Geri Dön

Farabî ve Sühreverdî'de kategorilerin karşılaştırmalı analizi

The analysis of comparative category at Al-Farabî and Suhreverdî

PDF İndir

  1. Tez No: 506359
  2. Yazar: TAHA SÜRMELİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EYÜP BEKİRYAZICI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 158

Özet

Bu çalışmamızda, meşşâi ekolüne mensup Farabî ile işrâki ekolunün kurucusu olarak telakki edilen Sühreverdî'nin kategoriler konusundaki düşünceleri ele alınmıştır. Hem felsefenin hem de mantığın ilgilendiği kategorilerle ilgili, farklı felsefi ekole mensup bu iki filozofun, kategorilerle ilgili görüşlerinin benzer, ortak ve farklı yanlarının neler olduğu mukayeseli olarak ortaya konmaya çalışılmıştır. Meşşâi filozofu Farabî, Aristo'da olduğu gibi var olanların ancak on kategori ile nitelenebileceğini ve bunun dışında herhangi bir sınıflamanın kabul edilemeyeceğini ileri sürmüştür. Yine onun görüşlerini benimseyerek kategorileri şöyle sınıflandırır: Cevher, nicelik, nitelik, izafet, zaman, mekân, durum, sahip olma, edilgi ve etki. İşrâk filozofu Sühreverdî ise on kategoriye değinmekle birlikte, onları mutlak bir şekilde on olarak kabul etmenin kesin bir bilgi olmadığını, şayet istenirse bazı kategorilerin, diğerlerine indirgenerek farklı bir biçimde de tasnif edilebileceğini öne sürer. Sühreverdî; zaman, mekân, durum ve mülk kategorilerinin ancak nispetle düşünülebileceğini ve bu yüzden izafet kategorisinin içinde olacağını, etki ve edilgide ise yenilenme ve hareket olduğu için, hareket kategorisinin altında değerlendirilebileceğini ifade eder. Böylece kategorilerin sayısı cevher, nicelik, nitelik, izafet ve hareket olmak üzere beş olur.

Özet (Çeviri)

In this study, the opinions of Al-Farabî, a member of the school of peripateticism, and Suhreverdî, known as the founder of the school of Illuminationism, on categories were investigated. It was aimed to comporatively reveal the similar, common, and different aspects of the views on categories, which is a topic concerning both philsophy and logic, of these two philosophers from different philosophical schools. As Aristotle, the peripateticist philosopher Al-Farabî argues that the existing can only be modificated with ten categories and no other classification than this would be acceptable. Adopting Aristotle's views, he classifies the categories as fallowing: Essence, quantity, quality, relation, time, place, state, possession, passion and effect. Suhreverdî, the Illuminationist philosopher, on the other hand, though mentioning ten categories, claims that it is not obligatory to accept their number as ten, and that some of the categories can be classied by being reduced to others if necessory Suhreverdî states that the categories of time, place, state and property can be contemplated pro rata thus should be classified under the category of relation, and that activity and passivity schould be classified under the category of motion, since they involve motion. Therefore, the number of the categories is reduced to five, such as essence, quantity, quality, relation and motion.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    249296

    Şehrezûrî metafiziği

    Shahrazuri's metaphysics

    AYGÜN AKYOL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DinAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYRANİ ALTINTAŞ

  2. Tez No

    702940

    Sühreverdî'de âlemin Tanrı'dan sudûru

    The emanation of the world from God in Suhrawardi

    EROL EKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VEYSEL KAYA

  3. Tez No

    616480

    İşrak geleneğinde ahlak

    Ethics in the tradition of ishraq

    BETÜL ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM MARAŞ

  4. Tez No

    813309

    Şehrezûrî'nin tenasüh anlayışı

    Al-Shahrazuri's understanding of reincarnation

    MEHMET DURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinErciyes Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET KAMİL CİHAN

  5. Tez No

    798731

    İbn Arabî'de Zühd

    Zuhd in Ibn Arabi

    İBRAHİM GÜMÜŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinMardin Artuklu Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BİRGÜL BOZKURT

Geri Dön