İmam Rabbânî'nin 'Mektûbât'ında tahalluka dair bazı tasavvufî kavramlar
Some concepts of mysticism regarding good morality in 'Mektubat' of İmam Rabbani
- Tez No: 505029
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: İmam Rabbânî, Mektûbât, şeriat, tasavvuf, tahalluk, Imam Rabbani, Mektubat, sharia, mysticism, good moralty
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
İmam Rabbânî 16-17. yüzyıl Hindistan'ına damgasını vurmuş bir ilim adamıdır. Onun bu özelliği, bozulmaya yüz tutan İslam akâidini düzeltmek, dine giren çeşitli bid'atleri ortadan kaldırmak için yaptığı dîni ve ilmî tecdîd hareketlerine dayanmaktadır. Zerdüşt, Hindu, Budist, Şîi, Sünnî ve daha çeşitli dinleri, mezhepleri ve kültürleri bünyesinde barındıran Hindistan'da, bu dinlerin hepsini aynı çatı altında toplamayı hedefleyen sultanın dinine karşı derin mücadeleler vermiştir. Bu uğurda kaleme aldığı mektupları o günün sorunlarına ışık tuttuğu gibi benzer problemlerin yaşandığı günümüz İslam coğrafyasına da ışık tutacak niteliktedir. İmam Rabbânî'nin irşad için çeşitli kişilere yazdığı mektuplarının içeriğine bakıldığı zaman; felsefeden tasavvufa, kelamdan akâide, fıkıhtan hadise ve tefsire kadar pek çok ilmî konudaki fikirlerine rastlanmaktadır. Tasavvufî eğitimin tahalluk ve tahakkuk olmak üzere iki boyutu vardır. Birinci kısım eğitime başlangıç ve bu eğitim esnasında izlenilen yolları ihtivâ ederken; ikinci kısım birinci kısımdan sonra elde edilen tecrûbî bilgileri içermektedir. İmam Rabbânî'inin mektuplarındaki tecrûbî bilgileri hakkında yeterince akademik çalışmalar mevcut olduğu için, burada ele alınacak konu toplumu ahlâkî açıdan düzeltmeyi hedefleyen çalışmalarını içeren tahalluk boyutu olacaktır. Bu çalışma giriş bölümü ile birlikte üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünü çalışmanın konusu ve kapsamı, kaynakları ve kullanılan yöntem oluşturmaktadır. Birinci bölümde İmam Rabbânî'nin hayatına, eserlerine ve yaşadığı dönemin dînî ve ictimâî durumuna kısaca değinilmiş, ikinci bölümde ise çalışmanın asıl konusu olan İmam Rabbânî'nin bazı tahalluk kavramlarına yüklediği anlam ve yaklaşımı ele alınmıştır. Bu kavramlar: istikâmet, ibâdet, ihlas, tevbe, zikir, itmi'nan, tevâzu', edep, rıza, sabır, şükür, takva, verâ, zühd, fakr'dır. Yukarıdaki kavramlar ele alınırken öncelikle Serrac, Kuşeyrî, Gazzali, Sühreverdî, Mevlânâ, Geylânî, Hucvirî, Kelâbâzî, Ebû Tâlib El-Mekkî gibi tasavvuf önderlerinin görüşlerine yer verilmiş, sonra İmam Rabbânî' nin mektuplarında ele aldığı bu kavramlara verdiği anlamlar saydığımız isimlerin görüşleriyle karşılaştırılarak özgün fikirleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. İmam Rabbânî'nin bu konudaki görüşleri hakkında müstakil olarak bir akademik çalışma bulunmadığı için bu çalışmamızın ilim dünyasına yeni bir katkı sağlayacağı ümidindeyiz.
Özet (Çeviri)
Imam Rabbani was a scholar who left his mark in the 16th-17th century India. His characteristics stem from his religious and scholarly reform actions he undertook to reform the Islamic principles on the brink of degeneration, and eliminate the various wrong practices embraced by the religion. In India which was home to Zarathustrian, Hindu, Shiite, Sunni as well as other religions, sects, and cultures, he fought vehemently the religion of the sultan who wished to bring all these religions under the same umbrella. The letters he penned with this aim does not only shed light to the problems of his time but are of such a quality that also sheds light to today's Islamic geography. When we look at the content of the letters Imam Rabbânî wrote to various persons with the aim of reformation, we encounter ideas in many areas such as philosophy, mysticism, interpretation of the holy Q'uran, religious principles, religious decrees, adages of the Prophet, and other interpretations. But here we will be concerned with the mysticism dimension. Mysticism training has two dimensions, good morality and good conduct. The first dimension includes the orientation to the training, and the methods practiced during the training, whereas the second dimension includes the experiential knowledge acquired after completing the first part. As there are many academic works on the experiential knowledge in the letters of Imam Rabbani, the subject the following will tackle consists of the good morality dimension which includes the work to better the society morally. This study consists of three main chapters including the introduction. The Introduction consists of the subject and the scope, as well as references and methods used. The first chapter briefly touches upon Imam Rabbani's life, his works and the socio-cultural situation of his era, whereas the second chapter focuses on the meanings Imam Rabbani imposes upon some good morality concepts and his approach. The concepts dealt with here are: direction, worship, purification, repents, dhikr, faith, modesty, chastity, consent, patience, thank-giving, abstinence, conduct, avoidance of riches, and the poor. When tackling the concepts above, first the following introduced the views of the leading mystics such as Serrac, Kuseyri, Gazzali, Suhreverdi, Mevlana, Geylani, Hucviri, Kelabazi, Ebu Talib El Mekki and then comparing the meanings Imam Rabbani imposed upon these concepts with the views of the mystics above, revealed his original ideas. Since there is not a single academic work on Imam Rabbani's views in this respect, we hope that this study will add a new contribution to the scholarly world.
Benzer Tezler
- İmam Rabbani'nin Mektubât'ında mezheplerin tasnifi
The classification of the sects in Letter of Imam Rabbani
SÜLEYMAN YALMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET AK
- Tasavvufta iç tenkit geleneği: İmam-ı Rabbânî'nin Mektûbât'ı örneği
The tradition of self-criticism in sûfîsm: The example of İmam Rabbani's letters
MEHMET BENLİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CAHİD HAKSEVER
- İmâm-ı Rabbâni'nin Şeriat ve tarîkat anlayışı
Imâm-ı Rabbâni's understanding of Sharia and order
MUSTAFA KONAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinGümüşhane ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAMİ ŞİMŞEK
- İmâm-ı Rabbânȋ'nin Mektûbât'ındaki hadislerin tahriç ve değerlendirilmesi
The source value of hadithes which mentioned in İmam Rabbani's Mektubat
ABDULLAH ORHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN HIDIR
- Mektûbât-ı Rabbânî'de kurbiyet terimi çerçevesinde hadislerin işârî yorumları
The ishari comments of ahadith in İmam Rabbani's Maktubat in the context of the term 'Qurbiyyah'
BÜNYAMİN AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER ERGİNLİ