İbnü'l-Fârız'ın Hamriyye Kasidesinin Arapça, Farsça ve Türkçe Şerhleri
Arabic, Persian and Turkish Annotations of İbnü'l-Fârız's Ode Hamriyye
- Tez No: 492356
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN HORATA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 503
Özet
Cahiliye dönemi Arap şiirinde, içkiye dair hâl ve sıfatların şiirde yer almasıyla başlayan süreç, İslamiyet'ten sonra yoğun bir şekilde devam ederek“Hamriyye”türünün ortaya çıkmasına sebep olmuştur. İlk başlarda gerçek ve maddi anlamıyla şiirde yer alan içkiye, sonraki dönemlerde mutasavvıflarca mistik anlamlar yüklenmiştir. Bu manada yazılmış önemli şiirlerden biri de İbnü'l-Fârız'ın (ö. 632/1235)“Mîmiyye/Hamriyye”kasidesidir. Farklı dil ve kültüre ait milletler tarafından çok ilgi görmüş; üzerine yazılan Arapça, Farsça ve Türkçe şerhlerle en çok şerh edilen kasidelerden biri olmuştur. İbnü'l-Fârız'ın Hamriyye Kasidesinin Arapça, Farsça ve Türkçe Şerhleri adlı bu çalışmada, XIV. yüzyıldan günümüze kadar“Hamriyye”kasidesi üzerine yazılmış yirmiye yakın Arapça Farsça ve Türkçe şerh incelenmeye çalışılmıştır. Çalışma, bir giriş ile beş bölümden oluşmaktadır. Girişte, zamanla bir tür haline gelen içki temalı şiirlerin tarihsel süreç içerisindeki seyri genel hatlarıyla ortaya konulmaya çalışıldıktan sonra birinci bölümde, kaynaklardaki bilgilerden hareketle, İbnü'l-Fârız'ın hayatı, eserleri ve sanatı hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde Hamriyye kasidesinin tespit edilen Arapça ve Farsça şerhleri üzerine durulmuştur. Yedisi Arapça üçü Farsça olan bu şerhlerin önce yazarları hakkında kısaca bilgi verildikten sonra şerhler incelenmiştir. Üçüncü bölüm ise bugüne kadar yazılmış sekiz Türkçe şerhe ayrılmıştır. Önceki bölümde olduğu gibi şârihlerin hayatı ve eserleri hakkında kısa bilgiler verildikten sonra şerhleri incelenip değerlendirilmiştir. İnceleme sırasında şerhler arasındaki benzerlikler, şerhlerin dil, üslup ve muhtevasını belirleyen etkenler ile şârihlerin sahip olduğu düşünce ve anlayışın bundaki rolü irdelenmiştir. Dördüncü bölümde kelime ve kavramların, şerhlerdeki açıklamalardan hareketle, mukayeseli sözlüğü hazırlanmıştır. Beşinci bölümde ise metinlerin çeviriyazısı ortaya konulmak suretiyle çalışma sonlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the poetry of Pre-Islamic age of ignorance, the process that includes the involvement of the states and adjectives of liquor in the poetry continued intensely and caused the emergence of a poetry genre called ''Hamriyye''. In the later periods, mystics gave mystical connotations to liquor which in the early period was included in poetry with its real and material meaning. One of the important poems in this respect is İbnü'l-Fârız's (632-1235) ode“Mîmiyye/Hamriyye”. It has attracted attention of nations with various languages and cultures, and became one of the most annotated poems in Arabic, Persian and Turkish. In this study entitled Arabic, Persian and Turkish Annotations of İbn al-Farid's Ode Hamriyye, about twenty Arabic, Persian and Turkish annotations of the ode since 14th century are examined. The study is made up of an introduction and five chapters. In the introduction, the general progress of poetry with liquor theme is outlined and then in the first chapter, with the help of our resources, information about the life, works and art of İbn al-Farid is given. In the second chapter, the annotations of Hamriyye ode in Arabic and Persian are analysed. Seven of these are in Arabic and three in Persian. First, information about the authors of these annotations are given then the annotations are examined. The third chapter is allocated to the annotations in Turkish. The same pattern is followed for these annotations. In the analysis, the factors that affect the similarities; linguistics and stylistic contents among the annotations and the general manner in these annotations and their effects are studied. In the fourth chapter, comparative dictionary for the words and concepts in the annotations are prepared. In chapter five, the results are given with the translations of the texts.
Benzer Tezler
- Trabzonlu Mehmed Maʻrûf'un Şerh-i Kasîdetu't-Tâʼiyye'si (Metin-inceleme)
Muḥammad Ma'rūf al-Ṭrābzonī's Sharḥ al-Qaṣīdah al-Tā'iyyah (Text-analysıs)
HASSAN ABDALLAH ALZYOUT
Doktora
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OZAN YILMAZ
- Mehmed Nâzım Paşa'nın ?İbn Fâriz tercümesi ve şerhi? -metin ve inceleme-
Mehmet Nazim Pasha?s ?the interpretation and commentary of İbn Fariz? ?text and analysis?
FATİH GÜLLÜCE
- Sibtu'l-Marsafî ve ez-Zücâcetü'l-bellûriyye fî şerhi'l-hamriyye adlı eserin tahkik ve tahlili
Sibtu'l-Marsafi and the critical edition and analysis of his work al-Zujaja al-balluriyah fi Sharh al-khamriyah
AHMET BAYIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL GÜRER
- Tahir Olgun'un Levâmi' tercümesi (inceleme-metin)
Tahir Olgun's Levâmi' translation (analysis-text)
HALİL KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN ÖBEK
- كتاب الزُّجاجة البِلَّوريَّة شرحُ قصيدة الخَمريَّةلمُحَمَّد زين العابدين بن مُحَمَّـد الغَـمْريِّ سِبْـطِ المَرصَفِيِّ(ت: 966هـ)[دراسةً وتحقيقاً]
Muhammed Zeynü'l-Âbidîn bin Muhammed el Gamrî Sıbtı'l-Marsafî'nin (Ö.H. 966) 'Kitabu'z-Züccaceti bi'l-Levriyye Şerhu Kasidetü'l-Hamriyye' adlı eseri [Araştırma ve tahkik]
INAS ABDULWAHHAB AHMED AL-ANI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT