QT500-7 malzeme ile ağır ticari araç diferensiyel kutusu optimizasyonu ve tasarımı
Heavy duty vehicle differential carrier optimization and design with QT500-7 material
- Tez No: 485337
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. CANAN GAMZE GÜLERYÜZ PARASIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Malzeme ve İmalat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Ağır ticari sınıfında kabul edilen araçlar, büyük yük kapasiteleri, zor çalışma koşulları ve uzun servis ömürleriyle oldukça ağır kısıtlar altında tasarlanıp kullanıma sunulmaktadır. Araçların motor ve aktarma organları ile üst yapı olarak tanımlanan görünür kısımları bu koşullara uygun olarak yüksek dayanıma sahip olmalı; sektördeki ticaret hacminin büyüklüğünden dolayı çıkan problemlerin kullanıcıya maliyeti büyük olduğu için de az problem çıkaran şekilde üretilmelidir. Aktarma sisteminde hem taşıyıcı görevi gören arka aks kovanını, hem de normal bir kullanım sırasında yoldaki virajları dengeli bir şekilde geçmeyi sağlayan diferansiyel sistemini bünyesinde bulunduran arka aks sistemi, taşıması gereken ağır yüklerden ötürü, oldukça dikkatli yaklaşılması gereken ve ciddi bir tasarım sürecine sahiptir. Arka aks sistemi tasarımı, geleneksel yöntemde, taşıyıcı sistemler ve fonksiyonel sistemler için ayrı ayrı yapılmaktadır. Taşıyıcı sistem olarak tanımlanan arka aks kovanı mevcut araç pakedinin izin verdiği ölçüde sanal ortamda 3 boyutlu modelleme ve sonlu eleman analizi araçları kullanılarak tasarlanır. Fonksiyonel sistem olarak tanımlanan diferansiyelin tasarımı ise arka aks kovanına göre biraz daha farklı olmakla birlikte aynı felsefe üzerine inşa edilmiştir. Diferansiyel sistemi tasarımı öncelikle diferansiyel dişlilerin bu iş için hazırlanmış bilgisayar destekli mühendislik araçları kullanılarak hesaplanmasıyla başlar. Dişlilerin makro ve mikro boyutlarının bulunduğu bu çalışma aynı zamanda dişliler üzerine gelen kuvvetleri de temin eder. Bu kuvvetlerden yola çıkılarak tez çalışmasının da amacı olan diferansiyel kutusu tasarımı başlamıştır. Diferansiyel kutusu ayna dişli ve diferansiyel dişlilerini yataklayan yapıya verilen isimdir. Ağırlıklı olarak dişli kuvvetlerinden doğan yükler altında çalışan diferansiyel kutusunun ana hatları arka aks sistem paketine uygun olarak belirlendikten sonra hazırlanan 3 boyutlu sanal modellere topoloji optimizasyonu analizi uygulanmıştır. Bu analizde, malzeme hacmi ve birim şekilde değiştirme enerjisi tasarım fonksiyonu ve ve tasarım cevabı olarak tanımlanmıştır. Buna ek olarak, dönel simetri ve kalıp yönü kısıtlamaları da optimizasyonu analizine sınır koşulu olarak tanımlanmıştır. Bu analizden çıkan sonuçlar değerlendirilerek diferansiyel kutusunun detaylı CAD modelleri kurulmuş ve statik analiz prosedürleri kullanılarak dayanım analizleri yapılmıştır. Dayanın analizleri sonucu kritik görülen noktalarda tasarım geliştirmeleri yapılmış ve tasarıma son hali verilmiştir. Bu tasarımlar üzerinden prototip imalatı yapılmış ve tasarım doğrulama testleri yürütülmüştür. Tasarım doğrulama testleri, uzun yıllardır uygulanan prosedürlere göre teste tabi tutulan parçanın tanımlanan test çevrimini tamamlayıp tamamlanmadığına göre değerlendirilmektedir. Tasarım doğrulama testlerini tamamlayan diferansiyel kutusu, seri imalat için onaylanmıştır.
