II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e kadar huzur dersleri (1909-1922)
The huzur lectures from the Second Constitutional Monarchy to the Republic (1909-1922)
- Tez No: 495828
- Danışmanlar: PROF. DR. ARZU TERZİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Osmanlı Devleti'nin yaklaşık iki yüz yıllık bir geleneği olan huzur dersleri, resmi olarak 1759'da başlamış ve 1923 yılına kadar devam etmiştir. Önemli bir kültürel faaliyet olan bu dersler, Ramazan ayında sarayda padişahın huzurunda dönemin meşhur bilginleri tarafından sekiz oturum şeklinde Kâdı Beyzâvî tefsirinin münazaralı biçimde müzakeresiyle gerçekleşmiştir. Genellikle Ramazan ayının ilk günlerinde icra edilen bu dersler, Sultan II. Abdülhamid devrinde değiştirilmiş ve dersler, haftanın iki günü yapılarak, Ramazan ayı boyunca devam etmiştir. Ancak Sultan Reşad dönemine geçişle birlikte bu zamanlama tercihine değişiklik getirilmiştir. Böylelikle dersler, eskiden olduğu gibi Ramazan'ın ilk günlerinde yapılmaya devam etmiştir. Sultan Vahidettin döneminde ise tekrar değişerek, Sultan II. Abdülhamid örneğinde olduğu gibi dersler, Ramazan ayı boyunca sürdürülmüştür. Derslerin icra mekânı olarak da 1909-1922 yıllarında Dolmabahçe Sarayı ve Yıldız Sarayı tercih edilmiştir. Ramazan ayında sekiz oturum şeklinde yapılan bu derslerin iştirakçileri; başta padişah olmak üzere, dersin icrasından sorumlu olan mukarrir, mukarrire soru sormakla mükellef ve müzakereci konumunda olan muhataplardan oluşmuştur. Ayrıca dinleyici statüsünde bulunanlar ise padişahın en yakını şehzadeler, bunun yanı sıra sadrazamlar, şeyhülislamlar gibi ileri gelen devlet adamları ve mabeyn erkânı memurlarıdır. Ek olarak kafes arkasında Harem-i Hümayûn'daki kadınlar da bu dersleri dinlemişlerdir. Padişahın ve devlet adamlarının huzurunda icra edilmesi sebebiyle mukarrir ve muhatap seçimine özen gösterilmiştir. Bu sebeple, bu hocaların tayinlerinde liyâkate ve belirli bir ilmî mevkiye yükselmiş olmalarına dikkat edilmesi, gönderilen emir ve tezkirelerde önemle ifade edilmiştir. Hûd, Yusuf, Ra'd ve Hicr sûrelerinden âyetlerin tefsirinin yapıldığı söz konusu dönemde derslerde sadece tefsir konularına ve dinî içerikli mevzulara değil bu âyetler ışığında dönemin toplumsal ve siyasal meselelerine de temas edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Huzur lectures (the lessons held in the presence of Sultan) which are a tradition lasting 200 years in Ottoman State, started officially in 1759 and lasted until 1923. These lessons that are a crucial cultural activity were given by famous scholars in eight-session of in the presence of Sultan and in form of discussion, of Kâdı Beyzâvî's exegesis in Ramadan month. Generally, given in the first days of Ramadan, these lessons were altered during reign of Sultan Abdülhamid II, so the lessons went on throughout Ramadan, giving just two days in a week. However, with the starting of reign Sultan Reşat made a change in timing pereference, so the lessons were given in first days of Ramadan like older times. In reign of Sultan Vahideddin, as in the case of Sultan Abdülhamid II, the lessons were gone on throughout Ramadan month. Dolmabahçe and Yıldız Palaces were chosen as buldings of teaching for these lessons. Giving in form of eight-session in Ramadan, the participants of the lessons included first of all, Sultan and mukarrir who is responsible for carrying of the lessons, also muhatab that obliged to questions for mukarrir. Also, listeners were like as Shahzadah who were the closest to Sultan, beside Grand Viziers, Sheikhul-Islams,leading statesman and civils of room mabeyn. Furthermore, the women of behind cage listened to these lessons. It was taken care about for choosing mukarrir and muhatab because the lessons were carried out in the peresence of Sultan and stateman. So it was stated urgently the importance of competence and leveling up notable position in these scholar's appointment, having send in documents. In the lessons were not just put emphasis on exegesis matters and religious questions but also in the light of these verses, social and political issues of that age in which made explanations of verses such as Hûd, Yusuf, Ra'd ve Hicr.
Benzer Tezler
- Atatürk Dönemi Türk romanında adlî süreçler ve mahkemelerin işleyişi
Judicial processes and functioning of courts in the Turkish novel of Atatürk Period
CENGİZ EKEN
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BOZDOĞAN
- 1890- 1913 tarihleri arasında Osmanlı arşiv belgeleriyle Selanik vilayetinde komitacılık(1890-1913)
Between 1890 and 1913 the revulati̇onary activities in Salonika province whit Ottoman archives documents
DİLEK GÜCEL
- Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e eğitim: 1876-1923
Education from Constitutional Monarchy to Republic: 1876-1923
ALEV DURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimNevşehir ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET OĞUZ
- Türk resminde kadın sorunsalı (1908-1923)
The Question of women in the Turkish painting (1908-1923)
SELDA ALP
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ZEYNEP YASA YAMAN