Granitik kayaçların fiziko-mekanik ve mineralojik özelliklerinin patlatılabilirliğe etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of physico-mechanical and mineralogical properties on the blastability of granitic rocks
- Tez No: 492425
- Danışmanlar: PROF. DR. AYHAN KESİMAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Bu çalışmada 5 farklı granit kayacından (İkizdere Mavi ve Sarı, Hayrat Sarı ve Gri ve Harşit) alınan karot numunelerinin fiziksel (yoğunluk, birim hacim ağırlık, görünür porozite, ağırlıkça su emme), mekanik (tek eksenli basınç dayanımı (TEBD), üç eksenli basınç dayanımı (ÜEBD), dolaylı çekme dayanımı (DÇD) ve ultrasonik P-dalga hızı (Vp)) testleri gerçekleştirilmiş, kayaçların mineralojik analizleri yapılmış ve granitik kayaçların fiziko-mekanik ve mineralojik özelliklerinin patlatılabilirliğe etkisi incelenmiştir. Ayrıca bu parametrelerle mineralojik analiz sonuçları istatistiksel (normal dağılım analizi, korelasyon, regresyon ve uyum analizi) olarak değerlendirilmiştir. Kayaçların mineral içeriklerinin mekanik parametrelere etkisi değerlendirildiğinde, TEBD, DÇD, Vp ve plajiyoklaz ile ve c, mafik mineral ile pozitif yönlü kuvvetli bir ilişkiye sahipken TEBD, c ve Vp kuvars ile, DÇD ve alkali feldispat ile negatif yönlü kuvvetli bir ilişkiye sahiptir. Fiziksel özellikler olan görünür porozite alkali feldispat ve kuvars ile, yoğunluk mafik mineral ile pozitif yönlü kuvvetli bir ilişki gösterirken görünür porozite plajiyoklaz ile negatif kuvvetli ilişki sağlamıştır. İncelenen farklı parametreler kullanılarak gerçekleştirilen regresyon analizleri sonucunda genel olarak oldukça güçlü ilişkilere (R2>0,700) sahip eşitlikler elde edilmiştir. Bu eşitlikler 5 farklı patlatılabilirlik indeksine göre incelenmiş ve yapılan uyum analizlerinin sonuçları modellerin oldukça başarılı olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, kayaçların mineralojik bileşimlerinin patlatılabilirlik parametrelerine önemli etkisinin olduğu ve minerallerin dikkate alınması durumunda daha düşük özgül şarj değerlerine ulaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, physical (density, unit weight, apparent porosity, water absorption by weight) and mechanical (uniaxial compressive strength (UCS), triaxial compressive strength (TCS), indirect tensile strength (ITS) and ultrasonic pulse velocity (Vp)) tests of core samples prepared from five different granite rocks (İkizdere Mavi and Sarı, Hayrat Sarı and Gri and Harşit) were performed, the mineralogical contents of rocks were analyzed and the effect of physico-mechanical and mineralogical properties on the blastability of rocks was investigated. These parameters and mineralogical properties were also interpreted by statistical analyses. When the effect of mineral contents of rocks was evaluated, UCS and Vp have a positively strong relation (PSR) with plagioclase (P) while, there is a negatively strong relation (NSR) between quartz (Q) and those parameters, ITS, and have a PSR with P, whilst, there is a NSR between alkali feldispar (AF)-ITS and AF-. Moreover, c has a PSR with mafic mineral (MM) and has a NSR with Q. The apparent porosity, which is a physical property, has a PSR with AF and Q, while, there is a similar relation between density and MM. The density also contacts a NSR with P. As a result of the regression analyses realized using different parameters examined, the equations having considerably strong relations (R2>0.700) were obtained. These equations were analyzed with reference of five different blastability indexes and the results of goodness of fit demonstrated that the models are substantially successful. As a result of, the mineralogical compositions of the rocks have a significant effect on the blastability parameters and when the minerals are taken into consideration, lower specific charge values are reached.
Benzer Tezler
- Granitik kayaçların fiziko-mekanik özellikleri ile cerchar aşınma indeks değerleri arasındaki ilişki
The relationships between physico-mechanical properties and cerchar abrasivity index (CAI) of granitic rocks
SELMAN ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİYE TUĞRUL
- Kesici disklerin kayaç kesme performansının araştırılması ve performans tahminine yönelik modellerin geliştirilmesi
Investigation of rock cutting performance of disc cutters and development of models for performance prediction
GÖKHAN AYDIN
Doktora
Türkçe
2012
Maden Mühendisliği ve MadencilikKaradeniz Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KERİM AYDINER
- Aksaray'daki işlenebilir granitlerin minero-petrografik ve jeokimyasal karakterlerinin fiziko-mekanik özellikleri üzerindeki etkileri
The effects of the minero-petrographic and geochemical characters of the processible granites in Aksaray on the physico-mechanical properties
ŞABAN FURKAN UÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiAksaray ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHATTİN GÜLLÜ
- Sıcaklığın yapı malzemesi olarak kullanılan kayaçlar üzerine etkisi
Effect of temperature on the rocks used as construction material
MEHMET ALTUĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Jeoloji MühendisliğiNiğde ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN GÜNAYDIN
- Harşit granitoyidi'nin ayrışması sınıflandırılması ayrışmanın mühendislik özelliklerine etkisi
Başlık çevirisi yok
ŞENER CERYAN
Doktora
Türkçe
1998
Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET TARHAN