Geri Dön

Cevap yüzeyi metodu ile ticari araç koltuğu sonlu elemanlar modelinin güncellenmesi

Finite element model updating of a commercial vehicle seat by response surface method

PDF İndir

  1. Tez No: 507097
  2. Yazar: YILMAZ ARISOY
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ATAKAN ALTINKAYNAK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Makine Dinamiği, Titreşimi ve Akustiği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 95

Özet

Koltuk üzerindeki titreşimin insan konforu ve sağlığında etkileri yüksek olduğundan, üretilen araçlarda koltuk konforu oldukça önemsenmektedir. Koltuk konforundaki önemli etki alanlarından biri koltuğun rezonans frekansı olmakta olup, koltuk rezonans frekansının belli bir değerin üzerinde olması talep edilmektedir. Bu talep edilen değer koltuğun yapısını da oldukça etkilemektedir. Araç üretilirken bütün tasarımlar bir öngörü şekilde hazırlanıp daha sonra bunlar fiziki parçalar haline getirilmektedir. Burada proje halinde olan koltuk tasarımı fiziki parça haline getirilmeden sonlu elemanlar yöntemi kullanılarak yapılan koltuk tasarım analizleri oldukça önem arz etmektedir. Yapılan analizlerin daha sonra fiziki parça haline getirilen koltuklar üzerinde yapılan testlere yakın sonuçlar vermesi projenin ilerlemesi ve güvenilir sonuçlar vermesi açısından oldukça önemlidir. Çünkü projelerin başlangıç aşamalarında koltuğun prototipini üretip deneysel çalışmayla ilgili özelliklerin belirlenmesi vakit alan, zahmetli ve maliyetli bir yöntemdir. Sonlu elemanlar yönteminin bu avantajına karşın gerçek yapıyla birebir uyuşmaması gibi dezavantajı da vardır. Dolayısıyla sonlu elemanlar modelinin doğrulanması, yani modeli güncellenmesi gerekmektedir. Bu işlemin esası model korelasyon tekniklerini uygulayarak sonlu elemanlar modeli çıktılarını ve deneysel verileri örtüştürmektir. Bunun için modeldeki komponentlerin malzeme özellikleri, boyutları, bağlantı noktalarındaki rijitlikleri parametrik olarak değiştirilip deneysel veri ile analiz sonuçları uyumlu hale getirilmeye çalışılır. Bu projede örnek olarak alınan bir ticari araç koltuğu öncelikle CAD ortamında modellenip daha sonra Hypermesh programı ile sonlu elemanlar modeli oluşturulmuştur. Hypermesh ortamında oluşturulan koltuk modelinin Optistruct programıyla modal analizi yapılmıştır. Ayrıca üretilen fiziki koltukta çekiçle kuvvet uygulanarak ivmeölçerle de ölçüm alınarak deneysel modal analiz yapılmıştır. Koltuk üzerinde yapılan bu ölçümler, koltuktaki katmanların 1. mod frekansına etkilerini incelemek açısından farklı seviyelerde test edilmiştir. Bu katman seviyeleri: 1.Koltuğun sadece iskelet halindeki yapısı, 2. İskelete sırt tahtasının eklenmesiyle oluşan yapı, 3. İskelet ve sırt tahtasına sünger ilave edilerek oluşmuş yapı, 4. Koltuğun komple hali. Buradaki katmanların ayrı ayrı deneysel olarak modal ölçümü yapılmıştır. Sonrasında sonlu elemanlar modelinde koltuğun komple halinin modal ölçümü yapılıp koltuğu etkileyecek parametreler belirlenmiştir. Bu parametreler belirlendikten sonra bu parametreler için bir aralık belirlenip bu aralıkta parametreler için merkezi karma tasarım yöntemiyle bir deney seti elde edilmiştir. Bu elde edilen deney seti için sonlu elemanlar analiz programıyla her bir veri için Optistruct programıyla analiz yapılmış ve Hypergraph programında bu sonuçlar incelenmiştir. Sonrasında analiz sonuçları ile deneysel ölçümler karşılaştırılmıştır. Merkezi karma tasarım ile elde edilen veri seti için analiz programında elde edilen sonuçlarla bir cevap yüzeyi oluşturulmuştur. Koltuk sonlu elemanlar modeli ve deneysel sonuçların güncellenmesi için uygulanan yöntem cevap yüzeyi metodudur ve sonlu elemanlar yönteminde seçilen parametreler üzerinden bir aralık belirlenerek bu aralıkta merkezi karma tasarım yöntemiyle deney uzayı oluşturulmuştur. Bu sonuçlar ile deneyde elde edilen sonuçlar kıyaslanarak en uygun veri seti belirlenmiştir. Cevap yüzeyi metoduyla uydurulan yüzeyle parametreler için daha uygun değerler belirlenmiş ve bu değerler sonlu elemanlar modeline yansıtılmıştır.

