Cönk incelemeleri
A review of collections of folk poems (Cönk)
- Tez No: 494131
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. DOĞAN KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Bilim (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 297
Özet
Mecmualar halk edebiyatımızın yazılı eserleri arasında önemli bir yere sahiptir. Mecmualar yüzyıllar önce yaşamış olan Türk halk şairlerinin şiirlerinin bulunduğu edebi kaynaklardır. Bizlere geçmiş hakkında değerli bilgiler sunduğu için kültürümüz açısından önemi büyüktür. Üzerinde çalıştığımız eser Sayın Yrd. Doç. Dr. Doğan KAYA'nın şahsi arşivinde bulunan Hüseyin Erdoğan'dan intikal etmiş olan 13×17cm boyutlarındaki mecmuadır. Söz konusu mecmuada şiirler önce günümüz alfabesine çevrildi. Şair isimlerine ve mecmuadaki öncelik sırasına göre sıralandı. 19. yy. ait olduğu düşünülen bu mecmuada daha çok hece ölçüsü ile yazılmış 51 şairin 150 şiiri yer almaktadır. Bu şiirler mecmuada belli bir düzen içinde sıralanmamıştır. Eserde yer alan şairler Âşıkî, Ârifoğlu, Bakî, Balî, Cünûn Abdal, Dedemoğlu, Dertli, Derviş Ali, Derviş Hasan, Erbâbî, Er Mustafa, Garipoğlu, Gedâyî, Hasretî, Hatâyî, Hayriye, Hüseyin, İbrahim, İsmail, Kalender, Kanberî, Kâtibî, Kıbrızlı, Kul Emin, Kul Fazlî, Kul Himmet Üstadım, Kul Sersem, Mende, Muhammed, Mübtelâyî, Nesimi, Niyâzî, Noksanî, Öksüz, Pir Sultan, Sâdık, Seyyid Nizamoğlu, Seyyid Yâr, Sıtkî, Sultan Muhammed, Sûzî, Şerifoğlu, Şîrî, Teslim Abdal, Ulfetî, Velî, Virânî, Visalî, Yesârî, Yunus, Zuhûbî'dir. 155 varaktan oluşan eserde“Rik'a”yazı çeşidi kullanılmıştır. Şiirlerde genel olarak Hz. Hüseyin'in Kerbela'da şehit edilmesi, On iki İmam sevgisi, Hz. Ali'ye yapılan övgüler vb. konular işlenmiştir. Söz konusu mecmua ihtiva ettiği şiirler itibarıyla Alevi-Bektâşi'liğe ait özellikler göstermektedir. Adı az bilinen veya bilinmeyen, Cünûn Abdal, Derviş Hasan, Gariboğlu, Gedâyî, İsmail, Kul Sersem, Mende, Mübtelâyî, Seyyid Yâr, Şerifoğlu, Şîrî, Yesârî, Zuhûbî.gibi,şairlerin şiirleri de yer almaktadır
Özet (Çeviri)
Miscellanies hold a special place among written works of our folk literature. Miscellanies are the literary sources that contain poems of the Turkish minstrels who lived centruies ago. They have an immense importance for our culture as they give us valuable information about our past. The work on which we study is the 13*17 cm sized miscellany which was inherited from Hüseyin Erdoğan and belongs to the personal library of Asst. Prof. Dr. Mr Doğan KAYA. Firstly, the poems in the miscellany being talked about were translated into the alphabet of the day. They were ordered according to the names of the poets and the order of precedence in the miscellany. In this miscellany, which is thought to belong to the 19th century, takes place 150 poems belonging to 51 poets and they were mostly written in syllabic meter. These poems are ordered in a certain array in the miscellany. The poets take part in the work are Âşıkî, Ârifoğlu, Bakî, Balî, Cünûn Abdal, Dedemoğlu, Dertli, Derviş Ali, Derviş Hasan, Erbâbî, Er Mustafa, Garipoğlu, Gedâyî, Hasretî, Hatâyî, Hayriye, Hüseyin, İbrahim, İsmail, Kalender, Kanberî, Kâtibi, Kıbrızlı, Kul Emin, Kul Fazlî, Kul Himmet Üstadım, Kul Sersem, Mende, Muhammed, Mübtelâyî, Nesimi, Niyâzî, Noksanî, Öksüz, Pir Sultan, Sâdık, Seyyid Nizamoğlu, Seyyid Yâr, Sıtkî, Sultan Muhammed, Sûzî, Şerifoğlu, Şîrî, Teslim Abdal, Ulfetî, Velî, Virânî, Visalî, Yesârî, Yunus and Zuhûbî. Rik'a writing type was used in the work which was composed of 155 sheets. Generally the subjects such as Hüseyin's being martyred in Karbala, the love of Twelve Imams, praises to Ali etc. are mentioned in the poems. According to the poems involved in the miscellany in question, it has several characteristics that belong to Alevi Bektashism. The names of the poets like Cünûn Abdal, Derviş Hasan, Gariboğlu, Gedâyî, İsmail, Kul Sersem, Mende, Mübtelâyî, Seyyid Yâr, Şerifoğlu, Şîrî, Yesârî, Zuhûbî; whose names are lesser known or not known at all are also included.
Benzer Tezler
- 19. yüzyıla ait iki cönk metni, söz varlığı ve imla özellikleri
Two junk text, vocabulary and orthography properties of 19th century
YASEMİN ÇELİK
Doktora
Türkçe
2017
DilbilimÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUNA YÜCEOL ÖZEZEN
- GE5299 numaralı Bursa Cöngü (Giriş-dil incelemesi-metin-dizin)
The Bursa Cönk numbered GE5299 (Introduction–language examination– text–directory)
EBRU KUYBU DURMAZ
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıBursa Uludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ŞAHİN
- Tokat ve Diviriği kaynaklı cönkler
A research about Tokat and Divriği junk
NURAN BAYGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DOĞAN KAYA
- Ziştovi kaynaklı bir cönk üzerine (İnceleme-metin)
On a cönk made from Ziştovi (Review-text)
İBRAHİM ANIL GÖKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Kırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET DOĞAN
- Süleymaniye Kütüphanesi Galata Mevlevîhânesi Koleksiyonu 26 numaralı cönk 1-137 numaralı sayfalar(inceleme-karşılaştırmalı metin)
Başlık çevirisi yok
DUYGU BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM ALİ KAYA