Geri Dön

Children´s early lexicon in terms of noun/verb dominance

İsim/fiil baskınlığı açısından çocukların kelime dağarcığı

  1. Tez No: 492545
  2. Yazar: N. FEYZA ALTINKAMIŞ TÜRKAY
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HATİCE SOFU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2005
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: Belirtilmemiş.

Özet

Çocukların kelime hazinesi gelişimi hakkında daha bütünleyici bir bakış açısı kazanmak için isim, fiil veya sıfat gibi belirli kelime sınıfları üzerinde birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların amacı, belirli bir kavram yapısının diğerine üstünlük sağlayıp sağlamadığını ve bu yapının çocukların anadil gelişimini nasıl etkilediğini anlamaktır. Birçok araştırma sonucu, temel nesnelerin dilde isim tarafından temsil edilmesinden dolayı, isimlerin, fiillerden daha erken edinildiğini göstermektedir. Bu da isimlerin dil gelişiminde fillere baskınlık kurmasına neden olmaktadır. Bunun yanı sıra, birçok araştırmacı, isimlerin fiillerden önce edinildiği görüşünün, hangi dil olduğu fark etmeksizin, evrensel olduğunu iddia etmektedir. Ancak, bazı araştırmacılar bu görüş açısına katılmamaktadır. Onların görüşüne göre, çocuklar anne tarafından kendilerine yöneltilmiş konuşmada fiille daha çok karşılaştıkları için, fiilleri isimlerden daha önce edinirler. Bu bakış açısı, çocukların kelime hazinesinde isim-fiil baskınlığı tartışmasının diğer ucunu temsil etmektedir. Bu yüzden, görüşler iki farklı uçta yoğunlaşmıştır: evrensel isim avantajına karşılık girdiye bağlı bakış açısı. İsim veya fiil üstünlüğü İngilizce, Almanca, Korece ve Çince gibi farklı dillerde birçok veri toplama yöntemi ile çalışılmıştır. Ancak bu konu, Türkçede boylamsal veri toplama ve sıklık analizi yöntemi kullanarak çalışılmamıştır. İşte bu yüzden, bu araştırma, temelde, Türkçe konuşan çocukların sözcüksel ilerlemesine isim ve fiil açısından odaklanmıştır. Buna ek olarak, bu kategorilerin, Türkçe çocuğa yöneltilmiş konuşmadaki dağılımsal özelliklerini de araştırmaktadır. İsim ve fiillerin, ilerleyen gelişimini gözlemleyebilmek için, veri toplama süreci yaklaşık on beş ay sürmüştür. Beş anne, çocukları ile gündelik etkileşimde iken video ile kaydedilmiştir. Yazılı hale getirilmiş video kayıtları CHILDES çocuk dili analiz programında, sıklık analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Daha sonra, çocukların bireysel olarak isim ve fiil ilerlemesine odaklanılmıştır. Bununla ilişkili bir şekilde, sıklık analizi, annelerin isim ve fiil kullanımları üzerinde de yapılmıştır. Bir sonraki aşama da anneler ve çocukların isim ve fiil sıklıkları arasında ilgileşim analizi yapılmıştır. Bu analiz aşamasına ek olarak, veri toplama süreci içerisinde çocuklardaki aşamalı değişiklikleri görebilmek amacıyla, her çocuğun isim, fiil ve genel sözcüksel ilerlemesi çizgi grafikleri ile de gösterilmiştir. Her çocuğun isim ve fiil ilerleme modeli ile annesinin isim ve fiil kullanım modeli, arada paralellik olup olmadığını görmek amacıyla karşılaştırılmıştır. Bu çalışmanın sonuçları, Türkçe konuşan çocukların erken dönem sözcük hazinesinde isim sıklığının dikkat çekici şekilde fiillerden daha yüksek olmadığını göstermiştir. İsimler çok sınırlı sayıda gözlemde fiile istatistiksel olarak bir üstünlük sağlamıştır. Bu araştırmadaki bulgular isim ve fiil edinimi modeli ile ilgili önemli bir açıyı desteklemiştir. Tüm çocuklarda fiil ediniminin daha aşamalı ve ilerleyici olduğu, ancak isimlerin bağlam faktöründen -fiile kıyasla- daha çok etkilendiği görülmüştür. Bazı çocuklarda, veri toplama sürecinin sonlarına doğru, isimden daha yüksek bir fiil sıklığı görülmüştür. ANAHTAR KELİMELER: isim/fiil edinimi, isim/fiil baskınlığı, isim eğilimi, Türkçe çocuğa yöneltilmiş konuşma

