış olan, kökenlerini arayan Macarlar, kendi kimliklerini bulmak için bir arayışa girmişlerdir. Özellikle 19. yüzyılda canlanan ulus inşası süreci ile Macarlar, Doğu kökenli olma, Hint-Avrupa dillerinden olmayan bir dil kullanma yönlerini doğuya çevirmelerine neden olmuş ve bu arayış da Macaristan'da Turancılık akımının ve Türkoloji'nin doğmasına yol açmıştır. Modern anlamda dünyada 1870 yılında sistemli olarak Türkoloji çalışmalarının başladığı ilk yer Macaristan'dır. XIX. yüzyılın ikinci yarısında yoğunlaşan araştırmalar Türk-Macar ilişkilerinin daha da gelişmesini sağlamış ve bu hem Macaristan'da eğitim alan Türk öğrencileri hem de Türkiye'deki bilim insanlarını etkilemiş ve bunun sonucunda birbirini eski çağlardan beri tanıyan bu iki millet böylelikle bir ortak paydada daha buluşmuş ve Macarlar Türklük bilimi olarak adlandırılan Türkoloji'ye büyük hizmetlerde bulunmuşlardır. Öncü Macar Türkologların yaptıkları çalışmalar dünyada yankı bulmuş, Türklük ve bilim dünyasına büyük katkı sağlamıştır. Türkoloji Kürsüsü, hayatını bu alana adamış değerli Macar Türkologlar sayesinde birçok alanda çalışmalar yürütmüştür. Ortaya konan eserler Türk dilinin, tarihinin ve kültürünün karanlıkta kalan yönlerinin büyük bölümünün açığa çıkarılmasını sağlamıştır. Macaristan'da yürütülen bu araştırmalarda çeşitli kaynaklar bulunmuş, birçok dilde çeviriler yapılmış, sözlükler hazırlanmış, makale ve kitaplarla Türklük bilimine yapılan bu katkılarla alan daha da zenginleştirilmiş, dünyada ve Türkiye'de merakla izlenmiştir. Türk-Macar ilişkileri, gelişerek devam etmiş I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve Atatürk döneminde de iki ülke arasında dostane tavır görülmüştür. Atatürk, Macarlara karşı büyük bir saygı duymuş ve pek çok Macar bilim adamını Türkiye'ye davet ederek Türk bilim dünyasına katkıda bulunmalarını sağlamıştır. Bu bilim insanları hem Türk-Macar ilişkilerinin daha da gelişmesine katkıda bulunmuşlar hem de Türkiye'nin gelişmesinde önemli görevler üstlenmişlerdir.

Özet (Çeviri)

Turks and Hungarians have lived together, socialized and affected each other as from the ancient times. The Hungarians, who maintained the Turkish characteristics until the eleventh century, remained under the Ottoman domination for a long time after the Ottomans settled in Hungary with the Mohacs victory. The Hungarians, who were closely acquainted with the Turks after the Ottoman domination, squeezed between Germans and Slavs in Europe, turned their faces to the East and this quest led to the birth of the Pan-Turanism and Turcology in Hungary. Especially in the nineteenth century, the Hungarian nation with the process of building a nation has caused Eastern orientalism to use oriental language which is not of Indo-European languages to orient to the east and this term has been opened to the birth of Turcology movement and Turkology in Hungary. In the modern sense, the first place where the Turcology studies systematically begun in 1870 in the world is Hungary. The researches, becoming intense in the second half of XIX century, ensured that the Turkish-Hungarian relationships improved further and this affected both Turkish students who are educated in Hungary and scientists in Turkey and consequently the Turkish nationalism was born by being impressed by these thoughts in Hungary. These two nations, who have known each other since ancient times, found another common ground and the Hungarians provided great services to the Turcology called as the science of Turkishness. The studies conducted by the leading Hungarian Turcologists created a tremendous impression in the world and made a great contribution to the Turkishness and science world. They enriched the Turcology together with the subjects researched and the studies and dictionaries prepared. The Turcology Platform conducted various studies in many fields owing to the valuable Hungarian Turcologists who devoted their life in this field. The presented works ensured that the dark sides of the Turkish language, Turkish history and Turkish culture were brought out into the open and also had a great benefit in the development of the Turkish-Hungarian brotherhood, which has continued from past to present. The work of the leading Hungarian Turkologists has echoed in the world and has made a great contribution to the world of Turkishness and science.The Chair of Turcology has carried out many field studies thanks to valuable Hungarian Turkologists who devoted their lives to this field.The artifacts that have been put forth have made it possible to reveal most of the dark aspects of the Turkish language, history and culture.These researches carried out in Hungary have found various sources, translated many dictionaries, prepared dictionaries, have been enriched with these contributions made to articles and books and Turkish science, and have been watched curiously in the world and in Turkey. The Turkish-Hungarian relationships continued growingly and in World War I, War of Independence and Atatürk period, friendly attitudes were also seen. Atatürk had a great respect for the Hungarians and invited many Hungarian scientists to Turkey to contribute to the Turkish science world. These scientists contributed to the further development of Turkish-Hungarian relations and undertaken important tasks in the development of Turkey.

Benzer Tezler

  1. Macar Türkolog György Hazaı ve Türkolojiye katkıları

    Hungarian Turkologist György Hazai and his contributions to Turkology

    MUSTAFA KURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELEK ÇOLAK

  2. The interplay between Turkish and Hungarian nationalism: Ottoman Pan-Turkism and Hungarian Turanism (1890-1918)

    Türk ve Macar milliyetçiliği arasındaki etkileşim: Osmanlı Pan-Türkçülüğü ve Macar Turancılığı (1890-1918)

    ALAADDİN OĞUZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2005

    SosyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEYLEN TOKLUOĞLU

  3. Ignác Kúnos. Türk folklor araştırmalarında bir öncü

    Başlık çevirisi yok

    SZİLÁRD SZİLÁGYİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    BiyografiAnkara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN ÖZDEMİR

  4. Türkiye'de hungaroloji 1935-1989

    Hungarology in Turkey 1935-1989

    SEYİTHAN ALTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELEK ÇOLAK

  5. Macar halk masalları ve söylenceleri ile İslamiyet öncesi Türk destanlarındaki ortak motifler

    Common motifs in Hungarian folktales and legends and pre-İslamic Turkish epics

    EMİNE MEDİHA ULUTAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT GÜL