Geri Dön

Against all evil: Byzantine portable objects of private protection from Turkey

Bütün kötülüklere karşı: Türkiye müzelerinde bulunan Bizans dönemi küçük koruma objeleri

  1. Tez No: 484021
  2. Yazar: DENİZ SEVER GEORGOUSAKİS
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ALESSANDRA RICCI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Arkeoloji, Sanat Tarihi, Archeology, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Koç Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 425

Özet

Bu tez, Bizans'ta koruma kavramını ve bu kavramın yüzyıllar boyunca gelişimini Bizans kültürünün maddi kalıntıları çerçevesinde inceler. Bu çalışmada,“koruma”terimi, somut ya da soyut bir kötülüğe karşı büyüsel ve sözde tıbbi koruma anlamında kullanılmaktadır. Bu inceleme için kullanılan ana malzeme, Türk müze ve koleksiyonlarında bulunan, çoğunluğu yayınlanmamış, altıncı ve on dördüncü yüzyıllar arasına tarihlenmiş kolye, şişe, jeton, sikke, aplik, rozet ve küçük ikonaların oluşturduğu bir grup objedir. Bizans'ta koruma kavramı çeşitli bağlamlarda ve farklı yaklaşımlarla çalışılmıştır. Bu çalışmaların çoğunda obje tipleri arasında bir bölünme görülmüştür; benzer objeler çoğunlukla bir grupta toplanıp birincil işlevlerinin ilgili olduğu bağlamda çalışılmışlardır; yani muskalar büyü, hacı objeleri hac ve taşınabilir ikonalar ibadet bağlamlarında gözlemlenmiştir. Oysa birincil kaynaklar ve maddi kalıntılar koruma kavramının büyü, hac ve kişisel ibadete ait birçok uygulamayla ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Bu nedenle, bu tez, daha önce saydığımız bağlamlarda çalışılmış olan küçük objeleri koruma işlevleri açısından bir arada inceler. Bu tezin ortaya koyduğu genel sonuçlardan biri, koruma objelerinin yüzyıllar boyunca Bizans toplumunda yaygın olarak ve kesintiye uğramadan kullanıldığıdır. Bu çalışmada objelerin üzerinde bulunan imgeler ve yazıların, ister büyüyle ister dinle alakalı olsun, insanların zihninde doğaüstü güçle iletişimi sağladıkları için, objenin koruma işlevi açısından temel olduğu sonucuna varılmıştır. Objelerdeki imge ve yazıların ve bu objelerin bulundukları arkeolojik tabakaların da gösterdiği gibi doğaüstü güçle iletişim kurma ihtiyacı, insanların kurtuluşa erişme isteği ve iblislere karşı olan yoğun korkusundan doğmuştur. Buna ek olarak, bu tezde koruma objelerinin yapımında en çok kullanılan metal olan kurşunun koruma bağlamındaki rolü incelenmiştir. Kurşunun kullanılmasının çeşitli sebeplere bağlı olduğu sanılmaktadır; muskaların yapımında kurşunun sözde bağlayıcı ve büyülü güçlerinin etkili olduğu düşünülürken, hacı ve ibadet objelerinde kurşunun doğal özellikleri ve kolay elde edilebilirliği sebebiyle tercih edildiğine kanaat getirilmiştir. Genel olarak baktığımızda, bu çalışma Bizans toplumundaki farklı sınıflardan gelen bireylerin korku ve beklentilerine ve günlük yaşamdaki sıkıntılarla baş etme yöntemlerine ışık tutar.

Özet (Çeviri)

This dissertation explores the concept of protection and its development in Byzantium over the centuries. In this context, protection is understood as magical, apotropaic, spiritual, and/or pseudo-medical protection against a tangible or intangible danger. This dissertation primarily examines the ways that this concept was reflected in the material world of Byzantium. The source material for this examination is a core group of objects including pendants, flasks, tokens, coins, appliques, badges, and small-size icons dated from the sixth to the fourteenth century from museums and private collections in Turkey. The concept of protection in Byzantium has been studied in different contexts and with various approaches. Different types of protective objects are often seen as distinct entities; similar objects are often grouped together and studied in the context of their primary function, such as amulets being studied in the context of magic, pilgrim objects in the context of pilgrimage, and small-size icons in the context of veneration. However, primary sources and material evidence reveal that protection is linked to certain aspects and practices of magic, pilgrimage, healing, and private devotion. Thus, this dissertation examines small objects studied in these particular contexts in terms of their relation to the function of protection. The primary conclusion of this dissertation is that there was a widespread and continuous usage of protective objects, whether related to magic or religion, over the centuries in Byzantine society. The subject matter of the images and inscriptions on the objects was essential to the function of protection since users viewed these images and inscriptions as intermediaries through which they could communicate with the supernatural. The need for communication with the supernatural emanated from people's desire to attain salvation and their compelling fear of demons, as manifested in the subject matter of the objects and the contexts from which protective objects originated. In addition, lead, as the most common material for the production of protective objects, is examined in terms of its potential role in protection. Lead appears to have been selected for multiple reasons: its binding and apotropaic powers led to its use in magical amulets, while the natural properties and availability of lead account for its use in pilgrim and devotional objects. Overall, the study of these objects provides an insight into the fears and expectations of Byzantine society and how the Byzantines dealt with their worries in their daily lives.

Benzer Tezler

  1. İmparator Herakleios döneminde Bizans (610-641)

    Byzantine in the period of emperor Herakleios (610-641)

    BURCU KARAKUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULLAH DUMAN

  2. Kars Müzesi'nde bulunan Bizans ve Bizans sonrası Hristiyanlara ait maden eserler

    Byzantine and post-Byzantine Christian metal artifacts in Kars Museum

    GÜLHAN ALKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    El SanatlarıSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERYEM ACARA ESER

  3. Mesnevî'de nefis kavramı

    The nafs concept in Mathnawi

    ŞEVKİ ÇALIŞKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SEZAYİ KÜÇÜK

  4. Hannah Arendt düşüncesinde insanlığa karşı suçların temellendirilmesi

    Founding of crimes against humanity in Hannah Arendt's thought

    HÜSEYİN GÜNAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASEMİN IŞIKTAÇ

  5. Seyyid Yahya Şirvani'nin Şifaü'l-Esrar eserinde benlik eğitimi

    Self-education in Seyyid Yahya Şirvani's work named Şifaü'l-Esrar

    EFDAL OKCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KEMAL KAHRAMANOĞLU