Özbekçe Nasrettin Hoca fıkralarının söz dizimi
Syntax analysis of Uzbek Nasrettin Hodja jokes
- Tez No: 502448
- Danışmanlar: PROF. DR. BİLAL AKTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Nasrettin Hoca, Özbek Türkçesi, Türkiye Türkçesi, Söz Dizimi, Kelime Grupları, Yargı Grupları, Cümle Türleri, Nasrettin Hodja, Uzbek Turkish, Turkey Turkish, syntax, Word Groups, Judicial Groups, Sentence Types
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 290
Özet
“Özbekçe Nasrettin Hoca Fıkralarının Söz Dizimi İncelemesi”adlı tez orijinal adı“Kadimiy Afandi Latifaları”olan ve 87 fıkradan oluşan Özbek Türkçesi ile yazılmış eseri incelemiştir. Muhammed Amin, Alimcan Coraoğlu, Celaleddin Coraoğlu tarafından hazırlanan“Kadimiy Afandi Latifaları”yeni Türk alfabesine göre çeviri yazı biçimi de verilerek Özbek Türkçesi'nden Türkiye Türkçesi'ne aktarılmıştır. Bu çalışma, kelime grupları, yargı grupları ve cümle çeşitleri olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde metinden örnekler alınarak kelime grupları üzerinde çalışılmıştır. Kelime grupları bölümü, isim tamlaması, sıfat tamlaması şeklinde devam eden on beş başlıktan meydana gelmiştir. İkinci bölümde metinden hareketle yargı grupları; yüklem, özne, nesne diye devam eden toplam dört başlıkla ortaya konulmuştur. Son bölüm olan üçüncü bölümdeyse yine metinden alınan örneklerle cümle çeşitleri verilmiştir. Burada da yüklemin türüne göre, anlamlarına göre, yüklemin yerine göre ve yapılarına göre cümleler başlıkları altında sınıflandırma yapılmıştır. Devamında isim ve fiil cümleleriyle ilgili özellikler, ardından tablolar verilmiştir. Her üç bölümde de alınan örneklerin yanında ilgili konunun hem Özbek hem Türkiye Türkçesi'nde nasıl görüldüğü maddeler halinde verilmiştir. Bu üç bölümden sonra ise orijinal metnin çeviri yazı metni ve arkasından Türkiye Türkçesi'ne aktarılmış şekli verildi. Yapılan bu çalışma ile Özbek Türkleri'ne ait ve daha önce Türkiye'de üzerinde çalışılmamış olan“Kadimiy Afandi Latifaları”Türkiye Türkçesi'ne aktarılmış; kelime, yargı grupları ve cümle çeşitleri bakımından incelenmiş oldu. Çalışma sırasında ulaşılan neticeler tezin sonuç bölümünde belirtilmiştir.
Özet (Çeviri)
The thesis entitled“Syntax Analysis of Uzbek Nasrettin Hodja Jokes”studied the essay written with the original name“Kadimiy Afandi Latifaları”the eighty seven jokes. Muhammed Amin, Alimcan Coraoğlu, Celaleddin Coraoğlu prepared by“Kadimiy Afandi Latifaları”was transcribed according to the new Turkish alphabet and transferred from turkish to turkish. This study consists of three parts; word groups, judicial groups and sentence varieties. In the fırst part, examples of the text were studied. The word groups section, the name completion form of the fifteen titles that have been going on. İn the second chapter, four groups of judicial groups, predicate, subject, object are presented. In the third sectıon, which is the last chapter, again sentence types are given with examples taken from the text. Here too the classification is made according to the meaning according to the place of the subject and according to the structures. The following tabs were given after the features related to the nouns and verb phrases. Besides the samples taken in each of the relevant subject was given in the form of materials seen in both Uzbek and Turkish. After these three parts, the original text was transcribed and then translated into Turkish.“Kadimiy Afandi Latifeleri”which belongs to the Uzbek Turkish and has not been studied in Turkey before, has been translated into Turkey Turkish; vocabulary, jurisdiction groups and sentence types. The results reached during the study are stated in the conclusion section of the thesis.
Benzer Tezler
- Özbekçede şimdiki zaman işaretleyicilerinin zaman ve görünüş açısından incelenmesi
Study of present markers in uzbek in terms of present tense and aspect
SENEM ÖZAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimHacettepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN DEMİR
- Buharalı Ceditçi Abdurrauf Fıtrat'ın gazeteci kişiliği
Journalism personality of Bukharian Jadid Abdurrauf Fitrat
SHOKHRUKHBEK OLIMOV
- Ўзбекистон республикаси фанлар академиясиалишер навоий номидаги тил ва адабиёт институти
Başlık çevirisi yok
ZİLOLA N. KHUDAYBERGENOVA
- Тил билан жамият алоқаларининг қонуниятлари
Dil ile Toplum İlişkilerinin Kanunları
MURAD (ELMUROD) HALMET (KHOLMATOV)
Yüksek Lisans
Özbekçe
2005
DilbilimÖzbekistan Devlet Dünya Dilleri Üniversitesi - TaşkentGenel Dilbilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. А. С. СОДИҚОВ
- Tahir Malik'in Suçun Uzun Yolu adlı hikayesi üzerinden Özbek Türkçesi ve Türkiye Türkçesi cümle tiplerinin karşılaştırması incelenmesi
Başlık çevirisi yok
ŞERİFE ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. UĞUR GÜRSU