Geri Dön

Obsesif kompulsif belirtiler ve ebeveynlik biçimleri arasında suçluluk ve utancın aracı rolü

The mediator role of guilt and shame in the relationship between obsessive compulsive symptoms and parenting styles

  1. Tez No: 505633
  2. Yazar: İLKYAZ KAYA YILDIRIM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 125

Özet

Bu araştırmada, sağlıklı bireylerde görülen obsesif kompulsif belirtiler ile algılanan ebeveynlik biçimleri arasındaki ilişkide suçluluk ve utanç duygularının aracı rolü değerlendirilmiştir. Araştırmanın örneklemini Ankara, İzmir ve Edirne illerinde yaşayan, 18-50 yaş aralığındaki 235'i kadın, 228'i erkek olmak üzere 463 kişi oluşturmaktadır. Araştırmada, obsesif kompulsif belirtiler,“Padua Envanteri Washington Eyalet Üniveristesi Revizyonu”, ebeveynlik biçimleri“Young Ebeveynlik Ölçeği”, suçluluk-utanç ise“Suçluluk ve Utanç Ölçeği”ile değerlendirilmiştir. Yapılan analizlerde, obsesif kompulsif belirtiler üzerinde cinsiyet ve yaşın etkileri olduğu ve etkileşim etkisinin de bazı değişkenler üzerinde anlamlı etkiye sahip olduğu gözlemlenmiştir. Bununla birlikte yaş, gelir, aşırı koruyucu ve küçümseyici/kusur bulucu annelik biçimlerinin obsesif kompulsif belirtileri yordadığı bulunmuştur. Aşırı koruyucu annelik, aşırı koruyucu babalık ve koşullu/başarı odaklı annelik biçimleri ile obsesif kompulsif belirtiler arasındaki ilişkide utanç değişkeninin kısmi aracı rolü olduğu görülmüştür. Bulgular ilgili literatürle büyük ölçüde tutarlılık göstermektedir. Ebeveynlik biçimleri ve obsesif kompulsif belirtiler arasındaki ilişkiler şema modeli çerçevesinde de değerlendirilmiştir. Ayrıca utanç değişkeninin obsesif kompulsif belirtileri pozitif yönde yordarken, suçluluk değişkeninin negatif yönde yordadığı da bulgular arasındadır. Yapılan analizler sonucunda obsesif kompulsif belirtilerle olan ilişkide suçluluğun utanç üzerinde“baskılayıcı değişken”olarak görev yaptığı sonucuna varılmıştır. Özellikle baskılayıcılık etkisiyle ilgili elde edilen sonuçların ilgili literatüre katkıda bulunabileceği düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

In this study, the mediator role of guilt and shame emotions in the relationship between perceived parenting styles and obsessive compulsive symptoms seen in healthy individuals were evaluated. The sample of the study consists of 463 people including 235 women and 228 men between 18-50 years of age and living in Ankara, İzmir and Edirne provinces. Obsessive compulsive symptoms, parenting styles and guilt-shame were assessed by“Padua Inventory Washington State University Revision”,“Young Parenting Inventory”and“Guilt and Shame Scale”respectively. It is observed that, gender and age have effect on obsessive compulsive symptoms and the interaction effect has a significant role on some of the variables. In addition to this, it is found that age, income, overprotective and belittling maternal sytles predict obsessive compulsive symptoms. In the relationship between overprotective parenting, conditional/success-oriented farherhood attitudes and obsessive compulsive symptoms, shame has a partial mediator role. It has been seen that, the findings are largely consistent with the relevant literature. Also, relationship between parenting styles and obsessive compulsive symptoms are discussed within the framework of schema model. Moreover, according to the findings of the study shame predicts obsessive compulsive symptoms in the positive direction whereas guilt predicts obsessive compulsive symptoms in negative direction. As a result of the conducted analysis, it is concluded that guilt has a role as“suppressor variable”on shame in the relationship with obsessive compulsive symptoms. It is thought that the results, especially about the suppression effect might make a significant contribution to the relevant literature.

Benzer Tezler

  1. Obsesif kompulsif belirtilerin yordanmasında algılanan ebeveynlik biçimleri, üstbilişsel inançlar, obsesif inançlar ve düşünce kontrol yöntemlerinin rolü: Üstbilişsel model çerçevesinde bir inceleme

    Perceived parental rearing styles, metacognitive beliefs, obsessive beliefs and thought control strategies as predictors of obsessive compulsive symptoms: Test of a metacognitive model

    PETEK BATUM PANAYIRCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İHSAN DAĞ

  2. Ergenlerde obsesif kompulsif belirtiler ile depresyon ve anksiyete duyarlılığı arasındaki ilişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile incelenmesi

    Examining the correlation between the obsessive compulsive symptoms in adolescents depression and anxi̇ety sensi̇ti̇vi̇ty vi̇a Structural Equation Model

    MUSTAFA KERİM ŞİMŞEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İSMAİL SEÇER

  3. Algılanan ebeveynlik biçimleri ve obsesif kompulsif belirtiler arasındaki ilişki: Erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolü

    The mediator role of early maladaptive schemas betweenn perceived parenting styles and obsessive compulsive symptoms

    PINAR YAZICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikolojiOkan Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RUKİYE İREM ERDEM ATAK

  4. Obsesif kompulsif belirtilerin yordanmasında algılanan ebeveyn tutumları, kişilik inançları ve erken dönem uyum bozucu şemaların rolü: Nicel ve nitel bir araştırma

    The role of perceived parental attitudes, personality beliefs, and early maladaptive schemas in predicting obsessive compulsive symptoms: A quantitative and qualitative research

    BANU ÇİÇEK ÇEKÇİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE BİKEM KARGI

  5. Obsesif kompulsif belirtiler veya sosyal kaygı belirtileri sergileyen üniversite öğrencilerinde kişilerarası duygu düzenlemenin incelenmesi

    Examining of interpersonal emotion regulation in university students with obsessive compulsive or social anxiety symptoms

    TUĞBA ÇAPAR TAŞKESEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜJGAN İNÖZÜ MERMERKAYA