Safranbolu Kıranköy bölgesindeki eski Rum evlerinin zorunlu göç sonrası mekansal değişiminin irdelenmesi
An examination of the architectural changes in the Greek houses of Safranbolu Kirankoy region after the compulsory exchange
- Tez No: 506393
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSUN ÖZKÖSE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Anadolu toprakları yüzyıllarca birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış, birçok ulusun bir arada yaşamasına şahitlik etmiş iken; kültürel mirasın korunması anlamında yapılan bilimsel çalışmalarda çokkültürlülükten ziyade Türklüğe vurgu yapılmaktadır. Türk evi kavramı; yalnız Müslüman Türklerin yaptığı konutları değil, Osmanlı döneminde Anadolu'da yaşayan diğer ulusların da konutlarını kapsayan genel bir ifade olarak kullanılmaktadır [1]. Milliyetçilik akımı ve uzun yıllar yaşanan savaşların etkisiyle çokkültürlülük ve kültürel miras çeşitliliği geri plana atılmış, diğer uluslara ait kültürel değerlere gerekli önem gösterilmeyerek süreç içerisinde yok olmalarına göz yumulmuştur. Tez konusu bu tespit üzerinden Türk evinin en zengin örneklerini barındıran Safranbolu ilçesinde, Safranbolu'nun Kıranköy Mahallesi'nde yaşayan ve mübadele ile göç eden Rumlara ait konutların mübadele ve sonrası süreçte karşılaştığı sorunları ve değiştirilmesini ele almak üzere belirlenmiştir. Tez kapsamında; Osmanlı Devleti'nde Hristiyan Rumlar ile Müslüman Türklerin bir arada yaşama sürecinden başlanılarak Osmanlı'nın son dönemi, dolayısıyla mübadeleye sebep olan etmenler ve mübadelenin tarihsel süreci incelenmiştir. Günümüze kadar ulaşmış geleneksel konut ve kent dokusuyla Safranbolu özelinde Kıranköy Mahallesi Rumların yaşadığı dönem ve mübadele sonrası toplumsal süreci ve kültürel değerleriyle ele alınarak tanıtılmıştır. Osmanlı döneminde farklı din, ırk ve kültüre sahip insanların bir arada yaşama alışkanlıkları Safranbolu ölçeğinde ortaya konulmaya çalışılmıştır. Böylece Osmanlı'da kültürel etkileşimin boyutları ve tarihsel süreç içerisinde birden değişen yaşam şartlarının etkileri mekânsal boyutlarıyla incelenebilecektir. Bu kapsamda Kıranköy mahallesinde koruma altında olan konutların mekânsal özellikleri ve içerisindeki yaşamın değişiminin tespiti için alan çalışması yapılmıştır. Tez çalışmasının temel amacı olarak belirlenen Kıranköy Mahallesi Rum evlerinin yapısı ve mübadele sonrası görülen değişiklikler incelenen örnekler üzerinden irdelenmiştir. Günümüzde Kıranköy Rum evlerinin durumu analiz edilerek kullanım durumlarındaki elverişsizlikler ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
Whereas the Anatolian lands have hosted many civilizations and witnessed many nations living together for centuries, the emphasis is placed on Turkish rather than multiculturalism in the scientific studies carried out in the sense of protection of cultural heritage. The concept of Turkish house is used not only to describe residences built by Muslim Turks but also to cover the houses of other nations living in Anatolia in the Ottoman period [1]. Multiculturalism and cultural heritage diversity are shunted subjects as a result of the nationalist movement and long-lasting wars, allowing them to disappear in the process without paying enough attention to the cultural values of other nations. The thesis is determined upon the above-mentioned statement in order to discuss the problems of the houses, which belonged to the Greeks living in the Kıranköy neighbourhood of Safranbolu, during and after the population exchange of compulsory exchange. Within the scope of the thesis, the causes and the historical process of the compulsory exchange in the last period of Ottoman Empire was examined starting from the dates backing to the first examples of Turk and Greek cohabitants. The Kıranköy neighbourhood in Safranbolu, with its well-preserved traditional houses and urban texture, was specifically introduced dealing with the period of Greek citizen, societal periods before and after the compulsory exchange and its cultural values. The habitual coexistence of people of different religions, races and cultures in the Ottoman period was tried to be revealed in Safranbolu scale. The scope of cultural interaction in Ottomans and the effects of the rapid-changing living conditions in the historical process can thereby be examined with their spatial format. In this context, a fieldwork was carried out to determine the spatial characteristics of the under-protect houses in Kıranköy neighbourhood and the change of living habits in them. The main purpose of the thesis study, which is the examination of the characteristics and the changes of the Greek houses after compulsory exchange, was explicated by the examined samples. The present situation of Kıranköy Greek houses was analyzed and the inconveniences in their tenancy was revealed.
Benzer Tezler
- Safranbolu'da koruma amaçlı imar planları kapsamında turizm işlevli müştemilat yapılarının incelenmesi
Investigation of outbuilding structures fuctioning for tourism purpose by the scope of the conversation plan notes in Safranbolu
MERVE ULUKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkKarabük ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEN ESRA BÖLÜKBAŞI ERTÜRK
- Halk mimarisi kapsamında Safranbolu
Safranbolu in the scope of folk architecture
TUĞBA ESER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sanat TarihiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ METİN EREN
- Safranbolu, Bağlarbaşı Mahallesi'ndeki konut mimarisinin incelenmesi
Analysis of housing architecture in Safranbolu, Bağlarbası neighborhood
CANSU NUR AK
- Osmanlı Döneminde Safranbolu su mimarisi
Water consructions in Safranbolu during the Ottoman Period
ESRA BÖLÜKBAŞI ERTÜRK
Doktora
Türkçe
2004
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATİH MÜDERRİSOĞLU
- Safranbolu evlerinde kalem işleri
Work of chisel in Safranbolu houses
MEHMET OZAN AKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL ETİ