Yeni Uygurca gramerleşmiş fiillerin Türkiye Türkçesine çevirisi üzerine bir inceleme
A study on the translation of new Uyghur postverbial construction into Turkish
- Tez No: 508927
- Danışmanlar: PROF. DR. NURETTİN DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Türk dili ailesi içerisinde önemli bir yere sahip olan ve Çağatay Türkçesi temelinde ortaya çıkıp XX. yüzyıl başlarından itibaren müstakil bir yol izleyen Yeni Uygurca, sahip olduğu birtakım özellikler yönüyle Türkiye Türkçesinden farklılık göstermektedir. Çalışmamızın ana konusunu oluşturan ve gramerleşmiş fiil yapıları olarak adlandırdığımız, birden fazla fiilden oluşan, yapılar da işte bu farklılıklardan biridir. Bu tezde, iki parçası da fiilden oluşan, fiil + fiil yapıları ele alınmış, ülkemizde yapılan çalışmalarda genel olarak aynı başlıkta incelenen, isim + fiil yapıları ise kapsam dışında tutulmuştur. Çalışma, temel olarak üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Yeni Uygurca, Gramerleşme Teorisi, fiil birleşmeleri gibi konularda günümüze kadar yapılmış olan çalışmalar incelenerek çalışmamızın teorik temellendirmesi yapılmıştır. İnceleme bölümünde, 2015 yılından beri sürdürülen çeviri çalışmalarından elde edilen veriler yardımıyla, Yeni Uygurcanın sahip olduğu, gramerleşmiş veya gramerleşme süreci içerisinde olan fiil yapıları tespit edilmiş ve gramerleşme teorisi temelinde incelenerek fiil birleşmeleri sonucu ortaya çıkan yapının kazandığı yeni işlev ve anlamın çeviri sürecine olan yansıması irdelenmiştir. Sonuç bölümünde ise inceleme bölümünden ortaya çıkan sonuçlar değerlendirilmiş, gramerleşmiş fiil yapılarının çevirisi sırasında göz önünde tutulması gerekenler olabildiğince açıklanmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
New Uyghur, stemmed from Chagatai dialect of Turkish language followed an important and sole pathway since the beginning of 20th Century. This dialect has a unique characteristics than dialect used in homeland of Turkic Land. One of such unique characteristics that will be reviewed in this study is phrases formed by numerous verbs which shall be referred as“verbs on grammar foundation”. In this study,“verb+verb”structures, which are built by two of verbs, and other structures of verbs,“name+verb”which is commonly reviewed in studies in Turkey, was excluded. In the first section of our review, recent and contemporary studies on Theory of Grammaticalization of New Uyghur Dialect and conjuction of verbs were reviewed and a theoretical approach was developed. In the second section, using accumulated data collected from translation tasks conducted since year of 2015, structures of verbs which were/are in put in rules of grammar were noted and review on impact of new meanings and impact on translation procedures after when process of sustaining conjoint on verbs was sustained. In the conclusion part of our study, the results emerging from the examination section were evaluated, and the situations that could be encountered during the translation of grammatical verb constructions and the things to be considered during the translation of these structures were tried to be explained as much as possible.
Benzer Tezler
- Yeni Uygurca ve Özbekçe fiilimsiler
Quasi-verbals in the modern Uighur and the Uzbek
SELÇUK CANTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ÜLKÜ ÇELİK ŞAVK
- Eski Uygurca ve Yeni Uygurcanın söz varlığının isimler açısından karşılaştırılması
A comparison of the vocabulary of Old Uygur and New Uygur in terms of nouns
MAIHEFUBAI AIZIZI
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERYAL KORKMAZ
- Çağdaş Uygur şairlerinden Memtili Tevfik Efendi'nin şiirleri üzerinde dil incelemesi(Giriş-İnceleme-Metin-Aktarma-Sözlük)
Language analysis on the poems of modern Uyghur poet Memtili Tevfik Efendi
REYİLA KAŞGARLI
Doktora
Türkçe
2014
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZKAN
- Özbekçe ve yeni Uygurca arasındaki fonetik ayraçlar
Başlık çevirisi yok
AYNUR ÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
DilbilimAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA CANPOLAT
- Çin sınırları içinde yeni Uygurca üzerinde çalışma yapanlar ve onların eserlerinden örnekler
Persons that carried out studies on New Uyghur language in the boundaries of China and the examples quoted from their works
REYİKA ABUDUWAYITI
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ YÜCE