Hacı Bektaş Veli'nin Velâyetnamesindeki doğa sembolleri üzerine bir inceleme
A research on nature symbols in Velâyetname by Haji Bektashi Veli
- Tez No: 508668
- Danışmanlar: PROF. DR. AYNUR KOÇAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Velâyetnameler arasında özgün bir yeri bulunan Hacı Bektaş Veli Velâyetnamesi sembol açısından bol malzemeli bir eserdir. Bu semboller aracılığıyla dönemin yaşantısı, din ve tasavvuf algısı, Hacı Bektaş Veli'nin Anadolu'daki saygınlığı hakkında bilgi sahibi olduğumuz yadsınamaz bir gerçektir. Bu incelemede, sembol çalışmaları esas alınarak Velâyetnamedeki doğa sembolleri tespit edilip bu sembollerin hangi anlamlara geldiği, Türk ve dünya mitolojisinde nasıl karşılık bulduklarıyla ilgili bilgi verilecektir. Üç ana bölümden oluşan çalışmanın giriş bölümünde, öncelikle velâyetnamelerin ne tür nitelikler taşıdığı, daha sonra da kendisi hakkında en çok malumat sahibi olduğumuz Hacı Bektaş Veli Velâyetnamesinin özellikleri yazılacaktır. Ardından sembolün tanımı, tarihi, çeşitleri, bilim dalları ve mit ile ilişkisi sıralanacaktır. Birinci bölümde, Hünkâr'ın tarihi-menkıbevi hayatı, eserleri ve Bektaşilik felsefesi ele alınacaktır. İkinci bölümde,“Velâyetnamede Geçen Doğa Sembolleri”başlığı altında, sıklık sırasına göre bu sembollerin her biri ayrı ayrı açıklanacaktır.“Gökyüzüne ait semboller, yeryüzüne ait semboller, hayvan sembolleri, bitki ve ona ait semboller, metaller”diye alt başlıklar halinde oluşturulan bu bölümün sonrasında araştırma sonuç kısmıyla bir yoruma bağlanacaktır. Bu vesileyle şu ana dek alışılmamış bir biçimde Velâyetnameye farklı bir gözle bakma ve söz konusu incelenen eserle tabiata ait unsurların bir kalıbını çıkarma hedefi tamamlanacaktır.
Özet (Çeviri)
Haji Bektashi Veli's Velâyetname is a rich work of art regarding symbols with a unique place among the Velâyetnames. It is an indisputable fact that we have knowledge about the life, the perception of religion and Sufism in this period, and the prestige of Haji Bektashi Veli in Anatolia through these symbols. In this research, nature symbols in Velâyetname will be determined on the basis of symbol studies and information about the meaning of these symbols and how they respond in Turkish mythology will be given. In the introduction chapter of this research consisting of three main chapters, at first, various characteristics of velâyetnames and then the characteristics of Haji Bektashi Veli's Velâyetname, about which we have the most knowledge, will be mentioned. Afterwards, the definition of“symbol”, its history, different kinds, and its relationship with branches of science and mythology will be mentioned one by one. In the first chapter, Hünkâr's historical-legendary life, works and philosophy of Bektashism will be discussed. In the second chapter under the title“Nature Symbols in Velâyetname”each symbol will be explained separately according to frequency order. This research will be connected to a comment with a result section after this section, which is composed of sub-titles such as“symbols of the sky, symbols of the earth, animal symbols, plants and their symbols, metals”. By this means, the aim to look at Velâyetname from a different point of view in an unconventional way and to extract a pattern of elements belonging to nature with the relevant work which is studied will be achieved.
Benzer Tezler
- Sözlü kültürden yazılı kültüre geçiş bağlamında Hacı Bektaş Veli Velâyetnâmesi
Haci Bektaş Veli Velâyetnâme in the context of transiton from oral to written culture
NİMET KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLTEN KÜÇÜKBASMACI
- Hacı Bektâş Veli'nin Makâlât'ı ile Kaygusuz Abdal'ın mensur eserlerindeki ortak ve farklı motifler üzerine bir inceleme
Başlık çevirisi yok
ZEKİYE ÜLKER ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN GÜZEL
- Hacı Bektâş Velî'nin eserlerinde tasavvufi kavramların değerlendirilmesi
Evalvation of sufistic copcepts in the works of Hacı Bektâş Veli
SIDIKA ÇANAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM ARSLAN
- Hacı Bektaş Veli'nin Vilayetname'sine göre dini inanç adap ve erkanlar
According to Haji Bakdash Wali's Wilayatnama religions belief ethiquette
AYŞE AKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA AKÇAY