Seyhan-Ceyhan Havzasının Akyatan Lagünü sularında pestisit kirliliğinin araştırılması
Pesticide contamination in a lagoon situqted on the nort-east Mediterranean Sea coast
- Tez No: 50314
- Danışmanlar: PROF.DR. OKTAY ERBATUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
63 ÖZET Akdeniz'in kuzey doğu kıyı şeridindeki Karataş Akyatan Lagünü'nün pestisitler ve diğer endüstriyel kökenli maddelerce kirletilmesi durumu araştırılmıştır. Derinlik, sıcaklık, tuzluluk, elekriksel iletkenlik ve çözünmüş oksijen değerleri de Lagün suyunda ölçülen fiziksel parametrelerdir. Pestisit analizlerinin yanı sıra, Lagündeki toplam organik kirliliğin bir ölçütü olan kimyasal oksijen ihtiyacı olan ( COD ), biyolojik oksijen ihtiyacı olan ( BOD ) deneyleri gerçeMeştirilmiştir. Fiziksel ölçümler yerinde, kimyasal analizler ise laboratuvarda yapılmıştır. Su örnekleri, cam kavanozlarda ve buz kapları içinde laboratuvara getirilmişlerdir. BOD, COD ve fosfat analizleri sırasıyla, AOAC Official Methods of Analysis, 973.44, 973.46 ve 973.55 no.lu yöntemlerle gerçekleştirilmiştir. Nitrit ve nitrit azotu, Standart Methods for the Examination of Water and Wastewater, 718.D. ve 419 no.lu yöntemlerle analiz edilmişlerdir. Su örneklerindeki pestisitlerin özütlenmesi için EPA yönteminin bir versiyonu kullanılmıştır. Aletli analiz, elektron yakalama dedektörlü ( ECD ) Gaz Kromatografı ile gerçeMeştirilmiştir. Lagündeki çözünmüş oksijen değerleri doygunluk derişimleri yüksek seviyelerde saptanmış, buna karşılık nitrit ve nitrat azotu ile toplam fosfat fosforunun düşük çıkması, lagünde gerek fitoplanktonlar, gerekse diğer bitkilerce yoğun fotosentez etkinliğinin sürdürüldüğünü göstermiştir. Elde edilen değerler doğrultusunda 1. sınıf su kapsamında bulunmuştur.. Lagün suyu COD ve BOD değerleri,Türkiye'deki yüzey sulan için verilen Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği sınır değerleri ile kıyaslandığında, örneğin; BOD ve COD değerleri üçüncü sınıf yüzey sulan için 20 ve 70 mg O/ L su olarak verilirken, Akyatan Lagünü için bulunan değerler yine aynı sırayla 196 ve 450 mg O/L su olarak bulunmuştur. Lagün suyunda yapılan çalışmalar sonucunda, toplam yirmialü pestisit saptanmıştır. Pestisiüerden beşi, diğerlerine göre çok sık ve yüksek derişimlerle izlenmiştir. Aldrine %96.9 ile en çok rastlanan pestisitken, en yüksek ortalama derişim ( 218.5 ppm ve 298.1 ppm ) sırasıyla pp'DDT ve dicofol'e ait olarak bulunmuştur. Lagün suyunda saptanan organoklorlu pestisitlerin ortalama derişimlerinin çok yüksek olmasına rağmen, balıklar üzerinde akut toksik etki göriilmemiş,bu pestisitlerin hemen tamamen asılı katı ve kolloidal haldeki hümik ve kil taneciklerine adsorbe olarak bulunduğu sonucuna varılmıştır.64 Pestisit derişimlerinin araştırma sürecinde değişen değerlerinin arasındaki istatistiksel korelasyonu incelenmiştir. Akyatan Lagün suyunda saptanan toplam pestisit derişimlerinin aylara göre değişimi incelendiğinde, aşın yağışların gerçekleştiği sonbahar aylarının hemen sonrasında lagün suyundaki toplam pestisit derişiminin yüksek değerlere çıktığı, ancak bu durumun fazla devam etmeyerek pestisit derişiminin hemen düşüşe geçtiği görülmüştür. Aşırı yağışla birlikte çevredeki tarımsal topraklarda biriken pestisit kalıntüannın belirli bir bölümünün üstten akma ve drenaj ( YD3 kanalının drenajı ) ile lagüne taşındığı, ancak lagünün sığ ve denizle bağlantısı olması nedeniyle alınan suyun fazlasının denize akması sonucu, lagün suyunda yükselen pestisit derişiminin denize taşınarak kısa sürede düştüğü anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
