Ortaokul öğretmenlerinin öğrenme-öğretme sürecindeki dikkat çekme davranışlarının öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre incelenmesi
Study of attention getting behaviors of secondary school teachers in learning-teaching process with regard to the opinions of teachers and students
- Tez No: 510315
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SADIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Öğrenme-öğretme süreci, dikkat, dikkat çekme, öğretmen, öğrenci, ortaokul, Learning-teaching process, attention, getting attention, teacher, student, secondary school
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Bu araştırma ortaokul öğretmenlerinin öğrenme-öğretme sürecindeki dikkat çekme davranışlarını, bu davranışlara yer verme düzeylerini ve dikkati etkileyen faktörleri öğretmen ve öğrenci görüşlerine incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma tarama modelinde betimsel bir çalışma olarak desenlenmiştir. Araştırmanın evrenini, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Adana ili merkez ilçelerindeki (Seyhan, Yüreğir, Çukurova, Sarıçam) ortaokullarda görev yapan öğretmenler ve bu okullara devam eden öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini belirlemek için oranlı küme örneklemi yöntemi kullanılmış, her ilçedeki mevcut okulların %20 si yansızlık ilkesine bağlı kalınarak seçilmiştir. Araştırmaya toplam 40 okuldan gönüllü olarak 432 öğretmen ve 1023 öğrenci katılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından ilgili literatür ve uzman görüşleri doğrultusunda geliştirilen“Öğretmenlerin Dikkat Çekme Davranışları Anketi”(ÖDÇDA) kullanılmıştır. Anket öğretmen ve öğrenciler için birbirine paralel geliştirilmiş olup, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde katılımcıların kişisel bilgilerini almaya yönelik sorular yer almaktadır. İkinci bölüm 5'li likert tipinde düzenlenmiş olup, öğrenme-öğretme sürecinde öğrencilerin dikkatini derse çekmeye yönelik 50 öğretmen davranışından oluşmaktadır. Son bölümde ise konuyla ilgili açık uçlu sorular bulunmaktadır. Veriler 2014-2015 eğitim öğretim yılı, Nisan-Haziran aylarında, araştırmacı tarafından okul ziyaretleri yapılarak toplanmış, öğretmen uygulamaları ortalama 20-25 dk., öğrenci uygulamaları ise ortalama 30 - 35 dakika içinde tamamlanmıştır. Öğrenci uygulamaları öğretimi aksatmayacak şekilde ve öğretmenlerin belirlediği bir ders saati içinde sınıf ortamında, öğretmen uygulamaları ise teneffüslerde ve öğle aralarında yapılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizinde öncelikle her bir öğretmen ve öğrencinin ÖDÇDA' da yer alan 50 maddeden elde ettikleri puanların aritmetik ortalama ve standart sapmaları hesaplanmıştır. Öğrenci ve öğretmenlerin puanlarında araştırmada ele alınan değişkenler açısından anlamlı farklılıklar olup olmadığını incelemek amacıyla Kolmogorov-Smirnov testi yapılarak her bir değişkenin tüm düzeylerindeki ölçümlerin normallik sayıltısını karşılayıp karşılamadığına bakılmıştır. Sonuçlar ölçümlerin normallik sayıltısını karşılamadığını gösterdiği için veriler non-parametrik testlerle (Mann Whitney U-Testi, Kruskal Wallis) analiz edilmiştir. Nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin öğrenme-öğretme sürecinde dikkat çekme davranışlarına yer verme sıklığı konusunda kendilerini öğrencilerden daha olumlu algıladığı görülmüştür. Öğretmenlerin dikkat çekme davranışları cinsiyet, branş, hizmet yılı, öğrencilerin akademik başarı ve dikkat düzeylerine yönelik algıları açısından farklılaştığı saptanmıştır. Öğrencilerin dikkatlerini derse çekme konusunda sorun yaşamadıklarını düşünen öğretmenlerin en sık sergilediği davranışlar; soruları cevaplama, olumlu davranışları takdir etme, öğrenci seviyesine uygun ders işleme, sınıfta sessizliği sağlama, bildiklerini yeni bilgilerle ilişkilendirmelerini sağlama, ses tonunda değişiklik yapma ve konunun önemli yerlerini vurgulama olmuştur. Dikkat çekme amacıyla en az kullanılan strateji mizah olmuş, bu stratejiyi de erkek öğretmenlerin daha sık kullandığı saptanmıştır. Öğrencilerden elde edilen sonuçlar ise öğretmenlerin daha çok sessizliği sağlama ve sınavda soru çıkacağını söyleme yoluyla derse dikkatleri çekmeye çalıştığını göstermiştir. Cinsiyet açısından kız, sınıf düzeyi açısından beşinci sınıf öğrencileri ile kendini dikkatli ve akademik açıdan başarılı algılayan öğrenciler öğretmenlerin dikkat çekme amaçlı davranışları sık sergilediğini belirtmişlerdir. Araştırma öğretmenlerin ders esnasında yaşanan dikkat dağınıklıklarında kendilerini bir etmen olarak görmedikleri, bu durumu daha çok öğrencilerin özellikleriyle ilgili bir problem olarak algıladıkları saptanmıştır. Öğrenciler dikkat konusunda yaşadıkları sorunların özellikle akademik sorumluluklarını yerine getirmemeleriyle ilgili olduğu konusunda öğretmenleriyle hemfikir olmakla birlikte ikinci sırada öğretmenle ilgili özelliklerinde olumsuz etkilerini vurgulamışlardır. Öğretmenlerinin aksine öğrenciler aile ortamının dersteki dikkat dağınıklarıyla ilgisi olmadığını belirtmişlerdir. Elde edilen sonuçlar ders esnasında yaşanan dikkat dağınıklarının gerek öğrenciler gerekse öğretmenler tarafından fark edildiğini ancak önlenmesi konusunda öğretmen ve öğrenci görüşlerinin farklılaştığını göstermiştir. Öğretmenler bu noktada sorumluluğu öğrencilere yüklemiş, öğrencilerin kendilerini kontrol etmeleri, okul yönetimi ve ailelerin ise öğrencileri bilinçlendirmeleri gerektiğini belirtmişlerdir. Dikkatleri dağıldığında öğretmene odaklanarak, göz kontağın kurmaya çalıştıklarını belirten öğrencilerin öğretmenlerden beklentileri ise öğrencilerle daha fazla ilgilenme, dikkatleri dağıldığında olumsuz davranışlar sergilememe ve dersi monotonluktan kurtarmadır.
