Vergi politikalarının gelir dağılımı üzerine etkileri
The effects of tax policies on income distribution
- Tez No: 494078
- Danışmanlar: PROF. DR. NAZIM ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Maliye, İşletme, Economics, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Politikası Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Gelir dağılımı eşitsizliği sosyal, siyasal ve iktisadi açıdan taşıdığı önem nedeniyle, günümüze kadar gündemde olan ve ülkelerin çözüm aradığı sorunlardan birisi olmuştur. Sosyal devlet anlayışındaki gelişmelerle birlikte, günümüzde adil bir gelir dağılımının sağlanması hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ülkelerin temel amaçlarından birisi olmaktadır. Üretim faktörlerinin niteliği ve dağılımı, faktör fiyatları, servet dağılımı, piyasa yapısı, teknolojik gelişmeler, siyasal yapı ve örgütlenme düzeyi, bölgesel gelişmişlik farkları, ekonomik sistem, eğitim düzeyi, globalleşme, ekonomik istikrarsızlıklar ve devlet gibi birçok faktör ve karar birimi gelir dağılımı üzerinde etkili olmaktadır. Devlet kamu hizmetleri, borçlanma, bütçe politikası, ücret politikası ve faiz politikası gibi çeşitli araçlarla gelir dağılımı üzerinde etkili olabilmektedir. Devletin gelir dağılımına müdahale amacıyla kullanabileceği en etkili araçlardan birisi de, kamunun temel finansman kaynağı olan vergilerdir. Vergilerin gelir dağılımı üzerinde gösterdiği etkiler, verginin elde edildiği kaynağa, tarife yapısına, objektif veya sübjektif karakterde olmasına ve vergi matrahının spesifik veya advalorem olmasına göre farklılık göstermektedir. Bu çalışmada iktisadi kaynağına göre çeşitli vergi türlerinin, kişisel gelir dağılımı üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla Türkiye dâhil OECD üyesi seçilmiş 27 ülkenin 2004-2011 dönemi panel veri analizi ile incelenmiştir. Modelde bağımlı değişken olarak Gini Katsayısı; bağımsız değişken olarak da kişisel gelir vergileri/GSYİH oranı, kurumsal gelir vergileri/GSYİH oranı, servet vergileri/GSYİH oranı ve harcama vergileri/GSYİH oranı kullanılmıştır. Kurulan modelde kişisel gelir vergileri ve Gini Katsayısı arasındaki ilişki ile harcama vergileri ve Gini Katsayısı arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı olup, kişisel gelir vergilerinin GSYİH içindeki payının artmasının gelir dağılımı eşitsizliğini azaltacağı; harcama vergilerinin GSYİH içindeki payının artmasının ise, gelir dağılımı eşitsizliğini artıracağı sonucuna ulaşılmıştır. Analizde elde edilen bu sonuçlar literatürdeki bilgilerle örtüşmektedir. Kurumsal gelir vergileri ve Gini Katsayısı arasındaki ilişki ile servet vergileri ve Gini Katsayısı arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamsız çıkmıştır. Bununla birlikte kurulan modelde kurumsal gelir vergilerinin GSYİH içindeki payında meydana gelecek artışın gelir eşitsizliğini artırdığı ve servet vergilerinin GSYİH içindeki payında meydana gelecek artışın gelir eşitsizliğini azalttığı sonucu literatürdeki bilgilerle çelişmemektedir.
Özet (Çeviri)
Income distribution inequality has been one of the problems that are on the top of the agenda of decision makers and tried to be solved by countries because of the importance they have for social, political and economic reasons. Parallel to the developments in the social state approach, the provision of a fair distribution of income today is one of the main objectives of both developing and developed countries. Many factors and decision making units such as the nature and distribution of production factors, factor prices, wealth distribution, market structure, technological developments, political structure and level of organization, regional development disparities, economic system, level of education, globalization, economic instability and state are influential income distribution. The state can influence income distribution through various means such as public services, borrowing, budget policy, wage policy and interest policy. One of the most effective instruments the state can use to intervene in the income distribution is the tax, which is the main funding source of the public. The effects of taxation on income distribution vary depending on the source of the taxation, the tariff structure, the objective or subjective natüre of taxes, and the tax base being specific or ad valorem. In this study, the effects of various tax types on personal income distribution according to economic sources were investigated. For this purpose, the data for 2004-2011 period of 27 selected OECD members, including Turkey, were analyzed by panel data analysis. In the model, Gini coefficient as dependent variable; Personal income tax / GDP ratio, corporate income tax / GDP ratio, wealth tax / GDP ratio and spending tax / GDP ratio were used as independent variables. In the model, the relationship between personal income tax and Gini coefficient and the relationship between expenditure tax and Gini coefficient are statistically significant and the increase in the share of personal income tax in GDP will decrease income distribution inequality. The increase in the share of spending in GDP is the result of increasing income inequality. These results obtained in the analysis overlap with the information in the literature. The relationship between corporate income tax and Gini coefficient and the relationship between wealth tax and Gini coefficient are statistically insignificant. However, the model does not contradict the information in the literature that the increase in the share of corporate income tax in GDP would increase the income inequality and the increase in the share of wealth tax in GDP would reduce income inequality.
Benzer Tezler
- Küreselleşmenin gelir dağılımı ve yoksulluk üzerine etkileri: 1980 sonrası Türkiye'de izlenen vergi politikaları açısında bir değerlendirme
The impact of globalization on income distribution and poverty issue: After 1980 monitored financial policies in Turkey in terms of an evaluation
İLKNUR AKTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MaliyeBursa Uludağ ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REYHAN LEBA
- Gelir dağılımı ve vergilerin gelir dağılımı üzerine etkileri
Income distribution and the effects of taxes on income distribution
PINAR TANRIVERDİ
- Vergi harcamalarının gelir dağılımı ve vergi adaleti üzerine etkileri: 2017-2021 yıllarının değerlendirilmesi
Effects of tax expenditures on income distribution and tax justice: An assessment of 2017-2021
MEHMET SEZGİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu YönetimiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERHAN GÜMÜŞ
- The effects of environmental policies on economic development
Çevre politikalarının ekonomik kalkınma üzerine etkileri
NURULLAH GÜR
- Vergilendirme üzerine üç deneme
Three essays on taxation
ÖZGÜR KIZILTOPRAK
Doktora
Türkçe
2019
Maliyeİstanbul Gedik ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENSAR YILMAZ
