Mezâkî Divanı sözlüğü [bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğü]
Dictionary of Mezaki's Divan [contextual index and functional dictionary]
- Tez No: 509342
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1495
Özet
Bu tez çalışmasında klasik Türk edebiyatının XVII. yüzyıl şairlerinden Mezâkî Süleyman Dede Bosnevî'nin divanının bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğü hazırlanarak söz konusu divan incelemeye tâbi tutulmuştur. Klasik Türk edebiyatında son yıllarda kullanılmaya başlayan ve henüz sınırlı sayıda çalışmada yararlanılan bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük yöntemini kullandığımız bu çalışmada metinlerin sistemli ve düzenli bir şekilde bağlamlı dizinlerinin hazırlanmasına olanak veren Tebdiz sistemi kullanılmış ve söz konusu sistem sayesinde elde edilen veriler ışığında Mezâkî Divanı'nın değerlendirmesi yapılmıştır. Gerek bu sistemden elde edilen veriler gerekse bu sistem haricinde yapılan çalışmalar sonucunda; öncelikle Mezâkî'nin hayatı ve edebî şahsiyeti hakkında bilgi verilmiş, daha sonra divanda bulunan kelime ve çeşitli kelime grupları anlamları açısından çeşitli başlıklar altında incelenmiştir. Divanın“şekil ve tür”ve“dil ve üslup”yönünden kapsamlı incelenmesinin ardından divanda geçen“şahsiyet ve kahramanlar”tespit edilmiştir. Daha sonra Mezâkî Divanı'nda ve diğer şairlerin divanlarında tekrar eden hayaller ile başka şairlerde görülmeyen hayaller tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızda ayrıca“XV.- XIX. divan şiiri ve Mezâkî”adlı bölümde XV. ve XVI. yüzyıl divan şiirinin Mezâkî'nin edebî şahsiyetine etkisi ile XVII., XVIII. ve XIX. yüzyıl divan şiirinde Mezâkî'nin yeri ve etkisi değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızın inceleme kısmı“anlama ve nüshalara göre yeni okuma önerileri”ile sona ermektedir. Çalışmamızın“ekler”bölümünde Mezâkî Divanı'nın bağlamlı dizini bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, one of the 17th century poets of classical Turkish literature Mezâkî Süleyman Dede Bosnevî's Divan has been examined the divan by preparing a contextual index and functional dictionary. In this study we used contextual index and functional dictionary method which has been used in classical Turkish literature in recent years and used in a limited number of studies yet, system of Tebdiz which allows to prepare systematic and regularly indexed indexes of texts has been used and the evaluation of the Mezaki's Divan was made in the light of the data obtained by the system. As a result of both the data obtained from this system and the data obtained except this system; firstly, information was given about the life and literary personality of Mezâkî, then the words in the divan and various word groups were examined under various headings in terms of meanings. After comprehensive examination of the Divan in terms of“form and kind”and“language and style”,“persons and heroes”were determined. Later, in our study, we tried to determine the image that are repeated in the Divan of Mezaki and other poets's divan and those that were not seen in other poets. In our work in the chapter“XV- XIX. Divan şiiri and Mezâkî”have been tried to be evaluated the effect of Mezâkî's literary personality of XV. and XVI. century divan poetry and the place and effect of Mezâkî in XVII., XVIII. and XIX. century divan poetry. The analysis part of our work ends with“new reading recommendations based on meaning and copies”. In the section of“attachments”in our work there is a contextual index of the Mezâkî Divan.
Benzer Tezler
- Esrar Dede; Hayatı, edebi kişiliği ve Divan'ının karşılaştırmalı metni
Esrar Dede; His life, literary career and a comparative study of his Divan
HASAN ALİ KASIR
Doktora
Türkçe
1996
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURGUT KARABEY
- Mezâkî Divanı'nda ahenk unsurları
Elements of harmony in the Mezâkî's Divan
SEMA İNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT KEKLİK
- Klasik Türk şiirinde Gül-i Ra'na
Classic Turk in the poem Gul-i Ra'na
ZEHRA TEKBIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. NAMIK ASLAN
- Nuruosmaniye Kütüphanesi No:4959'da kayıtlı şiir mecmuası (İnceleme-metin)
Poetry compilation registered as Nuruosmaniye Library No: 4959 (Textual analysis – transcription)
NECLA KOCAGÖZ
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL KOCAER
- Muhyiddin Abdal Divanı (inceleme-tenkitli metin)
Muhyiddin Abdal's Divan
BAYRAM DURBİLMEZ
Doktora
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL GÖRKEM