Peyami Safa Metinlerinde Ulusal Alegori
The National Allegory in the Texts of Peyami Safa
- Tez No: 491421
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. DİDEM ARDALI BÜYÜKARMAN, DOÇ. DR. SEVAL ŞAHİN GÜMÜŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Peyami Safa erken Cumhuriyet dönemi edebiyatında gerek romancı gerekse kanaat önderi kimliğiyle kültürel tartışmaların hangi yöne evrileceği konusunda önemli bir rol üstlenmiştir. Yazdığı metinler yoluyla Türkiye muhafazakârlığının geleneksel/camiacı normlar etrafında bir Batılılaşma retoriği edinmesine hatırı sayılır katkılar sunmuştur. Safa bu özelliğiyle Frederic Jameson'ın Üçüncü Dünya ülke entelektüelleri için önerdiği“politik”olma halini her açıdan benimsemiş görünmektedir. Onun romanları yine Jameson'ın iddia ettiği“ulusal alegori”kavramlaştırmasına oldukça açık bir pozisyonda bulunur. Jameson'ın teorisinde Üçüncü Dünya tecrübesi, konjonktürel olarak sosyal mobilizasyonun yoğun olarak yaşanmasına imkân vermesi açısından edebi üretimin diri kalmasına sebep olur. Batılı burjuva hayatı ise, politik güçsüzlük nedeniyle bir tür içsellik edebiyatının kök salmasına olanak tanımaktadır. Bu tez, Jameson'ın bir olumsallık olarak aktardığı ulusal alegori tespitinin etrafında Türkçe edebiyatın ulusal/evrensel ölçekte yaşadığı kırılmalara eğilmeyi denemektedir. Bunu yaparken, Türkiye'nin doğrudan bir sömürge deneyimi yaşamadığı halde, Batılılaşma projesinin en temel araçlarına bağlanmasının sonuçları üzerinde durmayı istemektedir. Bu noktadaki kırılmayı Peyami Safa edebiyatının olağanüstü çeşitlilikteki yazınsal deneyimini merkeze alarak incelemeyi düşünmektedir. Safa'nın metinleri kaynaklık ettikleri ulusal endişelerle Batı-dışı toplumların“tek dişi kalmış canavar”la karşılaşmalarının en derinlikli örneklerinden birini teşkil eder. Jameson'ın“ulusal alegori”kavramlaştırması ortaya çıkardığı bireysel/kamusal hareketlilikle Türkiyeli yazarların yazınsal konumlarına ilişkin oldukça açıklayıcı ve betimleyici bir tarzın ortaya çıkışına aracılık eder.
Özet (Çeviri)
Peyami Safa played a significant role during the early Republican era both as a novelist and as an opinion leader by determining the direction that the cultural discussions have taken. He made remarkable contributions to Turkish conservatism in its acquirement of Westernization rhetoric around traditional norms through his writings. In that respect, Safa seems to have embraced the state of being“political”proposed by Frederic Jameson for third world intellectuals in every respect. His novels are also very conducive to the conceptualization of“national allegory”claimed by Jameson again. In Jameson's theory, the experience of the third world also allows literary production to be alive since it renders it possible for the social mobilization to be experienced intensely in conjectural terms. The Western bourgeois life on the other hand allows a kind of inwardness literature to take root due to political weakness. This thesis attempts to address the fractures that Turkish literature experiences on national/universal scale around the notion of national allegory that Jameson conveys as a contingency. In doing so, this thesis would like to dwell upon the consequences that emerge due to Turkey's attachment to the most essential instruments of the Westernization project by keeping in mind that Turkey has never experienced a direct colonial period. It considers examining the fracture at that point by focusing on Peyami Safa's extraordinarily varied literary production. Peyami Safa's texts, with the national concerns that they harbor, represent one of the most profound examples of the encounters that non-Western societies have with the“one-toothed monster.”Jameson's conceptualization of“national allegory”, mediated the emergence of a quite explanatory and descriptive style regarding the literary positions of the writers from Turkey with the individual/public mobility it elicits.
Benzer Tezler
- Türkiye'de 1930-1940 yılları arasında seçkinci söylemin oluşumu: Falih Rıfkı Atay ve Peyami Safa, karşılaştırmalı bir analiz
Construction of the elitist discourse in Turkey between 1930 and 1940: a comparative analalysis on Falih Rıfkıf Atay and Peyami Safa
TEZCAN DURNA
- Türk edebiyatında Millî Mücadele algısı ve millî edebiyatta mütareke
Başlık çevirisi yok
ELİFNUR AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültürel İncelemeler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN AKTAR
- Necîb Mahfûz'un Hânu'l-Halîlî ve Peyami Safa'nın Fatih-Harbiye romanlarında gelenek-modernite çatışması
Tradition-modernity conflict in Necîb Mahfûz's Hânu'l-Halîlî and Peyami Safa's Fatih-Harbiye novels
TAHİR ARAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiArap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ABDÜLHADİOĞLU
- Peyami Safa'nın 'Fatih Harbiye, Yalnızız ve Matmazel Noraliya'nın Koltuğu' adlı romanlarında kullanılan olumsuz ifadeli kelimeler
Negative words used in Peyami Safa's noveles 'Fatih Harbiye, Yalnızız ve Matmazel Noraliya'nın Koltuğu'
RAHMA IBRAHIM MOHAMMED ABDULATİF
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MENŞURE AŞCI
- Peyami Safa'nın düşüncelerinin romanlarına yansıması
The reflection of Peyami Safa's founders of thoughts
ESRA ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ONUR HASDEDEOĞLU