Öğretmen ve ebeveyn rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamalarının ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin okuma becerilerine etkisi
Impact of primary school 2nd grade students' reading fluency and comprehension skills by dialogic reading under the guidance of teacher or parents
- Tez No: 714369
- Danışmanlar: PROF. DR. TOLGA ERDOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 215
Özet
Bu çalışmada, öğretmen ve ebeveyn rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamalarının, ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerilerinin gelişimindeki etkisi incelenmiştir. Ülkemizde etkileşimli okuma ile ilgili sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Yapılan bu çalışmaların büyük çoğunluğunun okul öncesi dönemde bulunan çocukların erken okuryazarlık, sosyal ve dil gelişimleri üzerindeki etkisini belirlemek amaçlı yapıldığı görülmektedir. Yurt dışında yapılan çalışmaların ise daha çok okul öncesi dönemde dil gelişimi, kelime bilgisi, fonolojik farkındalık, problem çözme becerisi, okuma tutumu gibi konular üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür. Yurt içinde ve yurt dışında öğrencilerin akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerisini geliştirmek için etkileşimli okuma uygulamalarının çok az yapıldığı görülmektedir. Yapılan bu sınırlı çalışmalarda, etkileşimli okuma uygulamaları genellikle ebeveyn-öğrenci ya da öğrenci-öğretmen arasında gerçekleştirilmektedir. Çalışmada ise ilkokul öğrencilerinin akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerilerini geliştirmek için yapılan etkileşimli okuma uygulamalarının ebeveyn-öğretmen-öğrenci arasında gerçekleştirilecek olması çalışmayı özgün kılmaktadır. Bu çalışmada, nicel araştırma yaklaşımının yarı deneysel deseninden (2 deney grubu ve 1 kontrol grubu öntest- müdahale- son test) ve nitel araştırma yaklaşımının durum deseninden faydalanılmıştır. Nicel kısımdaki çalışma grubuna, bir ilkokulda öğrenim görmekte olan 6 tane 2. sınıftan 3 tanesi rastgele dahil edilmiştir. Bu sınıflardan 2'si etkileşimli kitap okuma uygulamasının yapılacağı deney grubu (1. deney grubu, öğretmen-ebeveyn- öğrenci; 2. deney grubu, öğretmen-öğrenci), 1'i geleneksel kitap okuma uygulamasının yapılacağı kontrol grubu olarak seçilmiştir. Araştırmacı tarafından seçilen sınıflardaki öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerini ölçmek için okuduğunu anlama testi (OABT), akıcı okuma becerilerini ölçmek için öğrenci akıcı okuma ölçeği (AOÖÖ) geliştirilmiştir. Geliştirilen ölçekler ve testler, ön-son test olarak öğrencilere uygulanmıştır. Bunun yanında ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte okuma tutumlarını ölçmek için ebeveyn-çocuk okuma tutumu ölçeği (EÇOTÖ) geliştirilmiştir. Geliştirilen bu ölçek de ebeveynlere ön-son test olarak uygulanmıştır. Çalışmanın nitel boyutunda ise etkileşimli okuma uygulamasına katılan ebeveynlerin etkileşimli okuma uygulamasındaki deneyimlerini belirleyebilmek için yarı yapılandırılmış görüşme aracı hazırlanmıştır. Deney grubundaki öğrenciler ile haftada 2 kez olmak üzere 5 hafta etkileşimli kitap okuma uygulaması yapılmıştır. Nicel verilerden elde edilen sonuçlar SPSS paket programı yardımı ile analiz edilmiştir. Uygulama öncesi grupların denkliğini belirlemek için Mann Whitney U testi, uygulama sonrasında gruplar arasında farklılaşmayı belirlemek için ANCOVA, ANCOVA testinin varsayımlarının sağlanamadığı durumlarda ise önce her grubun son test puanlarının ön test puanlarına göre farklılaşma durumunu belirlemek için Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi yapılmıştır. Farklılaşmanın olduğu durumlarda grupların son test puanlarının kimin lehine olduğunu belirlemek