Özet (Çeviri)
This research was conducted in order to investigate the attention getting behaviors of middle school teachers in the learning-teaching process, levels of inclusion in these behaviors and factors affecting the attention with regards to the opinions of teacher and students. The study was figured as a descriptive study in the screening model. The population is composed of teachers who work in secondary schools in the province of Adana (Seyhan, Yüreğir, Çukurova, Sarıçam) and students who attend these schools in the academic year 2014-2015. Proportional cluster sampling method was used to determine the sample of the study, and 20% of the existing schools in each district were selected based on the principle of neutrality. 432 teachers and 1023 students participated in the survey as a volunteer from 40 schools. In the collection of data,“Teachers' Attention Getting Behaviors Questionnaire-TAGBQ”was used which was developed by the researcher in line with the relevant literature and expert opinion. The questionnaire was developed for teachers and students in parallel and consists of three parts. In the first part, there are questions about getting personal information of participants. The second part is organized in 5-point Likert type and consists of 50 teacher behaviors aimed at attracting the attention of the students in the learning-teaching process. In the last section, there are open-ended questions about the subject. The data were collected during the academic year of 2014-2015 in April-June by visiting the schools by the researcher and the teacher practices were completed in 20-25 minutes on average and student practices were completed in 30-35 minutes on average. Student practices were made without disrupting teaching, in the classroom environment within a class hour determined by the teachers, teacher practices were made during breaks and lunch times. In the analysis of the research, quantitative data, the arithmetic average, and standard deviations of the scores each of the teachers and students obtained from 50 items in TAGBQ are calculated. The Kolmogorov-Smirnov test was conducted to examine whether there were any significant differences in the scores of students and teachers in terms of the variables studied, and it was examined whether the measurements at each level of each variable met the normality premise. The data were analyzed by non-parametric tests (Mann Whitney U-Test, Kruskal Wallis) as the results showed that the measurements did not meet normality premise. In the analysis of qualitative data, descriptive analysis technique was used. As a result of the research, it was observed that teachers perceived themselves more positively than the students about the frequency of giving attention getting behaviors in the learning-teaching process. Attention getting behaviors of teachers differed in terms of gender, branch, years of service, perceptions of students' academic achievement and attention levels. The most frequently exhibited behavior of teachers who think that they are not having difficulty in attracting the attention of students are responding to questions, appreciation of positive behaviors, appropriate course processing at the student level, providing silence in class, making associations with new knowledge, changing the tone of voice and emphasizing important places of subject. The least used strategy for getting attention was humor, and it was found to be used by male teachers more frequently. The results of the students have shown that teachers are trying to attract attention to the lesson mostly by providing silence and by saying question in the examination. In terms of gender-girls, in terms of class level fifth graders with students who perceive themselves as careful and academically successful indicate that teachers are showing getting attention behaviors frequently. Research revealed that teachers did not see themselves as a factor in the distractions experienced during the lesson and found that they perceive this situation as a problem related to the characteristics of the students. Students emphasized that as well as they agree with their teachers about the problems they have with attention are related to their failure to fulfill their particular academic responsibilities, in the second place they emphasized the negative effects about teachers' characteristics. Unlike their teachers, the students indicated that the family environment was not interested in distractions. Obtained results showed that distraction in lesson was noticed by both students and teachers but the teacher and student's views differed in terms of prevention of distraction. Teachers at this point pass the buck on students and indicated that students have to control themselves, school management and their families need to raise awareness on students. When his attention distracted, by focusing on teacher, student's expectation from teachers who are trying to establish eye contact with teacher is to show more interest in students, do not behave negatively when they are distracted and performing the lessons non-monotonically.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğretmenlerinin çevrim içi senkron derslere dijital teknolojileri entegre etme amaçları ve öğrenci algıları
Secondary school teachers' purposes of integrating digital technologies into online synchronous lessons and student perceptions
DEMET GÖKALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEFİKA FEZA ORHAN
- Ortaokul Türkçe öğretmenlerinin metin işleme sürecinde kullandıkları soruların incelenmesi: Bir durum çalışması
Examination of the questions used by secondary school turkish class teachers for text processing process: A case study
BENCAN ARAP
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET TOK
- New perspectives for introducing and developing reading skil is in E. L. T. for the lise I students at state high schools
Başlık çevirisi yok
SEVİNÇ TÜTÜNCÜ
- Ortaokul-lise öğrencilerine ve İngilizce öğretmenlerine göre İngilizce öğretiminde karşılaşılan sorunlar
The problems encountered in English language teaching according to secondary-high school students and English language teachers
SERDAR ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER FARUK TUTKUN
- Ortaokul matematik öğretmenlerinin ders işleyiş süreçlerinin incelenmesi
Researching of the middle school math teachers' course processes
ÇAĞLA PINAR ŞENSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN KILIÇ