Özet (Çeviri)

Since the vibration on the seat has a high impact on human comfort and health, the comfort of the seat is very important in the vehicles manufactured. One of the important domains of seat comfort is the resonance frequency of the seat and it is demanded that the seat resonance frequency is above a certain value. This demanded value greatly affects the structure of the seat. The finite element analysis method is being used widespread by the demands that come from the OEM (original equipment manufacturers) and it is more effective method about detecting deficiencies by analyzing the seat. Because at the beginning phases of the seat design the prototyping method is a time taking, difficult and expensive process as the experimental process. When the vehicle is being manufactured, all designs are prepared in a predictive manner and then converted into physical parts. Here, the design of the seats made by using the finite elements method is very important without making the projected seat design into a physical part. It is very important that analyzes made are closer to the tests performed on the seats that are made into physical parts in order to make progress and reliable results. Because it is time consuming and costly to manufacture the prototype of the seat in the beginning stages of the projects and to determine the characteristics related to the experimental work. Despite the advantage of the finite element method has the disadvantage of matching the experimental results. Thus it is necessary to increase the accuracy of the finite element model, and to update the model. This is the model updating technique that goes for true matching of the experimental and theoretical results. For that the component material properties, dimensions, rigidity of the interconnection points are accepted as parameters and tried to harmonize with the experimental data by updating them. First, the seat frame will be modal analyzed. Later, each corresponding element will be added to the seat frame and will be analyzed how these elements affect properties. After that, the best parameter values determined and will be detected what value range they are. This seat is modeled first in CAD environment, and then meshed in Hypermesh finite element program and finite element model is created. Modal analysis is performed with the Optistruct program, which creates the seat model in Hypermesh program. In addition, a force is applied by a hammer to the manufactured physical seat and modal analysis measurement is made by accelerometer. These measurements made on the seat were also tested at a separate level of the layers on the seat in order to examine the effect of the seat's layers on the modal frequency. These layer levels are: 1. the structure of the frame alone, 2. the seat backboard is added to frame, 3. the foam added to the frame with the backboard, 4. the whole seat. The modal parameter of each layers here are experimentally measured separately. Since the measurement is made by accelerometer after applying the force, the results that obtains are accelerance frequency response function. So, the accelarance frequency response function is turned into reseptance frequency function with the required formulation. By curve fitting method, the obtained reseptance frequency function is turned to a data set which contains more data point. Subsequently, modal measurement of the complicated state of the seat is performed in the finite element model and the frequency response function is obtained. The seat on finite element model is adjusted through the seat used on the modal test. For finding the necessary parameters that will use in the updating method, couple seat changes made to see the effects on the modal frequency. First parameters set is defined. These parameters set is important for the model updating and if necessary later these parameters can be changed with new parameters sets. Once these parameters are set, a range is set for these parameters. An experiment set is obtained for the parameters in this range by the central composite design method. Central composite design is useful for calculating quadratic equations. For this obtained set of experiments, analysis was made by Optistruct program for each data with finite element analysis program and these results are examined in Hypergrapgh program. For the results that is obtained from the finite element model, the difference function is calculated which shows the difference of finite element model results and experimental measurements. For the data set obtained by central composite design, a response surface is formed with the results obtained in the analysis program. The method used to update the seat finite element model and the experimental results is the response surface method. Response surface method is used for optimization of problems which affected from many parameters by using statistical and mathematical models. For obtain a mathematical model on the surface response method, parameters were chosen and a range is determined with central composite design. For each data point, the results have been obtained for both fore-aft and lateral directions with the finite element analysis program. With the response surface method, analysis of variance, model summary and coefficients are obtained as statistical values, and mathematical model is obtained. On the mathematical model, the linear, quadratic and cross values and their coefficients are obtained. On the model summary, R2 values show how the mathematical model is accurate for the model datas. Also P values shows the parameters are negligible if it is high. So on the mathematical model, P values of the some of the cross and quadratic values is high, backward elimination method is applied and the mathematical model is made plainer. On the graphic the values obtained from mathematical and experimental results is compared and if the line that goes from the points is around 45o, it reflects the mathematical model is represent the system well. Also for the third degree polynomials cubic models has been applied. To apply the cubic model certain quantity of data point has to be used which has been obtained from central composite design. Also backward elimination will applied to the cubic models. On the surface response method the optimum points are found which makes the best value for the lowest difference on the finite element results and experimental result. For the optimum values the frequency response functions are obtained again and compared with experimental results to see the how the mathematical model represent the real system. More appropriate values are determined for the surface parameters that are fitted by the response surface method and these values are reflected in the finite element model. Best values are looked for which makes better both the fore-aft and lateral direction. For some data point, some values makes better result for the fore-aft direction but make worse for the lateral direction. So, the optimum values searched for the ones which makes better at the same time for both fore-aft and lateral directions. This model will help in the construction of the finite element model on the similar seats for detecting dynamic properties. So the parameters of the seats can be predicted in the next times, without the necessity of the manufacturing prototypes and testing them.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    516561

    Modeling and design of a buried explosive detector based on neutron scattering

    Nötron saçılması temelli bir gömülü patlayıcı dedektörünün modellenmesi ve tasarımı

    METE YÜCEL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Fizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CENAP ŞAHABETTİN ÖZBEN

  2. Tez No

    441766

    Investigation of the turning performance of a surface combatant with urans

    Bir su üstü savaş gemisinin dönme performansının urans kullanılarak incelenmesi

    SÜLEYMAN DUMAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞAKİR BAL

  3. Tez No

    709503

    A study on optimization of a wing with fuel sloshing effects

    Yakıt çalkantısı etkisine maruz kalan bir kanadın eniyilenmesi üzerine bir çalışma

    TOLGA VERGÜN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Uçak Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Uçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEDAT ZİYA DOĞAN

  4. Tez No

    555657

    İçerisine kanatçık yerleştirilmiş dikdörtgen kesitli mikrokanalda nanoakışkan akışının sayısal olarak incelenmesi

    Numerical investigation of nanofluid flow inrectangular microchannel with fi̇ns

    HALİME ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Makine MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEZAKET PARLAK

  5. Tez No

    233868

    Atık sularda karbon aerojel ile ağır metal tutunması

    Adsorption of heavy metals from the waste waters by means of carbon aerogel

    MORAD A. RADHA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Kimya MühendisliğiGazi Üniversitesi

    Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. H. CANAN CABBAR

Geri Dön