Geyik dağı kütlesi'nde (Orta Toroslar) karstik depresyonların dağılışı ve bu dağılışa etki eden faktörler
Distribution of karstic depression on the Geyik mountain (Central taurus) and the factors affecting to this distribution
- Tez No: 495843
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN TUROĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Jura-Kretase ve Permiyen neritik kireçtaşlarından oluşan Geyik Dağı (Orta Toroslar) üzerinde çok fazla sayıda dolin ve uvala bulunur. 1/25000 ölçekli 21 adet topografya haritası üzerinde gerçekleştirilen haritalama çalışmasına göre 2.108 km2'lik alanda 23.785 adet dolin, 1.814 adet uvala olmak üzere toplam 25.599 karstik depresyon tespit edilmiştir. Tespit edilen tüm şekiller Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ortamında poligon olarak sayısallaştırılmış ve ardından her bir şeklin merkez X-Y koordinatları, yükseklik (m), alan (m2), çevre uzunluğu (m), uzun eksen (m) ve kısa eksen uzunluğu (m), uzun/kısa eksen oranı (uzama oranı), dairesellik indisi, uzun eksenin kuzey ile açısı (º) değerleri hesaplanmış ve haritalandırılmıştır. Karstik depresyon yoğunluklarının drenaj yoğunlukları ve eğim özelikleri ile korelasyonları hesaplanmıştır. Ayrıca 3 farklı alanda kurulan 8 mikro erozyon ölçüm istasyonu aracılığıyla ana kaya yüzeylerindeki bir yıllık ayrışma hızı tespit edilmiştir. Tüm bu haritalama ve hesaplama işlemleri sonucunda Geyik Dağı üzerindeki depresyonların dağılış özellikleri ile bu dağılışa etki eden faktörlerin neler olduğu ortaya konulmuştur. Yapılan haritalama çalışmalarına göre incelenen depresyonlar 550-2800 metreleri arasında dağılış gösterir. Maksimum yoğunluğun 145 adet/km2'ye ulaştığı kütlede şekillerin %44'ü 1800-2100 metreleri arasında bulunur. Bu yükselti aralığı kütle üzerindeki dolin zonunu oluşturur. Tüm şekillerin uzun eksen yönelimlerine göre karstik çukurların uzanımında KB-GD doğrultusu egemendir. Eğim değerleri ile karstik depresyon sayısı arasında negatif bir korelasyon bulunurken, karstik depresyon sayısı ile paleovadi yoğunluğu arasında pozitif bir korelasyon bulunur (r= 0.74). Mikro erozyon ölçüm istasyonuna göre ana kaya yüzeylerindeki bir yıllık ayrışma hızı ortalama 0,29 mm/yıl'dır. Bu sonuçlar Geyik Dağları üzerindeki dolin ve uvalalar yüzeysel drenajın bulunmadığı, neritik kireçtaşlarından oluşan düşük eğimli yüksek karstik plato üzerinde gelişme göstermiştir. Bölgesel tektonizmaya bağlı oluşan ana çatlak sistemleri karstik depresyon uzanımları üzerinde birincil etkiye sahiptir. Bununla birlikte paleovadi yoğunlukları da hem yoğunluk hem de dolin yöneliminde ikincil etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
There are a large number dolines and uvalas on Geyik Mountain (Central Taurus) which is composed of Jura-Creatase and Permian neritic limestone. According to mapping studies performed on 1/25000 scaled 21 topographic maps, 25.599 karstic depressions including 23.785 dolines and 1814 uvalas were detected in 2.108 km2. Determined all depressions are calculated as poligon via Geographic Information Systems (GIS) and then central X-Y coordinates, elevation (m), area (m2), perimeter (m), long and short axis length (m), long-short axis ratio (elongation ratio), circularity index, azimuth of long axis (o) are calculated and are mapped. Correlations between depression density and drainage density, slope conditions are determined. In addition, annual surface erosion rates (mm) were detected with 8 micro erosion meter stations installed 3 locations in study area. In consequence of all these maps and calculations, spatial distribution of depressions and factors affecting to this distribution on Geyik Mountain are determined. According to mapping studies, all depressions are located between 550 and 2800 meters. Maximum density is 145 depressions/km2 and 44% of all depressions are found between 1800 and 2100 meters. This elevation range corresponds to densest doline zone on mountain. According to azimuths of all depressions, NW-SE direction is dominant at orientation of depressions. While there is a negative correlation between slope angle and depressions density, there is a positive correlation between paleovalley density and depression density (r=0.74). Mean annual surface erosion rate is approximately 0,29 mm/year. As a result, depressions on Geyik Mountain are developed on gentle slopes of high karstic plateaus consisting of neritic limestones without active surface drainage. Main fracture system due to regional tectonism are primary factor on orientation of depressions. Besides, paleovalley density is secondary factor on both density and orientation of depressions.
Benzer Tezler
- Paleoclimatology and glacial geochronology of the Western Taurus (Sw Türkiye) using comparative, relative and numerical methods
Karşılaştırmalı, göreceli ve sayısal yöntemler ışığında Batı Toroslar'ın (Güneybatı Türkiye) paleoklimatolojisi ve buzul jeokronolojisi
ONUR ALTINAY
Doktora
İngilizce
2024
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF SARIKAYA
- Boğsak karayolu tünelleri (Taşucu-Mersin) jeoteknik tasarımı
Geotechnical design of Boğsak highway tunnels (Taşucu-Mersin)
DURSUN ERİK
Doktora
Türkçe
2004
Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AZİZ ERTUNÇ
- Çetmi ? Bolay civarının, (Taşkent d-gd' su, Konya) tektono-stratigrafisi
Tectono-stratigraphical investigation of Çetmi ? Bolay (e-se of Kaşkent?Konya)
ÖZKAN AŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Jeodezi ve FotogrametriÇukurova ÜniversitesiJeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ULVİ CAN ÜNLÜGENÇ
- Gölgeli dağları (Denizli) ile Geyik dağı (Antalya) arasında kalan alanın eğrelti florası üzerine taksonomik ve ekolojik araştırmalar
The taxonomic and ecological investigations on fern flora in the region of between Gölgeli mountain (Denizli) and Geyik mountain (Antalya)
AYŞE AKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
BiyolojiDumlupınar ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN NURİ BENLİOĞLU