Yaşam kalitesinin yordayıcıları: Türkiye ve İran örneği
Prediction of life quality: A Turkish and an Iranian example
- Tez No: 483380
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ARİF ÖZER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin öz-yetkinlik inancı ve psikolojik dayanıklılık ile yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin kültüre bağlı olarak incelenmesi amacıyla yapılan ilişkisel bir çalışmadır. Bu değişkenlerin yaşam kalitesi üzerindeki etkilerinin incelenmesinin yanı sıra, araştırmada Frisch'in Yaşam Kalitesi Envanterinin Türkçe ve Farsça uyarlamaları yapılmıştır. Araştırmanın katılımcıları, 2016-2017 öğretim yılında Iranda Tabriz Azad Üniversitesinde öğrenim gören 229 (%55.4) kadın ve 184 (%44.6) erkek olmak üzere toplam 413 lisans öğrencisinden ve Türkiye'de Hacettepe Üniversitesinde öğrenim gören 295 (%57.7) kadın ve 216 (%42.3) erkek olmak üzere toplam 511 lisans öğrencisinden oluşmaktadır (toplam 924; %56'si Türk ve %44'ü Iranlı). Araştırmanın verileri Sherer ve arkadaşları (1982) tarafından geliştirilen Yıldırım ve İlhan (2010) tarafından Türkçe'ye ve Barati Bakhtiyari (1997) tarafından Farsçaya uyarlanan Genel Öz-yetkinlik İnançlar Ölçeği (GÖYÖ), Connor ve Davidson (2003) tarafından geliştirilen ve Karaırmak (2007) tarafından Türkçe'ye ve Besharat ve ark.(2008) tarafından da Farsçaya uyarlanan Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği (PDÖ) ile Frisch (1992) tarafından geliştirilen ve araştırmacı tarafından Farsça ve Türkçe'ye uyarlanan Yaşam Kalitesi Envanteri (YKE) katılımcılara uygulanarak elde edilmiştir. Buna ek olarak, öğrencilerin demografik özelliklerine ilişkin bilgi toplamak amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formundan yararlanılmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında Frisch (1992) tarafından geliştirilen Yaşam Kalitesi Envanterinin uyarlama çalışması tamamlanmıştır. Bu kapsamda İngilizceden Türkçe'ye ve Farsça'ya çeviriler yapılmış, dil eşdeğerliğini test etmek amacıyla uzman kanıları alınmış, İngilizce öğretmenliği son sınıf öğrencilerine iki hafta aralıkla İngilizce - Farsça ve İngilizce -Türkçe Formlar uygulanmıştır (iki grup için de korelasyonlar r=.96 bulunmuştur). Envanterin Türkçe ve Farsça formlarından elde edilen veriler üzerinde doğrulayıcı faktör analizi yapılmış; kuramsal tek boyutlu model tarafından açıklanan faktör yükleri Türk örneklem için.25 ile.70 arasında bulunmuştur. Faktörün maddelerde açıkladığı ortalama varyans (AVE).29'dur. Bileşik güvenirlik (CR) katsayısı.86, Cronbach alfa katsayısı.85'tir. Düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayılarının.26 ile.60 arasında olduğu tespit edilmiştir. Envanterin Farsça Formundan elde edilen ölçümler incelendiğinde, tek boyutlu model tarafından açıklanan faktör yüklerinin.38 ile.55 arasında olduğu gözlemlenmiştir. Faktörün maddelerde açıkladığı ortalama varyans.23'tür. Bileşik güvenirlik katsayısı.83, Cronbach alfa katsayısı.83'tür. Düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları ise.34 ile.48 arasındadır. Türk ve İran örneklemlerinden elde edilen ölçümlerin değişmezliği (yanlı olup olmadığı), ardışık model testleriyle (loose cross validation, configural, metric, scalar invariances) incelenmiş; İki grupta da kuramsal modelin veri setindeki ilişkileri denk düzeyde açıkladığı görülmüştür. Ayrıca iki grubun ortalamaları karşılaştırılmış, İranlı öğrencilerin YKE puan ortalamasının Türk öğrencilerinkinden daha yüksek olduğu saptanmıştır (t822= 5.55; p
Özet (Çeviri)
This is a predictive research correlational study to investigate the relationship between the quality of life, self-efficacy beliefs and psychological resilience depending on the culture of university students. In addition, to examine the effects of these variables on the quality of life, Frisch's quality of life inventory has been adapted for Iran and Turkey and cross-cultural comparisons were also made between the two countries. Participants of the study consisted of 413 undergraduate students, 229 (55.4%) female and 184 (44.6%) male students studying in Iranian Tabriz Azad University and 511 undergraduate students 295 (57.7%) female and 216 (42.3%) male in Turkey at Hacettepe University who is studying during the 2016-2017 academic year (total 924 students; 56% are Turkish and 44% are Iranian). The self efficacy beliefs levels of the students were measured by the ''General Self-efficacy beliefs scale'' developed by Sherer et al. (1982) and adapted to Turkish by Yıldırım and İlhan (2010) and adapted to Persian by Bakhtiyari Barati (1998), the resilience levels measured by ''Connor and Davidson Resilience Scale'' developed by Connor and Davidson (2003) and adapted to Turkish by Karaırmak (2007) and adapted to Persian by Besarat et al.