Geri Dön

Sözleşme sonrası sorumluluk

Post-contractual liability

  1. Tez No: 492156
  2. Yazar: MEHMET AKÇAAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ŞAHİN AKINCI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 366

Özet

Sözleşme sonrası sorumluluk, sonraya etki eden bir yükümlülüğün kasten veya ihmalen ihlâl edilmesinden kaynaklanan sorumluluk türüdür. Sözleşme sonrası sorumluluk, dar ve geniş anlamda olmak üzere ikiye ayrılır. Geniş anlamda sözleşme sonrası sorumluluğa hem akit dışı hem de akdî yükümlülükler dahildir. Yedek parça sağlama yükümlülüğü akdî sonraya etki eden yükümlülüklere misaldir. Hâlbuki, dar anlamda sözleşme sonrası sorumluluk sadece sözleşmeden kaynaklanmayan yükümlülükleri kapsar. Sonraya etki eden koruma yükümlülüklerinde durum böyledir. Bununla birlikte, dar anlamda sözleşme sonrası sorumluluk hakkında da sözleşme sorumluluğuna ilişkin hükümler uygulanmalıdır. Sözleşme sonrası sorumluluğun özel şartı, sonraya etki eden bir yükümlülüğün ihlâl edilmiş olmasıdır. Sonraya etki eden yükümlülüklerden maksat, sözleşmenin sona ermiş olmasına rağmen, etkisini göstermeye devam eden yükümlülüklerdir. Bahse konu yükümlülükleri, diğer yükümlülüklerden farklı kılan da aslında sonraya etki unsurudur. Sözleşme sonrası sorumluluk gibi, sonraya etki eden yükümlülükler de Türk uygulamasında ismen bilinmemektedir. Ancak, bahse konu yükümlülüklerden pek çoğuyla pratikte sıklıkla karşılaşılmaktadır. Sonraya etki eden yükümlülükler, amaçlarından hareketle sade ve kapsayıcı bir biçimde üçe ayrılabilir. Böylece, alacaklının korunma menfaati gibi, kullanma menfaati ile devam eden şahsî ve iktisadî menfaati de göz önünde bulundurulmuş olur. Buna göre, inceleme konusu yükümlülükler, sonraya etki eden koruma yükümlülükleri, teşvik yükümlülükleri ve devam eden yükümlülükler olarak ortaya çıkabilirler. Alacaklının menfaati dikkate alınmak suretiyle, sonraya etki eden yükümlülükler bakımından aynen ifa talebine olabildiğince imkân tanınmalıdır. Dolayısıyla, teşvik yükümlülüklerinde ve devam eden yükümlülüklerde aynen ifa esas olarak mümkündür. Aynı şekilde, sonraya etki eden yükümlülüğün ihlâli sonucunda bir zarar ortaya çıkarsa bunun da tazmini talep edilebilir. Nihayet, tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde sonraya etki eden bir yükümlülük bakımından borçlu temerrüdü ortaya çıkabilir. Bu takdirde, kısmî temerrüde ilişkin sonuçlar dikkate alınarak alacaklının sahip olduğu haklar tespit edilmelidir. Dolayısıyla, sonraya etki eden bir yükümlülüğün yerine getirilmemesi sözleşmeyi tamamen anlamsız kılmaktaysa, böyle bir sözleşmenin tamamı bakımından müspet zararın tazmini talep edilebileceği gibi, dönme hakkının kullanılması da mümkündür. Nihayet, sonraya etki eden yükümlülükler bakımından on yıllık genel zamanaşımı süresi geçerlidir (TBK. m. 146). Bununla birlikte, genel zamanaşımı süresi sürekli hazır bulunma yükümlülükleri bakımından yetersiz bir çözüm sunmaktadır. Dolayısıyla bu tür sonraya etki eden yükümlülükler, özellikle de yedek parça sağlama yükümlülüğü bakımından ayrı bir zamanaşımı süresinin öngörülmesi gerekir.

Özet (Çeviri)

Post contractual liability is a type of liability in which the parties are bound to each other even after the termination of contract. The conditions of the liability are the validity of the contract, the termination of the main obligation of the obliged party and the post contractual effectiveness of the obligation. Some of the legal expressions for the liability are in Latin. But the concept of post-contractual liability is just for a century in legal systems. The basis of the liability is in the German court decisions. After this development in German judgment, it is accepted generally in Swiss doctrine since the end of the 20th Century. But there is no court decision in Turkish Law that clearly accepts this liability. Moreover there is no general provision in Turkish Legal System for post-contractual liability. On the other hand there are some court decisions in Turkish legal system which are about the liability. And there are different obligations that are accepted in Turkish Legal system. For example, some articles like Art. 396/IV (obligation of discretion) or Art. 444 (non-competition clause) are about the post contractual liability in the Code of Obligations no 6098. But in these terms the liability is not clearly regulated. These regulations are about some of this type of obligations. And according to me, some of these obligations are not based on the contract. Obligation for protections of parties and their property after the termination of contract is an example for this issue. So post-contractual liability is different from the contract basis.

Benzer Tezler

  1. Information management in real estate development project lifecycle: BIM & IPD framework

    Gayrimenkul geliştirme proje yaşam döngüsü enformasyon yönetimi: BIM & IPD çerçevesi

    EYMEN ÇAĞATAY BİLGE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Bilgi ve Belge Yönetimiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gayrimenkul Geliştirme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKAN YAMAN

  2. FIDIC sözleşmelerinde gecikmeden sorumluluk

    Responsibility for the delay in FIDIC contracts

    ÖMER FARUK ENGEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BERK DEMİRKOL

  3. Türk hukukunda kısmi süreli iş sözleşmesi

    Part time employment contract in a Turkish law system

    ESRA ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    HukukBahçeşehir Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AZİZ CAN TUNCAY

  4. Futbol endüstrisine yön veren lisanslı futbol menajerlerinin görev ve sorumluluklarının incelenmesi: Türkiye futbol ligleri örneği

    Investigation of duties and responsibilities of licensed football agent's directing the football industry: Turkish football leagues sample

    SERDAR ELMAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    SporAnadolu Üniversitesi

    Spor Yönetimi ve Rekreasyon Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VELİ ONUR ÇELİK

  5. Tam hastaneye kabul sözleşmesi kapsamında özel hastanenin hukuki sorumluluğu

    Legal responsibility of private hospital in full hospital admission agreement

    GÖKÇE ŞAHİN CANDAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AZRA ARKAN SERİM