William James'in gerçeklik anlayışı
The conception of reality in William Jame's philosophy
- Tez No: 511379
- Danışmanlar: PROF. DR. CELAL TÜRER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Yüzyıllardır süregelen gerçeklik tartışması antik çağ'da başlamış olup kimifilozoflar gerçekliğin kaynağını“su”,“apeiron”ve“hava”olarak ifade etmişlerdir. Bir kısım filozoflar ise gerçekliğin bilinemeyeceğini iddia etmiştir. Platon felsefe tarihinde gerçeklik sorununu iyi ideasında ve iyi ideası zemininde temellendiren ilk filozof olmuştur. Bununla birlikte görünüş ile gerçekliği birbirinden ayıran Platon görünüşlerin sebebi olarak gerçek varlıkları ifade ederken Aristoteles gerçek varlıkları fenomenler içinde kendisini gerçekleştiren“öz”ler olarak anlamıştır. Platon ve Aristoteles'in gerçekliğe dair görüşleri ortaçağ düşünce dünyasını da etkileyerek onlardan esinlenen ve gerçekliği iman/his olarak algılayan filozoflar gerçekliği sonsuz olan ile ilişkilendirmeye çalışmıştır. Rönesans ile birlikte teolojik akımlara karşı başlayan başkaldırı neticesinde gerçeklik matematiksel bir biçimde ortaya çıkmıştır. Kant ile doruğa ulaşan rasyonalist felsefede ise numen-fenomen ayrımı ortaya çıkmıştır. Diğer taraftan rasyonalist gerçeklik anlayışının karşısında emprisist düşünce konumlanmış ve numen-fenomen ayrımı nedeni ile Alman idealizmi ortaya çıkmıştır. İdealizm sonrası gerçeklik fenomenolojisinde kendisini bulmuştur. Platon'dan Husserl'e kadar gerçeklik farklı yaklaşımlarla farklı anlayışlarla tezahür ederken William James gerçekliği hem epistemolojik düzlemde hem de ontolojik düzlemde konumlandırmaya çalışmıştır. Gerçekliğin epistemolojik ve ontolojik karakterinin irdelenmesi ile William James bu tartışmaların yersiz olduğunu savunarak epistemolojik düzlemde her ne kadar pragmatizme benzerlikleri olsa da aralarında farklılıkların mevcut olduğu radikal emprisizm düşüncesi ile soruna yaklaşmıştır. Diğer bir deyişle ona göre ne rasyonalizm ne de emprisizm düşüncesi gerçekliği yansıtır. Ontolojik düzlemde ise kendisinin ortaya attığı“saf deneyim”de gerçekliği tartışmaya açmıştır. Yani, ne realizm ne de idealizm gerçekliği temsil etmemektedir. Gerçeklik adına ortaya sunduğu fikir orijinal olmakla birlikte nesnellik problemini çözememesi ve radikal empirizminin deneyimlerimize ilişkin ortaklığını açıklayamamasının sorunlu olduğu iddia edilebilir.
Özet (Çeviri)
A secular debate of reality started at ancient times. Some philosophers stated that the source of reality was“ water”,“Apeiron”and“ air”. Plato who was the first philosophers of founding reality problem with a good idea and based on a good idea as well as separating the phenomenon and reality between each other. While he was stating the cause of phenomenon as real things, Aristoteles understood the real things which were embodied inside the phenomenon of so-called“substances”. With regard to The thoughts of Plato and Aristoteles based on reality affected medieval's world of thought.Those among philosophers who have inspired them and perceive the reality as faith/sense tried to correlated reality with eternity.With the renaissance, as a result of some movements against to theological thoughts reality came to exist mathematically.With Kant excelling in rationalists philosophy separated the noumenon and phenomenon. On the one hand, empiricism situated opposite of rationalism. Due to the separation of noumenon and phenomenon, German Idealism came to light.After idealism reality embodied itself with the phenomenon. While reality was embodied with different approachment from Plato to Husserl, William James tried to positioned reality both epistemologically and ontologically. With the examining of the reality's epistemological and ontological character, in spite of the fact that pragmatism and radical empiricism are similar to each other even, they have some discrepancies epistemological William James approached to the problem by the idea that they have been some differences between them. In other words, according to him neither rationalism nor idealism reflects the reality. He came up for discussion with“ püre experience ”which was stated by him. That is to say, neither realism nor idealism represents the reality. However, on behalf of reality, the thoughts offered by him was original, it was claimed as not solving the objectivity problem. Moreover, because of radical empiricism not clarifying the relation between our experiences' associations was also claimed.
Benzer Tezler
- William James'in idealizm eleştirisi
William James?s criticism of idealism
MUSTAFA KINAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
FelsefeErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SALİH YALIN
- Vestibüler uyarımların sanal gerçeklik tabanlı bedensel benlik bilinci üzerine etkisi
The effect of vestibular stimulations on virtual reality based bodily self consciousness
HANDAN YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Nörolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiSinir Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. LÜTFÜ HANOĞLU
- Pragmati̇st ve post-Marksi̇st demokrati̇k si̇yaset anlayışları: Rorty ve Laclau-Mouffe örneği̇
Pragmatist and post-marxist conceptions of democratic politics: The case of Rorty and Laclau-Mouffe
DENİZ KUNDAKÇI
- William James'in pragmatik doğruluk teorisi
The pragmatic theory of truth by William James
MEHMET PINARBAŞI
- William James'te din-hakikat ilişkisi
The relation of religion-reality on William James
AYŞEGÜL DİNGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MUSTAFA KÖK