Saltanatın kaldırılması ve Türk basınına yansımaları
The removel of the sultanate and its reflection on the Turkish press
- Tez No: 511967
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER OSMAN UMAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Türklerde devlet emretme yetkisine sahip yüksek kurumdur. Devletler, veraset sistemi ile yönetilmiştir. Osmanlı dönemine gelindiğinde ise yine veraset sisteminin devam ettirildiğini görüyoruz. Ancak 3 Kasım 1839'da Tanzimat fermanı ile devletin yönetimdeki gücü azalmıştır. 1876'da Osmanlı imparatorluğunun anayasal döneme girmesi ile beraber yönetsel yapıda da değişimler başlamıştır. Meşrutiyet yıllarında ise merkezi yönetimde büyük değişiklikler olmamıştır. 17. yüzyılın sonlarında Osmanlı devletinin Avrupalı devletler tarafından parçalanma ve paylaşılma süreci başlamıştır. Bunu takiben Mondros Mütarekesi imzalanmış ve Osmanlı ülkesi işgale başlanmıştır. İşgaller karşısında Mustafa Kemal, milli mücadele ruhunu uyandırmak amacı ile kongreler düzenlemiştir. Daha sonra 16 Mart 1920'de İtilaf devletleri İstanbul'u işgal etmişlerdir. Bu gelişmeleri takiben Salih Paşa kabinesi istifa etmiş ve Damat Ferit Paşa sadrazamlığa getirilmiştir. Bunu takiben 23 Nisan 1920'de Ankara'da, BMM ilk oturumunu yapmış, saltanat ve hilafeti ilgilendiren bütün anayasal işlerin BMM'ye ait olduğuna dair bir kanun teklifi verilerek, hilafet ve saltanat yasal bir çerçeveye oturtulmuştur. 13 Eylül 1920'de TBMM'ye hükümet önerisi olarak halkçılık programı sunulmuş ve saltanat ile hilafet konusu bu programda yer almıştır. 1921 yılına gelindiğinde ise 24 maddelik kısa anayasamız olan Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ortaya çıkmıştır. Saltanat 1 Kasım 1922'de kaldırılmış ve Türk devleti için yeni bir süreç başlamıştır. Saltanatın kaldırılması, Mustafa Kemal'in gerçekleştirdiği en önemli inkılaplardan biridir. Öyle ki, Tevhid-i Efkâr gazetesi de saltanatın kaldırılmasını destekleyerek, gazetesinde halkın kutlamalarına yer vermiştir. Yine Vakit gazetesinde de saltanatın kaldırıldığı gün için,“Bugün yeni bir güneş doğuyor”şeklinde ifadeler yer almıştır. Saltanat kaldırıldıktan sonra Sultan Vahdettin'in yetkileri sınırlandırılmış ve buna bağlı olarak Vahdettin, İngilizlere sığınarak Malta'ya kaçmıştır. Bunu takiben halifeliğe Abdülmecid seçilmiş ve bu doğrultuda yine önemli bir adım atılmıştır. Bir diğer önemli gelişme ise, Cumhuriyetin ilanı olmuştur. Öyle ki, 1923 yılına gelindiğinde, Cumhuriyet ilan edilmiş ve bu ilan ile beraber kutlamalar yapılmıştır. Anadolu halkı tarafından kutlamalar yapılırken, Hâkimiyet-i Milliye, Tevhid-i Efkâr ve Vatan gibi gazetelerde de, Cumhuriyetin ilanının doğru olmadığı yönünde haberler çıkmaya başlamıştır. Tüm bu olumsuzluklara rağmen, bütün gazeteler Cumhuriyetin ilanını halka duyurmuşlardır.
Özet (Çeviri)
For Turkish People, goverment as a supreme foundation which has imperium was goverment by inheritance. This system continued in the same was in the ottoman period, too. However, with the dated 3 November 1839 the Rescript of Gülhane power of the government on the constitutional order ottoman Empries administrative stracture began to transform. İn the year of constitutionalism, there weren't great changer in the central managament. At the end of the17th century the process of sharing and dismemberment of Ottoman Emprie was begun by European countrie, following this, armstice of montrose was signed and country of Ottoman was stated to occupy. In relation to there occupotions, Mustafa Kemal with the intent of the spirit of wor of independence organize congresses in 16 March 1920, allied Powers occupied the ottoman Emprie following there developments Salih Pasha cabiret resigned and Damat Ferit Pasha was appointed as grand. Following thats in 23 April 1920 Turkish Grand National Assembly carried out the first congress and gave a legisla propasal related to all the counstitutional about caliphate belong to TBMM. With this legislative propasal, caliphate and sultanate were placed into legislative frome work. İn 13 September 1920 as from of goverment program of populism was propued and matters of sultanate and caliphate took place in this program when we come to the year of 1921 with 24 prowions our start constitution Teşkilat-ı Esasiye appeared. The Ottoman Sultanate was abolished on the date of Nowember 1, 1922 and then a new period began for Turkish state. The abolishment of sultanate is on of the most essential reforms that Mustafa Kemal carried out. İn fact said reform movement has had a broad repercussion in press. By supporting the abolishment of sultanate Tevhid-i Efkar (Turkish Newspaper) has given wide expressions like“today a brand new sun rises.”After sultanate was abolished, the authorization of Sultan Vahuiddin was limited and therefore Sultan Vahuiddin left the country and went to Malta under the protection of Britain. Following thar Abdulmecid Efendi was chosen as the caliph and a important step was taken accordingly. Another essential progress was the proclamation of the repulic. It appears that in the year of 1923, Republic has already been declared and celebrations have been fulfilled. As Anatolian people were celebrating the proclamation of the republic, on the oter hand Turkish newspapers such as Hâkimiyet-i Milliye, Tevhid-i Efkâr, Vatan has started to announce that the announced the Proclamation of the Republic to the public.
Benzer Tezler
- Hilâfetin kaldırılmasının Türk basınına yansımaları
Reflections of the abolition of caliphate in Turkish press
NİDA ÖZMEN
- Atatürk inkılâplarının Türk ulusal basınındaki yansımaları (1922-1938)
Reflections of Atatürk's reforms in Turkish national press (1922-1938)
DOĞAN KOÇAK
Doktora
Türkçe
2023
GazetecilikAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL EYYUPOĞLU
- Cumhuriyet Döneminin ilk İstiklal Mahkemesine giden süreç ve İstanbul İstiklal Mahkemesi
The process to the Independence Tribunal of the Republic Period and The İstanbul İndependence Tribunal
ABDULLAH AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihYozgat Bozok ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMİGÜL ÇETİN
- Mısır basınında hilafet tartışmaları 1922-1926
Debates on the Caliphate in the Egyptian press 1922-1926
HİLAL LİVAOĞLU MENKÜÇ
Doktora
Türkçe
2017
Tarihİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLYAS TOPSAKAL