Güvercinkayası orta kalkolitik yerleşmesi depo kapları ve depolama alanlarının değerlendirilmesi
An assessment on middle chalcolithic Güvercinkayası settlement's storage pots and storage areas
- Tez No: 495791
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA SEVİL GÜLÇUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Güvercinkayası, Kalkolitik, Tarihöncesinde Ürün Depolama, Silo, Beslenme, Sosyal Yapı, Sosyal Eşitsizlik, Karmaşık Toplum, Güvercinkayası, Chalcolithic, Product Storage in Prehistory, Silo, Nutrition, Social Structure, Social Inequality, Complex Society
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 615
Özet
Avcı toplayıcı ekonomilerle birlikte görülmeye başlayan beslenmeyi garanti altına alma eğilimi, tarım ekonomileriyle nicelik ve nitelik olarak artar. Besin ihtiyacını garanti altına almanın en pratik yolu, doğada bulunan hazır ya da üretilmiş gıda maddelerinin ihtiyaç fazlasını depolamaktır. Arkeolojik açıdan çeşitli maddi kalıntılara dayanarak tanımlayabildiğimiz bu eylem, toplumların besin ekonomileri hakkında bilgi verirken, fiziki bir ihtiyacı karşılamanın ötesinde zaman içinde sosyal bir anlam da kazanır. Depolanan ürünün niteliği kadar, bunları depolamak için mimari düzende yer açmak ya da mimariyi bu işe göre düzenlemek, arkeolojik açıdan sosyal yapıya dair önemli bilgilerdir. Bu bağlamda silo, kiler odası, çömlek, küp gibi depo ünitelerinin yerleşmedeki konumları, sayısal yoğunlukları ve diğer buluntularla ilişkileri bir arada değerlendirilmesi gereken öğelerdir. Ortak kullanıma ya da o toplumun bir anlamda çağdaşı diğer toplumlara karşı ekonomik gücüne işaret eden depo yapılarına karşılık, bireysel ya da aile gibi sınırlı sayıda insanın kullanımını gösteren hane tipi ürün depolama, sosyal açıdan farklı anlamlar taşır. İhtiyaç fazlası ürünü saklama, bu girdinin idaresiyle ilgili yeni mekanizmaların doğmasına da neden olur. Bu mekanizmalar, tarımsal artı ürünü elinde tutan ve gerektiğinde bunu kullanan sosyal açıdan yüksek statülü kişi veya gruplarla işler. Tarımsal artı üründen elde edilen gücün kullanımı, üretim, biriktirme; dağıtım organizasyonlarından doğan uzmanlaşma ve hiyerarşi gibi kavramlar, giderek karmaşıklaşan sosyal yapıda izlenebilecek en belirgin değişimlerdendir. Bu çalışmada, gerek mimari gerekse buluntuları bakımından zengin verileriyle, ürün depolamanın birinci derecede önem taşıdığı anlaşılan Güvercinkayası Orta Kalkolitik köyünden hareketle tarihöncesinde ürün depolamanın 7000 yıllık süreci tanımlanmaya çalışılmıştır. Tarihöncesi toplum yapılarını anlamanın önemli bir göstergesi sayılan tarımsal üretimden elde edilen artı ürünün, Güvercinkayası'nda yerleşmenin hem fiziki hem de sosyal yapısında değişim yarattığı açıktır.
Özet (Çeviri)
The tendency to guarantee nutrition that is beginning to appear with the hunter-gatherer economies increases in quantity and quality with the agricultural economies. The most practical way of guaranteeing the nutritional needs is to store surplus of ready-made or produced food at the nature. This action, which we can define archeologically in terms of various physical remains, gains a social meaning in progress of time beyond meeting a physical need while giving information about the food economies of the societies. As well as the quality of the stored product, making room for storing them in the architectural organisation or arranging the architecture according to this work is an important information about the social structure in terms of archaeological aspect. In this context, the locations of the warehouse units such as the silo, cellar room, pots and pithoi are the items to be evaluated together with context, numerical density and the relation with findings at the settlement. Household type product storage, which shows the use of a limited number of people such as an individual or a family, has different meanings from a social point of view in contrast to warehouse structures pointing to shared use or that community's economic power against other contemporary societies. Storing surplus of the product also leads to the emergence of new mechanisms for the administration of this entry. These mechanisms operated with socially high-status people or groups who hold agricultural plus products and use them when necessary. The use of force, production, accumulation obtained from agricultural surplus; concepts such as specialization and hierarchy arising from distribution organizations are the most obvious changes that can be seen in the increasingly complex social structure. In this study, it is tried to define 7000 year-period of product storage in prehistory, based on the Güvercinkayası Middle Chalcolithic village where product storage understood to be of prime importance with rich data in regard to both architecture and findings. It is obvious that the surplus product obtained from the agricultural production, which is considered as an important indicator of the understanding of prehistoric social structures, has created a change in the physical and social structure of the settlement in Güvercinkayası.
Benzer Tezler
- Obeyd kültür yayılımı çerçevesinde Güvercinkayası yerleşmesi: güvercinkayası- Obeyd etkileşimi
Güvercinkayasi settlement in the context of the ubaid cultural expansion: The interaction of guvercinkayasi and the ubaid
FADİME IŞIL DEMİRTAŞ
- Güvercinkayası: Prehistorik kültür mirası alan yönetimi ve yönetim planlarının hazırlanması
Güvercinkayasi: Prehistoric cultural heritage, site management and preparing management plans
ABDULLAH HACAR
- Kalkolitik dönemde dokumacılık: Güvercinkayası örneği
Weaving in the Chalcolithic period: The case of Güvercinkaya
BUSE AKKOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ÇAYLI
- Orta Anadolu'da kalkolitik dönem süresince doğal çevrenin yerleşmeler üzerindeki etkileri ve Güvercinkayası
The effects of the natural environment on settlements during the chalcolithic period in Central Anatolia and Güvercinkayasi
SEVGİ ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArkeolojiBursa Uludağ ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REYHAN ŞAHİN
DOÇ. DR. EMRE GÜLDOĞAN