A comparative analysis of paratextual elements in the complete translations of Gulliver's travels
Gulliver'in Seyahatleri'nin tam metin çevirilerindeki metin dışı unsurların karşılaştırmalı analizi
- Tez No: 511075
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ERSÖZLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Translation and Interpretation, English Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Jonathan Swift'in Gulliver'in Seyahatleri eseri, İngiliz edebiyatının en önemli hicivlerinden biri olarak kabul edilir. Roman, ağırlıklı olarak kurumlar ve insanlık hakkında doğrudan ve dolaylı eleştiriler içerir. Fakat kitap, yayıncı, yazar veya üçüncü bir tarafça uygulanan metinsel olmayan unsurlar sebebiyle her zaman bir hiciv eseri olarak algılanmaz. Genette (1997), bir eserin kitap haline gelmesini ve okuyucuya ulaşmasını sağlayan bu öğeleri metin dışı unsurlar olarak tanımlar. Aynı zamanda bu unsurlar metnin algılanmasına da etki eder. Bu çalışmanın amacı, Jonathan Swift'in Gulliver'in Seyahatleri adlı eserinin tam metin çevirilerinin metin dışı unsurlarını araştırmak ve bunlar arasından okuyucunun metin üzerindeki algısını en çok etkileyen unsurları bulmaktır. Çalışma, öncelikle kitabın Türk edebiyatı çoğuldizgesindeki konumunu belirlemek üzere Itamar Even-Zohar'ın (1990) çoğuldizge kuramı kapsamında bibliyografik bir araştırma yürütür. Daha sonra, İrfan Şahinbaş, Kıymet Erzincan Kına ve Can Ömer Kalaycı tarafından çevrilen ve beş farklı yayınevi tarafından basılan tam çevirilerinin metin dışı unsurlarını analiz eder. Son olarak, Gulliver'in Seyahatleri'nin alımlanmasını değiştirebilecek en etkili unsurları tartışır. Sonuç olarak, bu çalışma, bahsi geçen romanın Türk edebiyatı çoğuldizgesinde çoğunlukla çocuk edebiyatının bir parçası olarak kabul gördüğünü gösterir ve ayrıca, saptanan sekiz unsur içerisindeki dört etkili metin dışı unsuru ortaya çıkarır: seri başlıkları, arka kapak metinleri, önsöz niteliğindeki notlar ve dipnotlar. Bibliyografik araştırma kitabın Türk edebiyatı çoğuldizgesindeki konumunu çoğunlukla bir çocuk edebiyatı eseri olarak gösterse de tam metin çevirilerinin metin dışı unsurları Swift'in hicivli tarzını ve hedeflenen okuyucunun yetişkinler olduğunu ortaya koyar. Anahtar Sözcükler Jonathan Swift, Gulliver'in Seyahatleri, çoğuldizge kuramı, metin dışı unsurlar, algı.
Özet (Çeviri)
Jonathan Swift's work, Gulliver's Travels is regarded as one of the most important satirical works of English literature. The novel mainly includes explicit and implicit criticisms of institutions and humankind. However, the book is not always perceived as a satirical work because of non-textual elements applied by the publisher, the author or by a third party. Genette (1997) has defined these elements as paratextual elements which enable a work to become a book and to reach the reader. Besides, these elements affect the reception of a text. The aim of this study is to explore the paratextual elements in the complete translations of Jonathan Swift's Gulliver's Travels and to find out the most effective elements on the reception of the novel by the reader. The study firstly carries out a bibliographic survey to demonstrate the position of the book in the Turkish literary polysystem within the framework of Itamar Even-Zohar's (1990) polysystem theory. It later analyzes the paratextual elements of the complete translations of the novel translated by İrfan Şahinbaş, Kıymet Erzincan Kına and Can Ömer Kalaycı, and published by five different publishing houses. It finally discusses the most effective elements which can change the perception of Gulliver's Travels. As a result, the study shows that the novel is mostly appreciated as a part of children's literature in the Turkish literary polysystem and it also finds out four effective paratextual elements which are the titles of the series, the please-inserts, the prefatory notes and the notes among eight detected elements in the complete translations. Although the bibliographical survey displays its position in the Turkish literary polysystem mostly as a work of children's literature, the paratextual elements of the complete translations reveal the satirical style of Swift and the target reader as adults. Keywords Jonathan Swift, Gulliver's Travels, polysystem theory, paratextual elements, perception.
Benzer Tezler
- From discourse to practice: Rethinking 'translation' (terceme) and related practices of text production in the late Ottoman literary tradition
Söylemden uygulamaya: Geç-dönem Osmanlı edebiyatı geleneğinde tercüme ve onunla ilişkili metin üretme uygulamalarını yeniden düşünmek
CEMAL DEMİRCİOĞLU
Doktora
İngilizce
2005
Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİHA PAKER
- Yazınsal çeviride çevirmenin sesi: Huckleberry Finn'in maceraları üzerinden bir vaka analizi
Translator's voice in literary translation: a case study on different translations of the adventures of Huckleberry Finn
HALİSE GÜLMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEJDET NEYDİM
- Film adaptation as intersemiotic translation: A case of Dan Brown's Robert Langdon series
Göstergeler arası çeviri olarak film uyarlaması: Dan Brown'un Robert Langdon dizisi örneği
AYŞE SUNGUR
Doktora
İngilizce
2024
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE SELMİN SÖYLEMEZ
- İbn Hazm'ın Tavku'l-Hamâme adlı eserinin Türkçe çevirileri üzerinden yeniden çeviri kavramına betimleyici ve eleştirel bir bakış
A descriptive and critical analysis of the concept of retranslation through the Turkish translations of Ibn Hazm's Tavku'l-Hamâme
ŞEHİDE CENGİZ ARSLAN
Doktora
Türkçe
2024
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİN MURAT DEMİR
- Jane Austen in Turkish context: A critical study of re/translations and their reception
Türkiye'de Jane Austen: Çeviri, yeniden çeviri ve alımlama üzerine eleştirel bir inceleme
AYŞE SIRMA YALÇINDAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Mütercim-TercümanlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. MÜGE IŞIKLAR KOÇAK