63 ÖZET Akdeniz'in kuzey doğu kıyı şeridindeki Karataş Akyatan Lagünü'nün pestisitler ve diğer endüstriyel kökenli maddelerce kirletilmesi durumu araştırılmıştır. Derinlik, sıcaklık, tuzluluk, elekriksel iletkenlik ve çözünmüş oksijen değerleri de Lagün suyunda ölçülen fiziksel parametrelerdir. Pestisit analizlerinin yanı sıra, Lagündeki toplam organik kirliliğin bir ölçütü olan kimyasal oksijen ihtiyacı olan ( COD ), biyolojik oksijen ihtiyacı olan ( BOD ) deneyleri gerçeMeştirilmiştir. Fiziksel ölçümler yerinde, kimyasal analizler ise laboratuvarda yapılmıştır. Su örnekleri, cam kavanozlarda ve buz kapları içinde laboratuvara getirilmişlerdir. BOD, COD ve fosfat analizleri sırasıyla, AOAC Official Methods of Analysis, 973.44, 973.46 ve 973.55 no.lu yöntemlerle gerçekleştirilmiştir. Nitrit ve nitrit azotu, Standart Methods for the Examination of Water and Wastewater, 718.D. ve 419 no.lu yöntemlerle analiz edilmişlerdir. Su örneklerindeki pestisitlerin özütlenmesi için EPA yönteminin bir versiyonu kullanılmıştır. Aletli analiz, elektron yakalama dedektörlü ( ECD ) Gaz Kromatografı ile gerçeMeştirilmiştir. Lagündeki çözünmüş oksijen değerleri doygunluk derişimleri yüksek seviyelerde saptanmış, buna karşılık nitrit ve nitrat azotu ile toplam fosfat fosforunun düşük çıkması, lagünde gerek fitoplanktonlar, gerekse diğer bitkilerce yoğun fotosentez etkinliğinin sürdürüldüğünü göstermiştir. Elde edilen değerler doğrultusunda 1. sınıf su kapsamında bulunmuştur.. Lagün suyu COD ve BOD değerleri,Türkiye'deki yüzey sulan için verilen Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği sınır değerleri ile kıyaslandığında, örneğin; BOD ve COD değerleri üçüncü sınıf yüzey sulan için 20 ve 70 mg O/ L su olarak verilirken, Akyatan Lagünü için bulunan değerler yine aynı sırayla 196 ve 450 mg O/L su olarak bulunmuştur. Lagün suyunda yapılan çalışmalar sonucunda, toplam yirmialü pestisit saptanmıştır. Pestisiüerden beşi, diğerlerine göre çok sık ve yüksek derişimlerle izlenmiştir. Aldrine %96.9 ile en çok rastlanan pestisitken, en yüksek ortalama derişim ( 218.5 ppm ve 298.1 ppm ) sırasıyla pp'DDT ve dicofol'e ait olarak bulunmuştur. Lagün suyunda saptanan organoklorlu pestisitlerin ortalama derişimlerinin çok yüksek olmasına rağmen, balıklar üzerinde akut toksik etki göriilmemiş,bu pestisitlerin hemen tamamen asılı katı ve kolloidal haldeki hümik ve kil taneciklerine adsorbe olarak bulunduğu sonucuna varılmıştır.64 Pestisit derişimlerinin araştırma sürecinde değişen değerlerinin arasındaki istatistiksel korelasyonu incelenmiştir. Akyatan Lagün suyunda saptanan toplam pestisit derişimlerinin aylara göre değişimi incelendiğinde, aşın yağışların gerçekleştiği sonbahar aylarının hemen sonrasında lagün suyundaki toplam pestisit derişiminin yüksek değerlere çıktığı, ancak bu durumun fazla devam etmeyerek pestisit derişiminin hemen düşüşe geçtiği görülmüştür. Aşırı yağışla birlikte çevredeki tarımsal topraklarda biriken pestisit kalıntüannın belirli bir bölümünün üstten akma ve drenaj ( YD3 kanalının drenajı ) ile lagüne taşındığı, ancak lagünün sığ ve denizle bağlantısı olması nedeniyle alınan suyun fazlasının denize akması sonucu, lagün suyunda yükselen pestisit derişiminin denize taşınarak kısa sürede düştüğü anlaşılmıştır.
Benzer Tezler
- Akım ölçümü olmayan kuruyan akarsular için debi süreklilik çizgisi modeli
Flow duration curve model for ungauged intermittent rivers
HALİL İBRAHİM BURGAN
Doktora
Türkçe
2019
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAFZÜLLAH AKSOY
- Tarsus-Seyhan-Ceyhan nehirleri delta kompleksinin kuvaterner jeolojisi, Adana, GD Türkiye
Quaternary geology of the Tarsus-Seyhan-Ceyhan rivers deltaic complex, Adana, SE Turkey
YASEMİN GEZE KALANYUVA
Doktora
Türkçe
2021
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİZAMETTİN KAZANCI
- Seyhan ve Ceyhan havzalarının Çukurova bölgesinin hidrojeolojik incelenmesi
Hydrogeological investigation of Cukurova region of Seyhan and Ceyhan basins
ELÇİN ALDEMİR
Doktora
Türkçe
2016
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL MURAT ÖZLER
- Modelling of future hydropower generation using WEAP: A case study in Ceyhan Basin
Gelecekteki hidroelektrik enerji üretiminin WEAP ile modellenmesi: Ceyhan Havzası'nda bir vaka çalışması
ŞURA ATMACA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN KOCAARSLAN
- Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının azerbaycan ve Türkiye ekonomilerine muhtemel etkileri
The likely effects of Baku-Tbilisi-Ceyhan oil pipeline upon the Azerbaijan and Turkey economies
KENAN SEYİDOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Ekonomiİstanbul Üniversitesiİktisat Politikası Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SEYHUN DOĞAN