Yok etme ve edebiyat: Thomas Bernhard'ın Auslöschung (Yok etme) eseri üzerinden edebiyatta savaşı unutma ve anımsama imkanları
Extinction and literature: Possibility of rememberance and oblivion of the war in literature in Thomas Bernhard's novel 'extinction'
- Tez No: 498166
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. CEM DOĞAN YAŞAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, Siyasal Bilimler, Sosyoloji, German Linguistics and Literature, Political Science, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Edebiyat sosyolojisi, hatırlama, Holokost, tanıklık, Thomas Bernhard, unutma, yok etme, extinction, Holocaust, literature sociology, oblivion, rememberance, testimony, Thomas Bernhard
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Edebiyat ve Yok Etme arasındaki ilişkinin, yirminci yüzyıl felaketleri sürecindeki değişiminin ortaya konulmasını amaç edinmiş olan bu çalışma, hem edebiyat sosyolojisinin toplum ve edebiyat arasındaki ilişkiye bakışını hem de edebiyatın kurgu alanının özgül yanı olan mekan-zaman bağlamını, hatırlama-unutma ekseninde bir eleştiriye tabi tutarak, 'Tanıklık Edebiyatı' olarak adlandırılan bir alanda kriz, yok etme ve edebiyat ilişkisinin özgül yanlarını ortaya koymayı hedeflemiştir. Tezin başlığını oluşturan ve edebiyatla ilişkisinin ele alındığı 'Yok Etme' birbirine bağlı iki unsura işaret etmektedir: İlk olarak soykırım, katliam, savaş gibi politik olaylardaki mekan-zamansal alanı kaplayan bir yok etme; ikincil olarak ise Nazi Almanyası tarafından oluşturulan toplama kamplarındaki olağanüstü deneyimin özgül niteliği ve sonucu olarak, hatırlamanın ve unutmanın yok edilmesi. Bu amaçla İkinci Dünya Savaşı sonrası edebiyatta metin-toplum etkileşimi ve kurgunun politikası; 'imkansız tanıklık', 'deneyimin yoksullaşması' ve Holokost'un öznelliğinde rasyonalitenin eleştirisi sorunsallaştırılarak ele alınmıştır. Toplumsal yapıyı mekan-zamandaki yıkımla kökten değiştiren bu olayların içerik ve biçimde meydana getirdiği kırılmalar, savaş sonrasında üretilen edebiyatın yakın ve uzak geçmişi incelenerek, hatırlama ve unutma eksenindeki değişimi ortaya konulmuştur. Hatırlama ve unutma edebi bir metinde mekan ve zamanın çok yönlü ilişkisinde işlemektedir. Hatırlama mekan ile bağdaşıkken, unutma daha ziyade zamanın bir kategorisi olarak kullanılmaktadır. Savaşın yakın geçmişinde üretilen edebiyat, yok etmenin ve yıkımın anlatımını mekan üzerinden dile getirmiştir. Eleştirel perspektifle ortaya konulan deneyim ve tanık olan 'özne'nin konumuna dair değişimler, edebiyatı ve onun iç dinamiklerini de etkileyerek, yıkımın sonraki nesiller tarafından anlatımında mekandan ziyade zamanı ön plana alan ve bu anlamda hatırlamadan ziyade unutmayı önceleyen bir biçim değişikliğini doğurmuştur. 'Tanıklık Edebiyatı' içerisinde 'imkansız gösterim' olarak değerlendirilen bu tartışma, aktarımın edebiyattaki krizinin biçim sorgulamasıyla imkansızı ortaya koyması ve hatırlama-unutmayı kurgu içerisinde sorunsallaştırmasını, toplum edebiyat ilişkisinin karşılıklı etkileşimi olarak ele almıştır. Çalışmanın son bölümünde Thomas Bernhard'ın 'Yok Etme' eseri, aktarımın krizini kurgunun içinde ortaya koyması bağlamında bir uygulama olarak ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
This study is aiming to reveal the relation of the alternation during the major disasters of twentieth century and the relation between literature and extinction. Critisizing both the context between the space and time in the fiction part of the literature, with an axis of rememberance and oblivion and the relation between the society and the literature in literature sociology; which is defined as“Testimonail Literature”will try to assert the specific relation between the crisis, extinction and the literature. The title of the study“Extinction”signifies two components subjected to each other; Firstly a kind of extinction which encompasses space and time in policitial cases as such genocide, massacre and war. Secondly; extinction of the rememberence and oblivion which occured as a result of the extraordinary experience of the concentration camps constituded by the Third Reich.The study addresses the critic of the rationalty by interactive relation between the text and society and the politics of the fiction,“Impossible testimony”,“Impoverished practice”and the subjectivity of the Holocaust by following the second world war. By critisizing the literature in sequel to the second world war, the study analizes the alternation occurred in the social stucture which has been radically changed following those incidents caused fratures in the context and form. In a literature text, rememberance and oblivion processes as a multifaced relation of space and time. Rememberance is homogenius with space however oblivion is being use as a category of time. The kind of literature generated in the recent past of the war; expresses the extinction and the destruction in the context of the space. The experience stated with a critical perpective and the alternation of the location of the subject as the testimonial influences the literature and its internal dynamics. Therefore the narration producted by the subsequent generations has put in forefront time rather than space thus and so forgrounded the oblivion rather than rememberance as a variance in form. This study embraces the interaction of the society and literature within the“Testimony literature”, the discussion defined as the“Impossible spectacle”is revealing the impossible by the crisis of the transfer and the query of form and therefore problematizing the rememberance and oblivion in the fiction. In the epilog of the study, Thomas Bernhard's extinction is addressed as an imposition to the crisis of the transfer within the context of the fiction.
Benzer Tezler
- Dünya edebiyatından örneklerle namevcudiyet (Absence) kavramı (Ölüm, kayboluş, boşluk, sessizlik)
The concept of absence in examples of world literature (Death, disappearance, emptiness, silence)
YEKBİN BALÇIK
Doktora
Türkçe
2022
Alman Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN BÖLÜKMEŞE
- Politics and utopia: Tom Stoppard's the Coast of Utopia
Siyaset ve ütopya: Tom Stoppard'ın Ütopya Sahili
PEKKAN YEŞİLLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıCumhuriyet Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TAKKAÇ
- A new historicist account of Medieval / feudal relations in English drama during the Renaissance
Rönesans Dönemi İngiliz tiyatrosunda Ortaçağ / feodal ilişkilerin yeni tarihselci yöntemle araştırılması
EVRİM DOĞAN
Doktora
İngilizce
2005
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL YÜKSEL
- Twentieth century queer literature and orientalism
Yirminci yüzyıl queer edebiyatı ve oryantalizm
DUYGU ULA
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Alman Dili ve EdebiyatıSabancı ÜniversitesiKültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. HÜLYA ADAK