Özet (Çeviri)
Heavy duty vehicles could be defined as a vehicle which is used to carrying cargo, construction goods or other kind of servics. They have many different usage area and the most of OEMs (heavy duty vehicle manufacturers) are specilazied for only heavy duty market. Generally, heavy duty trucks are classified according to their carrying capacity (20tns, 40tns) or usage area (road truck, construction truck, trailer). As another classification, and more specialized, trucks are defined according to their powertrain characteristics. Rear axle and differential arrangement is one of these powertrain specifications. Trucks are defined as their axle arrangements (singe axle, twin axle) or differential system arrangements (single reduction, hub reduction etc.) Differential system is implemented to vehicle in order to provide issueles usage during cornering. Cornering causes different angular velocity and torque sharing on rigth and left wheels and have to be compansated by extra system which provides torque and rotating movement sharing from proppeler shaft to wheel hubs. The system consists of a pinion, ring gear, differential carrier and side gears and is a kind of planetary gear system. Pinion takes rotational speed and torque from propeller shaft and transmits to ring gear. Ring gear is mounted to differential carrier and it rotates carrier with torque and speed which is came from pinion according to differential ratio. Side gears are mounted on a bar or cross (according to side gear number). Heavy duty trucks usually have four side gears and it means cross mounsted side gears. Cross provides mounting to side gears and rotates with differential carrirer. Side gears are meshed with shaft gears. Shaft gears are mounted on axle shafts and they rotate and transmit torque to wheels. Carrier is mounted to axle housing with two bearings and works under ring gear loading. Pinion and ring gear are designed using with a CAE tool which is specialized for hypoid and bevel gear design. Macrogeometry and microgeometry parameters are calculated with this tool. This tool also provides diametral data and loading data of ring gear. Diametral data is used for CAD study to create a 3d model. It is accepted as a design constraint by designer. This model has high volume and used to conduct topology optimization analysis. Topology optimizatin analysis is type of optimizain analysis which gives an idea abour material requirements and arrangemens on final design. Topology optimization models are created using with a pre-processor CAE tool. Ring gear is added to model in order to apply gear loading. Boundary conditions are specified to provide more representative CAE model. Bearing interfaces and and cross spline have different constraints. Topology optimization analysis is conducted under these conditions and results are post-processed carefully. Volume and strain energy density are used as objectuve function and design constraint. In addition to that, manufacturing constraints are implemented to optimization analysis. These are rotational symmetry and molding direction. As nature of topology optimizatin analysis, results are not clear or well-understood. They must be evaluated by an experienced designer. Output files of optimization cannot be used directly. A new CAD model must be created according to optimization analysis results. New model have to be appropriate for manufacturing constraints and met durabilty targets. Durability analyses are done to predict critical sections and potential design improvements. Durability analysis step is an iterative process because a design change migth be cause a failure from another section of carrier. For this reason, carrier design is evaluated carrefully. Prototype of inal design of carrier must be tested according to standard design release methods. These method generally defined by independent standard organizations or experienced OEMs. After the test approvals, optimized differential carriers are ready to implement to vehicles.
Benzer Tezler
- En iyi-en kötü (BWM) yöntemi ile taşkın hassasiyet haritalarının oluşturulması: Çanakkale-Sarıçay örneği
Creating flood susceptibility maps using the best-worst (BWM) method: A case study i̇n Çanakkale-Sariçay
KEZBAN EKİN YARAMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN ERDEN
- The impact of river rehabilitation on flood mitigation: A case study of Ismetiye creek Bursa
Taşkınla mücadelede nehir ıslahının etkisi: Bursa ili İsmetiye deresi uygulaması
AMIR IQBAL WANI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İnşaat MühendisliğiBursa Uludağ Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR KORKMAZ
- Marmaraereğlisi'nde bulunan kınıklı ve kamara derelerinde taşkın incelemesı yapılması
Flood investigation of kinikli and kamara drives in marmaraereglisi
ENES DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İnşaat MühendisliğiKırklareli Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MENSUR SÜMER
DR. ÖĞR. ÜYESİ TEMEL TEMİZ
- Batı Karadeniz havzasındaki hidrolik yapıların tasarımı için taşkın frekans analizi ile taşkın durumunun araştırılması
Investigation of flood status by flood frequency analysis for the design of hydraulic structures in the Western Black Sea basin
AHMET MELİH YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İnşaat MühendisliğiBartın Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERCAN GEMİCİ
- Cevizdere havzasının sayısal modelleme sistemlerine dayalı taşkın analizi ve taşkın zararlarının değerlendirilmesi
Flood analysis of the Cevizdere basin with numerical modeling systems and the assessment of the flood damages
NESLİHAN BEDEN
Doktora
Türkçe
2019
İnşaat MühendisliğiOndokuz Mayıs Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI ÜLKE KESKİN