Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamında özel hayatın ve aile hayatının korunmasında devletin pozitif yükümlülükleri
State's positive obligation on protecting private and family life under echr
- Tez No: 503551
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OĞUZ ŞİMŞEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Kamu Yönetimi, Law, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 549
Özet
İnsan haklarının temel amacı bireyi devlete karşı korumaktır. Ancak 18 ve 19. yüzyıllarda insan haklarının negatif niteliğine ilişkin bu yaklaşım değişmiştir. 20. yüzyılda klasik hakların devletin salt müdahale etmemesi, dokunmaması yani negatif yükümlülüğünü yerine getirmesi suretiyle gerçekleşemeyeceği aksine bu hakların korunması ve sağlanması hususunda devletin bazı pozitif yükümlülüklerinin olduğu görüşü insan hakları hukuku doktrin ve uygulamasında kabul görmüştür. Bu anlayışın benimsenmesi sonucu bugün devletin pozitif yükümlülüklerinin sadece sosyal ve ekonomik haklar için söz konusu olduğu düşüncesi terk edilmiş, klasik haklar bakımından da pozitif yükümlülüklerinin olduğu anlayışı yerleşmiştir. İnsan haklarının korunması için devletin olumlu bir adım atıp harekete geçmesini gerekli kılan pozitif yükümlülüklerin gerek Türk Hukukunda gerekse karşılaştırmalı hukukta açık ve kesin bir tanımı bulunmamaktadır. Temel hukuki dayanağını AİHS'in 1. maddesinde ve Anayasa'nın 5. maddesinde bulan pozitif yükümlülük kavramı, insan haklarının teoride değil, uygulamada da etkili bir şekilde korunmasını sağlamak amacıyla AİHM içtihatlarıyla yerleşik hale gelmiştir. AİHM'in, AİHS'i dinamik (evolütif) yorumlaması sonucu, pozitif yükümlülük doktrini ve içtihatları gelişmekte fakat uygulamada devletin sorumluluk sınırını hayli genişleten bu yükümlülüklerin öngörülebilirliliği, belirliliği ve kapsamı açısından sorun doğmaktadır. Bir insan hakkı olarak özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı kapsamlı içeriği dolayısıyla pozitif yükümlülük doktrini çerçevesinde en zengin içtihat birikiminin olduğu haklardan biridir. Aynı zamanda özel hayata ve aile hayatına saygı gösterilmesi hakkı devletin müdahalesine en kapalı klasik haklardan biridir. Bu sebeple hakkın korunmasına yönelik devletin pozitif yükümlülüklerini belirlemek daha büyük önem arzetmektedir. Bu çalışmada pozitif yükümlülük kavramı ve kapsamına ilişkin teorik tartışmalardan ve güncel gelişmelerden yola çıkılarak özel hayatın ve aile hayatının korunmasında devletin pozitif yükümlülükleri AİHM içtihatları ışığında değerlendirilmiştir. Ayrıca AİHS'e taraf devlet olarak Türkiye'nin pozitif yükümlülüklerinin hukuki temelleri Anayasa Mahkemesi kararları çerçevesinde irdelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The main purpose of human rights is to protect the individual against the state. Nevertheless,this approach to the negative nature of human rights has changedin the 18th and 19th centuries.In the 20th century, it was accepted both by human rights doctrine and practice that classic human rights cannot exist when states only do not interfere these rights which means states act in their negative obligations. On the contrary, it was accepted that states have some positive obligations about protection and enforcement of classic rights. Affected by this change, today it is a well-accepted view that states have positive obligations about not only social and economic rights but also classic rights. Neither in Turkish law nor in Comparative law, there is a clear and precise definition of positive obligations of states which force states to take actions to protect human rights. The concept of positive obligation, which is based on Article 1 of the ECHR and Article 5 of the Turkish Constitution, is accepted by the ECHR case law as it is needed to be protected not only in theory but also in practice. Although the positive obligation doctrine and case law are in progress as a result of the dynamic (evolutive) interpretation of ECHR by ECtHR, in practice predictability, legal certainty and scope of these obligations which broaden the responsibilities of the state are creating problems. The right to respect private and family life as a human right has the most profound jurisprudence within the context of the positive obligation doctrine due to its comprehensive content. At the same time, the right to respect for private and family life is one of the most protected human rights against state intervention. Therefore, it is important to determine the positive obligations of states about the right to respect private and family life. In this dissertation, the scope and theory of positive obligations of states to protect the right to respect for private and family life are studied through theoretical discussions and current developments under ECtHR case law. Furthermore, the legal grounds of positive obligations in the Turkish Republic as a signatory of the ECHR are examined within the scope of decisions of Constitutional Court of the Republic of Turkey.
Benzer Tezler
- İdare hukuku boyutuyla kişisel verilerin korunması
Protection of personal data by administrative law
NECATİ GÖKHAN AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Hukukİstanbul Kültür ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ALTINOK ÇALIŞKAN
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamında özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı
The right to respect for private and family life under the ECHR
BURAK TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukYaşar ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR KONUK SOMMER
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk Hukukunda özel hayat kapsamında haberleşmenin gizliliği
European Convention on Human Rights and privacy of communication within the scope of private life in Turkish Law
ÜMİT SEYFETTİNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
HukukMustafa Kemal ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SABAHATTİN NAL
- Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında özel hayatın gizliliği ve korunması
The privacy and protection of private life in the light of decisions of constitutional court and European Court of Human Rights
RAMAZAN ONUR KARADENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HukukGazi ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDAL ABDULHAKİMOĞULLARI
- Vatandaşlık hakkı ve vatansızlık
Right to have nationality and statelessness
HATİCE BEYZA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukGalatasaray ÜniversitesiMilletlerarası Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜHEYLÂ BALKAR