Sense distinction using computational methods in Turkish dictionaries
Türkçe sözlüklerde hesaplama metodları kullanarak anlam ayrımı
- Tez No: 489403
- Danışmanlar: PROF. DR. ERCAN SOLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Işık Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 47
Özet
Doğal Dil İşleme(NLP) herhangi bir dili bilgisayar bazlı sistemlerle işlemekle ilgili çalışma alanlarının genel ismidir. NLP çalışmalarında, sözcüksel ve anlamsal kaynaklar olarak sözlüklere ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun sebebi, bazı durumlarda sözcük ile uygun anlamını eşleştirme gereksinimi bulunmasıdır. Türkçe için;“Güncel Türkçe Sözlük”ve“Kubbealtı Lugatı”gibi elektronik sözlükler bulunmaktadır. Ancak, bu iki sözlük de birçok sözcük için benzer ve çoklanmış sözcük anlamı içermektedir. Türk Dil Kurumu(TDK)'nun Güncel Türkçe Sözlüğü 86.382 adet sözcük içermektedir. Tek bir sözcük için ondan fazla anlam karşılığı bulunabilir. Bu sebeple, hangi anlamların açıklayıcı ve/veya gerekli hangilerinin ise gereksizce çoklanmış olduğunu bulmak oldukça zorlaşabilir. Sözcüklerin anlamıyla ilgili yaşanan bu ayrıştırma problemine“Anlam Ayrımı Problemi”denir. Bu problem, NLP çalışmaları için minimal ve verimli bir sözlük üretmede önemli bir husustur. Özellikle Türkçe için, kelimelerin anlamları içerisinden en aydınlatıcı olanını seçmek pek kolay değildir. Bu çalışmanın amacı, anlam ayrımı kararlarını hesaplamaya dayalı bazı metodlar kullanarak kolaylaştırmaktır. Biz bu çalışmada, en çok bilinen Türkçe Sözlük'lerden ikisinin(Kubbe Altı Lugatı ve TDK Güncel Türkçe Sözlük) üzerinde Levenshtein Mesafe Alogritması, Kosinüs Benzerliği ve Jaccard Benzerliği gibi hesaplamaya dayalı bazı metodlar kullanarak sözcük anlamlarının benzerliklerini analiz etmeye odaklandık.
Özet (Çeviri)
NLP(Natural Language Processing) refers to general name of the study elds related with processing languages by using computer-based systems. In NLP studies, dictionaries are required as lexical and semantic resources. Because in some cases, there are necessities to match the words with their correct senses for all possible words. There are some electronic dictionaries for Turkish such as“Contemporary Turkish Dictionary(CTD)”and“Kubbealtı Turkish Dictionary”. However, both of these two dictionaries cover similar and redundant senses for several words. There are 86.382 words exist in CTD that written by Turkish Linguistic Society( TDK). There can be more than ten senses for a single word in some cases. By that reason, it can be hard to determine which meanings are explanatory and/or required and which of them are multiplexed needlessly. This problem of nding distinguishing senses of the words is called as“Sense Distinction Problem”. The aim of this study is to simplify the sense distinction decisions by using some computational methods. In this study, we focused on to analyse the similarities of word senses by using some computational methods such as; Edit Distance, Cosine Similarity and Jaccard Index Similarity on two well-known Turkish Dictionaries Contemporary Turkish Dictionary (CTD) and Kubbealtı Dictionary (KD).
Benzer Tezler
- Hesaplamalı tasarım yaklaşımları: Bütünleşik bir tasarım önerisi
Computational design approaches: An integrated design proposal
YEKTA İPEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ
- U-Mut: autolisple bilgisayar destekli uzman-mutfak tasarımı
U-Mut: a computer aided expert-kitchen design written in autolisp
MANOLYA KAVAKLI
- Açık ocak üretim yöntemi ile üretim yapacak olan bir maden ocağının üretim planlamasının optimizasyonu
Production scheduling optimisation of an open pit mine
KÜRŞAT HASÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAMET GÜRBÜZ ERÇELEBİ
- Performance evaluation of saliency map methods on remotely sensed RGB images
Uzaktan algılanmış RGB görüntülerinde dikkat çekerlik haritası metotlarının performans değerlendirmesi
SELEN SÖNMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
CoğrafyaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Coğrafi Bilgi Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR HALICI
- Topology and bandwidth adaptation in optical WDM backbone networks with dynamic traffic
Değişken veri trafikli optik WDM omurga ağlarında topoloji ve bant genişliği uyarlama
AYŞEGÜL GENÇATA
Doktora
İngilizce
2003
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BÜLENT ÖRENCİK