Macar Türkolog György Hazaı ve Türkolojiye katkıları
Hungarian Turkologist György Hazai and his contributions to Turkology
- Tez No: 857880
- Danışmanlar: PROF. DR. MELEK ÇOLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 199
Özet
Geniş bir coğrafyaya yayılan etkisi ile büyük bir kültürel mirası günümüze kadar taşıyan Türkler, tarihin her döneminde merak edilen toplumlardan biri olmuştur. Bu merak duygusu zamanla Türkolojiyi ortaya çıkarmıştır. Başta Avrupalı devletler olmak üzere dünyamn birçok ülkesi kendi geçmişlerini araştırırken, Türk tarihiyle olan bağlantılarım da çözmek istemiştir. Bu keşif isteği Macar toplumunu da etkilemiş ve kökenlerini Türk coğrafyası üzerinde aramaya başlamışlardır. XIX.yüzyılın ikinci yarısmdan itibaren Macarlar, Türkoloji çalışmalarına daha ağırlık vermiş ve 1870 yılında Türkoloji Enstitüsü'nü kurarak bir anlamda bu çalışmaları daha sistematik bir hale getirmişlerdir. Bu dönemdeki Macar Türkologlar yaptıkları çalışmalarla ses getirdikleri gibi yetiştirdikleri Türkologlarla da bu geleneği devam ettirmeyi başarmışlardır. Osmanlı döneminde artarak devam eden Türk-Macar ilişkileri, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kurulmasıyla altın çağım yaşaıruştır. Atatürk'ün Macar toplumunu Birinci Dünya Savaşı yıllarından beri tanıyor olması ve Macarları“kardeş”olarak görmesi, bu ilişkileri daha da güçlendirmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarmdaki modernleşme sürecinde atılan adımlarda Macar izlerinin olması kültürel ilişkileri de etkilemiştir. Atatürk'ün talimatıyla 1935 yılmda kurulan Hungaroloji Enstitüsü ile Türk-Macar kültürel ilişkilerinin iki taraflı çalışması amaçlanmıştır. Macar Türkolojisinin önemli isimleri olan Gyula Nemeth, Lajos Ligeti ve Lajos Fekete'nin yetiştirdiği György Hazai de Cumhuriyet döneminde Türkoloji alamnda çalışmalar yapmış önemli Macar Türkologlarmdan biridir. Hayatının yaklaşık 60 yılını Türkolojiye adayan György Hazai, ülkesi Macaristan dışmda, Bulgaristan, Almanya ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi gibi bölgelerde Türkoloji alanında çalışmalar yapmış, katılmış olduğu uluslararası sempozyum ve kongrelerde Türk dilinin gizli kalmış dönemlerine ışık tutmuştur. Çok sayıda eser kaleme alan, yaşadığı dönemin ve araştırmalar yaptığı ülkelerin siyasi konjonktürüne yakından tanık olan Hazai, böylesine zorlu bir dönemde Türkoloji çalışmalarına önemli katkılar sunmuştur. Türkiye ile de sıkı bir teması bulunan Hazai, XX.yüzyılın önemli Macar Türkologlarmdan biri olarak gösterilmektedir.
Özet (Çeviri)
The Turks, who have carried a great cultural heritage to the present day with their influence spread over a wide geography, have been one ofthe societies that have been curious in every period ofhistory. Tlıis sense of curiosity has led to the eınergence of Turcology. While ınany countries of the world, especially European states, were researching their own past, they also wanted to solve their connections with Turkish history. This desire for discovery also affected the Hungarian society and they started to search for their origins in the Turkish geography. Starting froın the second half of the XIXth century, Hungarians gave more emphasis to Turkology studies and in a sense made these studies ınore systematized by establishing the Institute ofTurkology in 1870. The Hungarian Turkologists of this period made an impact with their studies and succeeded in continuing this tradition with the Turkologists they trained. Turkish-Hungarian relations, which continued to increase during the Ottoınan period, experienced their golden age with the establishınent ofthe Republic ofTurkey. The fact thatAtatürk had known Hungarian society since the First World War and considered Hungarians as“brothers”further strengthened tl1ese relations. The Hungarian traces in the steps taken in the modemization process in the early years of the Republic also affected cultural relations. The Hungarology Institute, which was established in 1935 with the instruction of Atatürk, airned to work bilaterally on Turkish-Hungarian cultural relations. György Hazai, who was trained by Gyula Nerneth, Lajos Ligeti and Lajos Fekete, who are irnportant narnes of Hungarian Turkology, is one of the irnportant Hungarian Turkologists who worked in the fıeld of Turkology during the Republican period. György Hazai, who devoted nearly 60 years of his life to Turkology, conducted studies in the field of Turkology in regions such as Bulgaria, Gerrnany and Greek Administration of Southem Cyprus outside lıis country Hungary, and shed light on the hidden periods of the Turkish language in the intemational syınposiurns and congresses he attended. Hazai, who wrote many works and closely witnessed the political conjuncture of the period he lived in and the countries where he conducted research, made important contributions to Turkology studies in such a difficult period. Hazai, who was in close contact with Turkey, is considered as one of the most important Hungarian Turkologists of the twentieth century.
Benzer Tezler
- Ignácz Kúnos masal derlemesinde kıyafetin naratif boyutu
Narrative dimenslon of clothes in Ignácz Kúnos folk tale collection
SEVGİ SENDİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL OZAN
- Hüseyin Namık Orkun'un hayatı ve eserleri
Hüseyin Namık Orkun's life and his works
SABRİYE GÜLAY ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BiyografiMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HÜSEYİN SALMAN
- Adakale Türk masalları'nın Max Lüthi yöntemi ile incelenmesi
Examination of Adakale Turkish folk tales by Max Lüthi method
KEMAL ÇİNKO
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA BİLGE SAVCI
- Tezkiretü'l Evliya (Budapeşte nüshası) gramatikal dizini
Başlık çevirisi yok
EMEL ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ İHSAN YAPICI
- Buhara Yahud Maveraünnehr Tarihi 'Özbek Türkçesi' (transkripsiyon-dil özellikleri-sözlük)
Başlık çevirisi yok
MEHMET HAZAR