(2008) and the Quality of Life levels measured by ''Quality of Life Inventory'' developed by Frisch (1992) and adapted to Turkish and Persian by researcher. Also, a personal information form is used in order to collect demographic characteristics of the participants. In the first stage of this study, quality of life inventory was applied to two groups of university students to adapt to the Persian and Turkish language. In order to test the language equivalence of the scale, English-Persian and English-Turkish Forms were applied to students in the English language-teaching department at intervals of two weeks. Positive and statistically significant correlations were found between the scores obtained from English-Persian and English-Turkish Forms (r=.96). The factor loadings explained by the theoretical one-dimensional model as a result of the confirmatory factor analysis applied to the data obtained from the Turkish Form of QOLI are between.25 and.70. The mean variance (AVE) the factor explained in the items was.29.The composite reliability (CR) coefficient is.86. The Cronbach alpha internal consistency coefficient is.85; corrected item total correlation coefficients are between.26 and.60. The factor loadings explained by the theoretical one-dimensional model as a result of the confirmatory factor analysis applied to the data obtained from the Persian Form of QOLI are between.38 and.55.The mean variance the factor explained in the items was.23. The composite reliability coefficient is.83. The Cronbach alpha internal consistency coefficient is.83; corrected item total correlation coefficients are between.34 and.48. The invariance of the measurements (whether it is biased or not) obtained from Turkish and Iranian samples was examined by sequential model tests (loose cross validation, configural, metric, scalar invariances). In both groups, it was seen that the theoretical model explained the relationship in the data set at the approximately equivalent level. Moreover, the mean scores of two groups was compared, and the mean of QOLI scores of Iranian students was higher than the Turkish students (t822= 5.55; p
Benzer Tezler
- 2023 Şubat Türkiye depremi'nde yakınlarını kaybeden çocuk ve ergenlerde uzamış yas bozukluğu sıklığı ve yordayıcılarının araştırılması
Investigation of the prevelance and predictors of prolonged grief disorder in children and adolescents who lost relatives in the february 2023 Turkey earthquake
YAHYA ESAD ÖZDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLYAS KAYA
- Üniversite öğrencilerinin yaşam anlamı, kariyer hedefi geribildirimi ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between meaning in life, career goal feedback, and life satisfaction of university students
IZMIRA JAVAKHOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEYMİ DOENYAS
- Uçak bakım teknisyenlerinin kas iskelet sistemi rahatsılıklarındaki risk faktörlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of crystal factors in muscular system comfort of aircraft maintenance technicians
MEHMET ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sivil HavacılıkEskişehir Teknik ÜniversitesiUçak Gövde Motor Bakım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU YAZGAN
- Depresyonda yaşam kalitesi: Yetişkin bağlanma stilleri, duygulanım düzenleme stratejileri ve öz duyarlığın rolü
Quality of life in depression: The role of adult attachment styles, emotion regulation strategies and self-compassion
ECEM KOZALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Psikolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZÜMRÜT GEDİK
- Ortaokul öğrencilerinde okul yaşam kalitesi ile iyimserlik ve umut arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of the relationship between the quality of life in school, optimism and hope among middle school students
FETHİ TANBOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI UZ BAŞ