Özet (Çeviri)

Specific categories are investigated in many studies in order to gain a complementary point of view about children's lexical development, such as noun, verb or adjective. The main aim of those studies is to see whether a particular conceptualization pattern becomes priviliged over another one and how this affects children's language development. A great number of research findings reveal that nouns are acquired earlier than verbs because basic level object categories are represented by nouns, leading to dominance of nouns over verbs. This noun-before-verb acquisition pattern is universal regardless of the language. However, some researchers are in disagreement with this claim and they propose that verbs can be acquired earlier than nouns as children are exposed to more verbs in the maternal input. This constitutes the other end of this controversial topic. Therefore, the arguments show two opposite ends: universal conceptual constraints versus language characteristics. The primacy of nouns or verbs have been studied in different languages, such as English, German, Korean and Chinese by using various data collection tools. However, this issue was not studied in Turkish by means of longitudinal data-frequency analysis. That is why, this study mainly concentrated on Turkish speaking children's lexical development in terms of noun and verb categories. In addition, the distributional properties of those categories in Turkish child-directed speech was studied. In order to see the progressive development of nouns and verbs, the data collection period lasted nearly thirteen months. Five Turkish speaking children were video-recorded during their routine interactions with their mothers. Then, the transcribed data was computed with CHILDES, freq analysis. Next, children were focused on individually with a particular reference to noun and verb development. In line with this, the freq analysis was conducted on the mothers' child-directed speech. Then, mothers' frequent use of noun and verb categories was correlated with that of children's. In addition to this analysis, each child's noun, verb and overall lexical development was given through line graphs in order to see the progressive changes during the data collection period of the study. Each child's noun and verb development pattern was compared to her mother's noun and verb use to see whether any parallelism could be observed. The findings of the study indicated that the frequency of nouns in Turkish speaking children's early lexicon was not considerably higher than their verbs. Nouns became statistically dominant over verbs in a very limited number of observed times. The results of this study supported an important point regarding noun and verb acquisition pattern. In all children, verb acquisition was more progressive, whereas the nouns were context-dependent. In some children, towards the end of the data collection period, a higher verb frequency over nouns was seen. KEY WORDS: noun and verb acquisition, noun/verb dominance, noun bias, Turkish child-directed speech

Benzer Tezler

  1. Öğretmen ve ebeveyn rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamalarının ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin okuma becerilerine etkisi

    Impact of primary school 2nd grade students' reading fluency and comprehension skills by dialogic reading under the guidance of teacher or parents

    ERGÜN YURTBAKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimTrabzon Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TOLGA ERDOĞAN

  2. Peygamberimizin çocuklara karşı davranışlarıyla ilgili Kütüb-i sitte'de yer alan hadislerin tahlili

    Prophet muhammad's attitude toward childrens in al-Kutub al-sittah; An analysis study

    YASEMİN ŞAMLIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinKarabük Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KEMEL FETTUH

  3. Acquisition of lexicon in Turkish

    Başlık çevirisi yok

    HATİCE SOFU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    1995

    İngiliz Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    PROF.DR. F. ÖZDEN EKMEKÇİ

  4. Vocabulary development trajectories of an emergent bilingual child: linguistic, instructional, and socio-interactional perspectives in preschool

    Çift dillilik gelişim sürecinde olan bir çocuğun kelime gelişimi yörüngeleri: Okul öncesi dönemde dilbilimsel, öğretimsel ve sosyo-etkileşimsel perspektifler

    ERSOY ERDEMİR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    Eğitim ve ÖğretimState University of New York at Buffalo

    Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JANINA BRUTT-GRIFFLER

    PROF. DR. X. CHRİSTİNE WANG

    DOÇ. DR. ERİN KEARNEY

  5. Gecikmiş dil ve konuşması bulunan çocukların alıcı ve ifade edici sözcük dağarcığının Türkçe ifade edici ve alıcı dil (TİFALDİ) testi ile belirlenmesi

    Determining the vocabulary lexicon of the children with language delay through Turkish expressive and receptive word language (TIFALDI) test

    BEYZA NUR SEZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimAnadolu Üniversitesi

    Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLİN MÜGE TUNÇER