için Kruskal Wallis testi yapılmıştır. Kruskal Wallis Testinin sonucunda anlamlılık çıkması halinde anlamlılığın hangi grup lehine olduğunu bulmak için Mann Whitney U testi uygulanmıştır. Nitel verilerden elde edilen sonuçlar ise betimsel analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Çalışmanın sonunda; hem ebeveyn ve öğretmen rehberliğinde hem de sadece öğretmen rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamalarının, öğrencilerin öyküleyici ve bilgilendirici metin okuduğunu anlama becerilerinde büyük derecede etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Akıcı okumanın hız ve hatasızlık alt boyutunda; ebeveyn ve öğretmen rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamalarının, sadece öğretmen rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamaları ve Türkçe Öğretim Programı'na uygun yapılan okuma uygulamalarına göre büyük derecede etkili olduğu tespit edilmiştir. Ancak ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin akıcı okumanın prozodi alt boyutunda deney grupları ve kontrol grubu arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık bulunamamıştır. Ebeveynlerin çocukları ile birlikte okuma tutumlarının; ebeveyn ve öğretmen rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamalarının daha etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Ebeveyn ve öğretmen rehberliğinde yapılan ve sadece öğretmen rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamalarının, Türkçe Öğretim Programına göre yapılan okuma uygulamalarına göre ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin öyküleyici metin okuduğunu anlama becerilerinin kalıcılığında orta, bilgilendirici metin okuduğunu anlama becerilerinin kalıcılığında büyük derecede etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Akıcı okumanın hız ve hatasızlık alt boyutunda; ebeveyn ve öğretmen rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamalarının, öğretmen rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma ve Türkçe Öğretim Programı'na uygun yapılan okuma uygulamalarına göre büyük derecede kalıcı olduğu ortaya çıkmıştır. Akıcı okumanın prozodi alt boyutu kalıcılık puanlarında; ebeveyn ve öğretmen rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamaları ve öğretmen rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamaları lehine büyük derecede anlamlılık oluştuğu ortaya çıkmıştır. Ebeveynlerin çocukları ile birlikte okuma tutumları son test puanlarında, ebeveyn ve öğretmen rehberliğinde yapılan etkileşimli okuma uygulamaları lehine oluşan istatiksel anlamlılığın kalıcılık puanlarında da devam ettiği tespit edilmiştir. İlkokul 2. sınıf öğrencileri; etkileşimli okumayı eğlenceli bulduklarını, uygulamanın en çok canlandırma bölümünü beğendiklerini ifade etmiştir. Öğrenciler, etkileşimli okumanın kendilerinin akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerilerini geliştirdiğini ifade etmişlerdir. Geleneksel okumaya göre daha eğlenceli olması nedeniyle etkileşimli okumayı tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Ayrıca öğrenciler etkileşimli okumanın okurken sorular sorulabilmesi yönüyle geleneksel okumadan farklılaştığını ifade etmiştir. İlkokul 2. sınıf öğrenci ebeveynleri, etkileşimli okuma uygulaması ile tanışmadan önce çocukları ile birlikte geleneksel okuma yaptıklarını ifade etmiştir. Ebeveynler, etkileşimli okumayı çocuklara soru sorma becerisi kazandırdığı için tercih ettiklerini belirtmiştir. Ayrıca ebeveynler, etkileşimli okumanın geleneksel okumadan kitap okuma sürecinde soru sorulabilmesi yönüyle farklılaştığını belirtmiştir. Ebeveynler, etkileşimli okuma sayesinde çocuklarının akıcı okuma, okuduğunu anlama ve soru sorma becerilerinin geliştirdiğini ifade etmişlerdir.
