Geri Dön

Michael Endes Roman 'Die unendliche Geschichte' im Türkischen. Eine übersetzungskritische Analyse

Michael Ende'nin 'Die Unendliche Geschichte' adlı romanının Türkçe çevirileri üzerine bir çeviri eleştirisi incelemesi

  1. Tez No: 486258
  2. Yazar: GÜLSÜM UĞUZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEHRA GÜLMÜŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık, German Linguistics and Literature, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Almanca
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 126

Özet

Çeviribilim çalışmaları çerçevesinde çocuk ve gençlik edebiyatı ürünleri çevirisinin özel bir konuma sahip olduğu ve çok sayıda sorunlar içerdiği bilinmektedir. Bununla beraber çocuk ve gençlik edebiyatı çevirisi alanında yapılan çeviri eleştirisi incelemeleri sınırlı sayıdadır. Çalışmanın amacı, Alman yazar Michael Ende'nin birçok yabancı dile çevrilen Die unendliche Geschichte (1979) adlı ünlü fantastik çocuk ve gençlik romanının Türkçe çevirileri örneğinde çocuk ve gençlik edebiyatı çevirisi alanına katkı sağlamaktır. Romanın ilk Türkçe çevirisi 1986 yılında Saadet Özkal tarafından yapılmış, Ren Yayınevi tarafından Bitmeyecek Öykü adıyla yayımlanmıştır. Eserin ikinci çevirisi ise Saffet Günersel tarafından yapılmış ve 1996 yılında Kabalcı Yayınevi tarafından yine Bitmeyecek Öykü adıyla yayımlanmıştır. 1999 yılında ise Saadet Özkal'ın ikinci bir çevirisi bir kez daha aynı çeviri eser adıyla Kabalcı Yayınevi tarafından basılmıştır. Die unendliche Geschichte adlı çocuk fantastik romanı çok sayıda kendine özgü görsel, dilsel ve biçemsel öğeler içerdiği için çevirmenler birçok çeviri sorunu ile karşılaşmaktadır. Çalışmanın amacı, anılan çevirmenlerin söz konusu çeviri sorunlarını çözmek için kullandıkları farklı çeviri tekniklerini işlevsel ve çocuk/genç okur odaklı çeviri kuramı ışığında (C. Nord ve E. O'Sullivan) ele almak, çeviribilimsel açıdan tartışmak ve seçilen çeviri tekniklerinin çevirilerin niteliğini ne yönde etkilediğini tespit etmektir. Çevirilerin incelenmesinde ilk önce yan metinler üzerinden çevirilerin 'amacı' (skopos) saptanmaya çalışılmıştır. Daha sonra özgün metnin belirgin özelliklerini yansıtan ve çeviri sorunu oluşturan örnek kesitler ele alınmış; çevirmenlerin ilgili çeviri sorunlarını aşmak için yararlandıkları çeviri teknikleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Buna göre Özkal'ın (Ende, 1986; 1999) çeviride daha çok kaynak metin odaklı, Günersel'in (Ende, 1996) ise daha çok çevirinin işlevini dikkate alarak erek okur odaklı bir yaklaşımı benimsediği saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

It is well known that translation of children's and youth literature bears special importance in Translation Studies and contains many translation problems. Furthermore, there have been very few translation criticism studies in the field of children's and youth literature translation. The aim of this study is to contribute to discussions on translation of children's and youth literature through the example of Michael Ende's children's fantasy novel Die unendliche Geschichte, which has been translated into many languages. The first Turkish translation of the novel, entitled Bitmeyecek Öykü, was made by Saadet Özkal in 1986 and published by Ren. The second translation, also entitled Bitmeyecek Öykü, was made by Saffet Günersel in 1996 and published by Kabalcı. A third translation by Saadet Özkal was published by Kabalcı in 1999 once again with the same title. The children's fantasy novel Die unendliche Geschichte includes many translation problems especially due to the fact of having specific visual, linguistic and stylistic means. The purpose of this study is to analyze different translation techniques of the mentioned translators within the scope of functional and child-centered theory, to discuss its translatological aspects, and to find out to what extent the translation techniques effect the translation quality. First, analysis was conducted to determine the skopos of translations based on paratexts. This was followed by an identification of the sections that convey message of the source text and constitute a translation problem. The translation techniques which were benefited by the translators to solve translation problems were analyzed comparatively. According to this, Özkal's (Ende, 1986; 1999) translation is the source text oriented and Günersel's (Ende, 1996) translation is the target recipient oriented by considering of translation function.

Benzer Tezler

  1. Die gefahrtragung beim kaufvertrag, insbesondere beim versendungskaufeine rechtsvergleichende arbeit des türkischen und deutschen rechts, sowie des un-kaufrechts

    Satış sözleşmesinde, özellikle gönderme satımında hasarın intikalitürk- alman ve milletlerarası mal satım hukuku bağlamında karşılaştırmalı hukuk çalışması

    ÖZKAN ÖZYAKIŞIR

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    2011

    HukukUniversität des Saarlandes

    Medeni Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİCHAEL MARTİNEK

  2. Die Emanzipation des bösen durch bedingung für das gute zu einem lebensstimulus: Das Cioransche böse im lichte deutschsprachiger gedankengeschichte

    Kötülüğün, iyi için şart konumundan yaşama dürtüsü konumuna doğru özgürleşmesi: Alman dili düşünce tarihi ışığında Cioran kötülüğü

    FİKRİYE MUTLU

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    2001

    Alman Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP SAYIN BALIKÇIOĞLU

  3. Hermann Hesse'nin Çarklar Arasında (Unterm Rad) adlı romanı ile Micheal Haneke'nin Beyaz Bant. Bir Alman çocuk öyküsü ( Das Weiße band. Eine Deutsche Kindergeschichte) adlı filminde eğitim eleştirisi

    Hermann Hesse's Unterm Rad and Michael Haneke's White Band. A German children's story ( Das Weiße band. Eine Deutsche Kindergeschichte) education criticism

    ESMA ŞEN

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    2019

    Alman Dili ve EdebiyatıSakarya Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FUNDA KIZILER EMER

  4. Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)

    Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period

    AHMET MEHMET KİPMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    PROF.DR. SEMRA GERMANER

  5. Çocuk romanlarında tematik dönüşüm (18-20. yüzyıl)

    Thematic transformation in children's books (18-21th century)

    MERVE TEPE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimSiirt Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET HALİL SAĞLAM