From the Ottoman Empire to The Turkish Republic: Biology as politics and philosophy (1908-1938)
Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne: Politika ve felsefe olarak biyoloji (1908-1938)
- Tez No: 487381
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ASIM KARAÖMERLİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Tarih, Biology, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 279
Özet
Bu tez evrim teorisinin Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminden Erken Cumhuriyet dönemine kadarki algısı hakkındadır. Hararetli biçimde tartışılan bu teorinin Türkiye'deki tarihi canlıları bilimsel bul-gular ışığında değerlendirme çabalarıyla yakından bağlantılıdır. Seküler biçimde düşünme tarzının Osmanlı İmparatorluğu'nda gelişmesiyle canlıların ilahi iradeye referans gösterilmeden açıklanması Osmanlı en-telektüel dünyası içinde giderek kök saldı. Sekülarizm ve Darwin'in Os-manlı'da yükselişi arasında güçlü bir ilişki vardır. Osmanlı'daki pek çok entelektüel insanın kökenini ve doğasını açıklamak için Darwin ile La-marck'ı kullandı. Modern Türkiye ise Osmanlı'nın entelektüel dü-nyasının belirli özelliklerini tevarüs etti ve bilimcilik ile sekülarizm düşüncesi 1923'ten itibaren büyük bir ivme kazandı. Erken Cumhuriyet rejiminin siyasi eğilimi Darwin'in teorisinin algılanmasını doğrudan etkiledi. Tarih ve antropoloji bilimlerinin yükselişi bunun yaygınlaştırıl-masının önünü açtı ve biyolojik evrim düşüncesi bu gibi bilimsel alan-larda kristalize oldu. Bu tez Osmanlı'nın son döneminde anti-Darwinizmin yükselişine de özel bir yer ayırıyor ve bunu anti-materyalist bir bağlama oturtuyor. Bu tarz düşüncenin arkasındaki motivasyonun bilimsel değil de dini ve toplumsal kaygıların olduğunu vurgulanmaktadır.
Özet (Çeviri)
This dissertation is about the reception of the theory of evolution from the late Ottoman Empire to the Early Republican Turkey. It argues that the history of this hotly debated theory in Turkey was related with the attempts to interpret organisms by benefiting from scientific findings. As the secular way of thinking increased in the Ottoman Empire, inter-preting organisms without reference to divine will became gradually entrenched among the Ottoman intelligentsia. There was a strong rela-tionship between the development of secularism and the rise of evolu-tionary theory in the Ottoman Empire. Many Ottoman intellectuals used Darwin and Lamarck to explain the origins of humankind and their na-ture. Modern Turkey inherited certain aspects of the Ottoman intellec-tual realm, and consequently the idea of scientism and secularism gained an enormous momentum. The political orientation of the early Republican regime influenced its reception directly. The rise of a secu-lar history and physical anthropology paved the way for the promotion and popularization of Darwin and the idea of biological evolution crys-tallized in these scientific fields. This dissertation pays a particular attention to the rise of anti-Darwinism in the late period of the Ottoman Empire and places it into an anti-materialist context. It emphasizes that the main motivation be-hind anti-Darwinist sentiments were religious and social concerns, ra-ther than scientific ones.
Benzer Tezler
- Türk müziğinde kadın toplulukları ve bir kadın müzik topluluğu örneği: Âvâze
Women's ensembles in Turkish music and an example of a women's music ensemble: Âvâze
ŞERİFE GÜVENÇOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖZDE SARI ÇOLAKOĞLU
- Türk tarihinde fen eğitim uygulamaları, köy enstitülerinde fen eğitimi ve 2013-2018 fen eğitim programlarına göre hazırlanmış 5. 6. 7. ve 8. sınıf fen bilimleri ders kitaplarının kavramsal içerik açısından karşılaştırılması
Science education applications in turkish history, science education in village institutes and comparison of conceptual content of 5th, 6th, 7th and 8th grade science textbooks prepared according to 2013-2018 science education programs
MURAT KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimKafkas ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR AKBABA
- Osmanlı'dan Türkiye Cumhuriyeti'ne ordunun siyaset ve toplumsal hayatın diğer alanları üzerindeki etkileri
From Ottoman Empire to the Turkish Republic effects on other areas of army in politics and social life
ŞEYDA BÜKRÜCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Siyasal BilimlerAkdeniz ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN İZOL
- Transition from the Ottoman Empire to the Turkish Republic The Cases of Ayvalık Mersin and Trabzon
Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyetine Geçiş Ayvalık Mersin ve Trabzon Örnekleri
ASLI EMİNE ÇOMU
- Osmanlı Devleti'nden Türkiye Cumhuriyeti'ne Soma maden tarihi (1863 - 1957)
Soma mining history from The Ottoman Empire To The Turkish Republic (1863 – 1957)
EBRU SEZGİN