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed to investigate the development of primary school 2nd grade students' reading fluency and comprehension skills under the guidance of teacher and parent. There are a limited number of studies on dialogic reading in our country, and this study is on reading with the family in preschool period, social development, language development and early literacy. On the other hand, it is seen that it is focused more on language development in preschool period, lexicon knowledge, phonology awareness, problem solving skills and reading attitude abroad. It is seen that interactive reading practices are rarely performed in order to improve the ability of students to read fluently and understand what they are reading at home and abroad. In these limited studies, interactive reading practices are usually performed between parent-student or student-teacher. In the study, interactive reading practices to improve the fluent reading and reading comprehension skills of primary school students are unique in the study. In this study, the quasi-experimental pattern of the quantitative research approach (2 experimental groups and 1 control group pretest-intervention- post test) and the status pattern of the qualitative research approach were used. 3 of the 6 primary school 2nd graders were randomly included in the study group in the quantitative section. Among these, 2 of them will be the experimental groups in which dialogic reading is to be applied (1. experimental group teacher – parent – student; 2. experimental group teacher – student) and the other one will be the class in which standart reading will be carried out. The reading comprehension test (RCT) was developed to measure the reading comprehension skills of the students in the class selected by the researcher, the student fluent reading scale (SFRS) was developed to measure their fluent reading skills and applied to students as pre-sontest. In addition, the parent-child reading attitude scale (PCRAS) was developed to measure the reading attitudes of parents with their children and was applied as a pre-final test to parents. In the qualitative part of the study, a semi-structured interview tool will be prepared to determine the parents' the experiences with the dialogic reading that take part in it. Dialogic reading practice was performed 5 weeks with students in the experimental group 2 times a week. The results gained through quantitative research data will be analyzed with the help of SPSS packet program of parametric or nonparametric test techniques. The Mann Whitney U test was performed to determine the equivalence of pre-application groups, and in cases where the assumptions of the ANCOVA test were not provided to determine the differentiation between the groups after application, Wilcoxon signed rank were tested to determine the differentiation status of each group's final test scores according to the preliminary test scores. In cases of differentiation, the Kruskal Wallis test was performed to determine who was in favor of the final test scores of the groups. If the Kruskal Wallis test makes sense, the Mann Whitney U test was applied to find out which group was in favor of the meaningfulness. The results obtained from qualitative data were analyzed with descriptive analysis technique. At the end of the study; dialogic reading practices both parental and teacher-guided and teacher-only, have been found to be highly effective in students' ability to understand storytelling and informative text reading. The automaticity and accuracy subdivision of fluent reading; it has been determined that dialogic reading practices with family and teacher guidance are highly effective according to both teacher-guided and Turkish Language Curriculum dialogic reading practices. However, there was no statistically significant difference between the experimental groups and the control group in the prosody subdivision of fluent reading of primary school 2nd grade students. In the reading attitudes of parents with their children; interactive reading practices guided by parents and teachers turned out to be more effective. It has been revealed that both the dialogic reading practices with parent and teacher guidance and dialogic reading practices guided by teachers are highly effective in the permanence of narrative text reading comprehension skills according to the reading practices made in accordance with the Turkish Curriculum. It has also been found to be highly effective in the permanence of informative text reading comprehension skills. In the automaticity and accuracy subdimension of fluent reading, it has been revealed that dialogic reading practices guided by the parent and teachers are largely permanent according to the dialogic reading practices made under teacher guidance and the reading practices made in accordance with the Turkish Language Curriculum. The prosody subdivision of fluent reading is in persistence scores; dialogic reading practices with parent and teacher guidance and teacher-guided dialogic reading practices have been found to make great sense. It was determined that the statistical significant of parents in favor of dialogic reading practices guided by the parent and the teacher in the final test scores of reading attitudes with their children continued in the persistence scores. Primary school 2nd grade students have stated that the dialogic reading process has become more fun and stimulating. The students state that reading fluency and reading comprehension increased. They stated that they prefer dialogic reading because it is more fun than traditional reading. In addition, students stated that dialogic reading differs from traditional reading in terms of asking questions while reading. Parents of primary school 2nd graders stated that they did traditional reading with their children before meeting the dialogic reading. Parents have stated that they prefer dialogic reading because it gives children the ability to ask questions. In addition, parents have stated that dialogic reading differs from traditional reading in terms of asking questions in the reading process. Parents have stated that dialogic reading improves their children's ability to read fluency, reading comprehension and ask questions.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönemde erken müdahale programları kapsamında bir kaynaştırma/bütünleştirme uygulamasına ilişkin durum çalışması
A case study on inclusion / integration application in the scope of early intervention programs in early childhood education
OĞUZ KELEŞ
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYPERİ SIĞIRTMAÇ DİKİCİ
- Aistear Eğitim Programının okul öncesi dönem çocuklarının benlik algısı ve iyi oluş düzeyleri ile öğretmen çocuk ilişkisi üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of Aistear Education Program on preschool children's self-perception and well-being levels and the teacher-child relationship
FİLİZ ERATA
- Anaokulu öğretmenlerinin mesleki yeterliklerinin aynı sınıtfa görev yapan meslektaşlarının görüşlerine göre değerlendirilmesi
Assesment of preschool teachers professionel competency using peer views
GÖKBEN OTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞENGÜL GENÇ
- Öğretmen ve ebeveyn tutumlarının okul öncesi dönem çocuklarının problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi
Effects of teachers and parents' attitudes on the problem solving skills of preschool children
ZUHAL BEGDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimKarabük ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARZU ÖZYÜREK
- Öğretmen ve ebeveyn ilişkilerinin öğrenci başarısındaki rolü: Bakü örneği
The role of teacher and parental relationships in student achievement (Azerbaijan case)
NİLUFAR JAFAROVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimSüleyman Demirel ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN ÖZKUL