1960 – 1980 yılları arasında Türk sineması: Bölge işletmeciliğinin Türk sinemasına yansımaları
The Turkish cinema between years of 1960 – 1980: the reflections of the local administration on the Turkish cinema
- Tez No: 513270
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLİN TEREK ÜNAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Türk Sineması, Yeşilçam, Bölge İşletmeciliği, Turkish Cinema, Yesilcam, Local Administration
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 266
Özet
Türkiye'de 1950'li yıllarda başlayıp sonrasında devam eden plansız büyüme,tarım ve sanayideki dalgalanmalar, gecekondulaşmayı da beraberinde getirmiştir. Köyden kente göç ile birlikte var olan izleyici kitlesine yenileri eklenmiştir. Türk sineması açısından belirgin bir etken olan seyirci, belediye rüsumlarının kaldırılması neticesinde daha çok sinemaya gitmeye başlamıştır. Artan izleyici sayısı ile birlikte,sinema salonlarının da sayısı da artmıştır.Toplumsal sorunların bireysel sorunlarla birlikte anlatıldığı toplumsal gerçekçi filmler, 1961 Anayasasının getirdiği cesaret ve özgürlük rüzgarları neticesinde yapılmaya başlanmıştır. 1960'lı yıllardan itibaren etkin olmaya başlayan bölge işletmecileri; yapımcılara istedikleri tarzda filmleri, istedikleri oyuncularla bazen senaryoya da müdahale ederek sipariş vermekte idi. Yeşilçam sineması özellikle 1970 sonrası dönemde tür filmlerine yönelmek durumunda kalmış, bölge işletmecilerinin taleplerini karşılamada yetersiz kalan B grubu yapımcı ve yönetmenleri Hollywood filmleriyle masallar arasındaki benzerliği Türk sinemasında deneme yoluna gitmiştir. Tarihi kostüme avantür filmleri, destansı çizgi roman uyarlamaları bu dönemin ürünleridir. 1975'ten itibaren ekonomik koşulların ailece sinemaya gitmeyi zorlaştırması, televizyonun bütün Anadolu'da yaygınlaşıp evlere girmesi, artan terörden dolayı insanların sokağa çıkmaya çekinmesi ile seks ve şiddet içeren filmlere ailelerin gitmek istememesi sonucu sinemanın büyük seyirci kitlesi salonlardan uzaklaşmıştır. Yapımcılar da ailelerin yerini alan yeni genç erkek seyirci kitlesine uygun filmler üretmişlerdir. Yeni seyirci kitlesinin sayısı sektörü eskisi gibi döndürmeye yetmemiş ve bu süreçte film sayısı azalmış, salonlar kapanmış, bölge işletmeleri etkinliğini yitirmiştir.
Özet (Çeviri)
The unstructured growth, the inconcenstencies in agriculture and industry that have started in the 1950's and continued onwards, brought upon the slums. With the immigration movement from rural to urban areas, new spectators have emerged. The viewers, who are an important element in the Turkish cinema, have gone more to the movie theaters upon the reduction of the municipality taxes. This increase in the number of viewers has led to an increase in the number of the theaters. The socially realistic movies, which have depicted the individual problems with the frame of social problems, have been produced as a result of the freedom and courage that was introduced with the constitution of 1961. The local administrators, who have become prominent in the 1960's, have ordered the producers certain type of movies and manipulated them to the extent of who will take part in movies and the content of the scenarios. Yesilcam Cinema, especially after 1970, had to switch to these kinds of movies. The B group producers and directors, who could not suffice in the fulfillment of the demands of the abovementioned local administrators, turned to experiment the similarities between the Hollywood movies and the fairy tales in the Turkish cinema. The action movies with historical costumes and epic animated film adaptations are the products of this era. Beginning from 1975, the majority of the viewers have fallen apart from the movie theaters, because of the difficulties in the economical conditions making impossible to go to the cinemas as a family, the expansion of television coverage in the whole Anatolia region, the withdrawal of the public from the streets as a result of the increasing terror, and unwillingness of families to go to movies with sexual and violent content. As a result, the producers have made films targeted to the male audience. However, the number of the new viewers was not sufficient enough to go back to the glamorous days. Less movies were made, the movie theaters were closed down and the local establishments have lost their effectiveness.
Benzer Tezler
- 1980 sonrası Türk sineması ve Yavuz Turgul
Başlık çevirisi yok
SEDEF BAYBURTLUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. CEM ODMAN
- Türk sinemasında kadın
Başlık çevirisi yok
FETAY SOYKAN
Doktora
Türkçe
1990
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSahne ve Görüntü Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ ADANIR
- 1969-1973 yılları arası Türk filmlerinin mitolojik ve göstergebilimsel çözümlemesi: Tarkan filmi örneği
The mythological and semiological analysis of Turkish movies between the years of 1969-1973: Tarkan movie sample
FATİH GENÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sahne ve Görüntü SanatlarıSelçuk ÜniversitesiRadyo Televizyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULGANİ ARIKAN
- Directors of Turkish film industry who are against the culture industry and a mockumentary project
Türk sinemasında kültür endüstrisine karşı duran yönetmenler ve bir mockumentary projesi
OBEN REGGİO
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Radyo-TelevizyonBahçeşehir ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERKAN BÜKER
- Türk sinemasında düşünce oluşumu: 1960-1980 dönemi yönetmenleri ve filmleri
Thought formation in Turkish cinema: 1960 - 1980 term directors and movies
BAHAR TUGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sahne ve Görüntü SanatlarıSelçuk ÜniversitesiRadyo Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEKİN CAN