Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde gebelerin kullandığı ilaçların analizi ve bu doğrultuda gebelikte akılcı ilaç kullanımının yaygınlaştırılması
Evaluation of the drugs using by pregnant women and dissemination of rational use of drugs in pregnancy in Northern Cyprus
- Tez No: 506923
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET AKICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Hekim, Eczacı, Gebelik, Teratojenite, Reçete simülasyonu, Physician, Pharmacist, Pregnancy, Teratogenicity, Prescription simulation
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Amaç: Gebelik, akılcı ilaç kullanımında (AİK) en hassas durumların başında gelmektedir. Çalışmada, gebelikte AİK'in yaygınlaştırılması için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC) gebelikte ilaç kullanımı konusunda tarafların bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Nisan 2016-Temmuz 2017 tarihleri arasında bir yıl arayla iki inceleme periyodunda KKTC'deki kadın hastalıkları doğum (KHD) uzmanlarına (n=30), eczacılara (n=95) ve gebelere (ilk incelemede, n=71) anket uygulaması, eczanede gebe reçetesi simülasyonu (n=50) ve gebe reçetelerinin (n=122 ve n=98) toplanması işlemleri gerçekleştirilmiştir. İki incelemenin verileri birbiriyle karşılaştırılmıştır. Bulgular: I. ve II. incelemede toplanan reçetelerdeki ortalama ilaç sayısı sırasıyla, 1,48±0,73 ve 1,30±0,54 idi. İlk incelemede reçetelerdeki ilaçların %6,6'sının, II. incelemede ise %5,5'inin“D/X”kategorilerinde olduğu saptanmıştır. Eczanedeki simülasyonlarda reçete karşılama süresinin birinciye kıyasla II. incelemede anlamlı şekilde azaldığı (sırasıyla, 3,3±2,3dk ve 2,0±0,8dk); başvurulan eczanelerin yarısının simüle gebenin reçetesiz ilaç talebini karşıladığı ve eczacıların bu simülasyonda sergiledikleri performanslarının anketteki beyanlarıyla genelde tam olarak örtüşmediği saptanmıştır. Buna benzer durum, hekimlerin anketlerde beyan ettikleriyle, gebeye reçete yazma performansları arasında da gözlenmiştir. Hekimler reçeteledikleri ilaçların yaklaşık %3'ünün“orta/yüksek teratojenite riski taşıdığını”belirtmelerine karşın yazılan reçetelerde bu değerin çok daha yüksek olduğu (%23,3) saptanmıştır. Gebelerin %66,2'si mevcut gebelikleri sırasında ilaç kullandığını; %19,6'sı kullanılan ilaçlar konusunda teratojenite bakımından endişe duyduğunu belirtmiştir. Sonuçlar: Hekimlerin reçeteleme ve gebeyi bilgilendirme; eczacıların reçete karşılama ve reçetesiz ilaç verme başta olmak üzere konuya ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarının önemli eksiklikler barındırdığı dikkati çekmektedir. Bu tespitler, KKTC'de gebelikte AİK'in yaygınlaştırılması için eğitim ve danışma hizmeti içerikli girişimlerin gerekliliğini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: Pregnancy is a very critical aspect of rational use of medicine (RUM). This study aimed to evaluate knowledge, attitudes and behaviours of the relevant stakeholders to disseminate RUM in Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC). Materials and Method: Between April 2016-July 2017, surveys for gynecologists (n=30), pharmacists (n=95), and patients (n=71), dispensing of simulation prescription (n=50) and evaluation of pregnant prescriptions (n=122 and n=98) were applied within two different periods (P-I, P-II), whose data were compared. Results: Mean number of drug per prescription was 1.48±0.73 (P-I) and 1.30±0.54 (P-II). During P-I, 6.6% and during P-II, 5.5% of the drugs fell into“D/X”categories. In simulation analysis, time for prescription encountering was significantly diminished in P-II compared to P-I (3.3±2.3 vs. 2.0±0.8 min.). Besides, half of pharmacists met drug demand of simulated pregnant patients with no prescription. Pharmacists' simulation-evoked performances did usually not overlap with their statements on surveys. This was also identified between physicians' prescribing performance and their responses on surveys. While physicians stated that approximately 3% of drugs they prescribed carried“intermediate-high teratogenicity risk”, analysis of their prescriptions showed this percentage as high as 23.3%. While 66.2% of patients stated to use drugs during pregnancy, 19.6% declared concerns about teratogenicity of their drugs. Conclusion: The prescribing patterns and informing pregnant patient habits of the physicians and prescribed as well as non-prescribed drug dispensing patterns of the pharmacist show important deficiencies in their knowledge, attitudes and behaviors in terms of RUM. These findings underline necessity of education and counselling service interventions to disseminate RUM in pregnancy in TRNC.
Benzer Tezler
- Билим, илим жана маданият тармагындагы Кыргызстан менен Түркиянын кызматташтыгы (1992-2012 жж.)
Kırgız Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında eğitim, bilim ve kültürel ilişkiler (1992-2012)
KADRİ AĞGÜN
Doktora
Kırgızca
2016
TarihKyrgyz State University named after I ArabaevTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÖLÖBEK ABDRAHMANOV
- Ergenlerin benlik saygısı ile sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
ERDEM ŞENOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
European University of LefkeRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BEHİYE AKACAN
- Kültürel kimliğin değişim-oluşumsüreci-sürecin kadın kimliği ve müziğine yansıması: Afyon, Trabzon, Kıbrıs, İstanbul örneklemleri
The reflection of change and formation of cultural identity on women identity and music: Afyon, Trabzon, Cyprus,İstanbul
ÖZLEM DOĞUŞ VARLI
Doktora
Türkçe
2007
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. ŞEFİKA ŞEHVAR BEŞİROĞLU
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Türkçe Öğretimi
Teaching Turkish in the Turkish Republic of Northern Cyprus
ASLI UYSAL
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATİ DEMİR
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde özel eğitim öğretmeni yetiştirme ve istihdam uygulamalarının incelenmesi
Investigation of special education teacher training and employment practices in the Turkish Republic of Northern Cyprus
ABDURRAHMAN SANTOR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiEuropean University of LefkeEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZCAN PALAVAN