Geri Dön

Küçük buluntular yoluyla Aşıklı Höyük topluluğunun çağdaşı topluluklarla etkileşimi

Aşıklı Höyük's interactions with contemporary communities through small finds

  1. Tez No: 514597
  2. Yazar: DEVRİM SÖNMEZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MİHRİBAN ÖZBAŞARAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Arkeoloji, Archeology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tarih Öncesi Arkeolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 311

Özet

Güneybatı Asya'da Çanak Çömleksiz Neolitik olarak adlandırılan dönem yerleşik yaşam biçiminin yaygınlaşması, bitkilerin kültüre alınması ve hayvanların evcilleştirmesi gibi insanlık tarihini etkileyecek anahtar değişimlerin yaşandığı, yaklaşık üç bin yıl süren bir zaman dilimidir. Orta Anadolu, bu dönemde çevresindeki bölgelerden bazı kültürel nitelikler bakımından farklı bir görüntü sunmaktadır. Orta Anadolu'da yer alan ve çalışmanın konusunu oluşturan Aşıklı Höyük yerleşmesi, tam olarak bu döneme denk gelen bir zamanda iskan edilmiştir. Aşıklı Höyük yerleşmesi, MÖ 9. bin yılın ikinci yarısında başlayan ve 8. bin yılın sonlarına doğru uzanan yaklaşık bin yıllık döneme (MÖ kal. 8.400-7.300) tarihlenmektedir. Yerleşme, konar-göçer yaşamdan yerleşik hayata ve avcı-toplayıcılıktan besin üretimine geçiş süreçlerine dair önemli kanıtlar sunmaktadır. Aşıklı Höyük, arkeolojik kanıtlara göre söz konusu zaman diliminde Güneydoğu Anadolu, Suriye ve Levant bölgeleri arasında gerçekleştiği bilinen ve obsidyen alış verişi, paylaşılan sembolik repertuvar gibi geniş bir bölgede rastlanan kültürel izlerle tanımlanan bölgeler arası etkileşim ağlarının içine dahil değildir. Bu tez çalışmasında Aşıklı Höyük yerleşmesinde 1989-2015 yılları arasında yürütülen arkeolojik kazılarda açığa çıkarılan küçük buluntulardan biley taşları, kemer toka ve kancaları, figürinler, obje ve tokenler ve işlenmiş kemik, taş ve killer seçilmiştir. Söz konusu buluntu gruplarının hammadde ve tipolojik özellikleri zamansal ve mekansal açıdan incelenmiş ve tespit edilen devamlılık ve değişimler yerleşmenin sağladığı diğer arkeolojik bulgular göz önünde bulundurularak tartışılmıştır. Bezeme, yeni buluntu tipleri ve hammaddelerin ortaya çıkışı artan topluluklar arası etkileşimlerin kanıtları olarak ele alınmıştır. Aşıklı Höyük ve çağdaşları arasındaki alış veriş, göç ve diğer topluluklar arası etkileşimlerin incelenen buluntu gruplarının niteliklerinde zaman içerisinde, özellikle yerleşmenin sonlarına doğru yaşanan değişimlerde etkisi olmuş olabilir.

Özet (Çeviri)

The Pre-Pottery Neolithic (PPN) in Southwest Asia is a period that spans nearly three millennia and coincides with a multitude of fundamental changes, including, for example, the dispersal of sedentary lifeways and plant and animal domestication. Many of these developments have had irreversible effects on modern human history, though, remarkably, the PPN in Central Anatolia does not always adhere to trends and developments observed in surrounding regions at this time, especially regarding some of its cultural characteristics. Located in Central Anatolia the aceramic settlement of Aşıklı Höyük is the focus of this study. Occupations at this site stretched over a period of nearly one thousand years, starting in the second half of 9th millennium BC through the first half of 8th millennium BC (8.400-7.300 cal. BC). The settlement provides substantial evidence concerning the processes of transitions from nomadic and hunter-gatherer to sedentary and food producing way of life. It is a site which continues to provide significant insights into the diverse transitional processes which took its inhabitants from nomadic hunter-gatherers to sedentary, food-producers. According to the available archaeological evidence, Aşıklı Höyük was not a part of the inter-regional interaction networks known to have existed between Southeastern Anatolia, Syria and the Levant, and which featured shared cultural traits, most notably obsidian trade and shared symbolic repertoires. This study presents different groups of small finds, including shaft straighteners, belt buckles and hooks, figurines, objects and tokens, axes and worked bones, as well as stones and clays, discovered during archaeological excavations at Aşıklı Höyük between 1989 and 2015. As such, this investigation focuses not only the temporal and spatial relationships between raw materials and typological features of the find groups, but it also considers continuities and changes against the background of other lines of archaeological evidence from the site. The emergence of decoration and the incorporation of new types and raw materials appear to be indicative of increased levels of interaction between different communities. Inter-community contacts, perhaps in the frame of trade and immigration, could have led to the observable changes in the diachronic characteristics of the find groups, especially towards the end of the occupation.

Benzer Tezler

  1. Neolitik Dönem Akarçay Tepe yerleşmesinde küçük buluntular ışığında zanaat ürünleri

    Crafts of the Neolithic Settlement of Akarçay Tepe in the light of the small finds

    HEVAL BOZBAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Arkeolojiİstanbul Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİHRİBAN ÖZBAŞARAN

  2. The Middle Bronze Age settlement at Tarsus - Gözlükule: A re-evaluation of stratigraphy and analysis of use of space

    Tarsus - Gözlükule Orta Tunç Çağı yerleşimi: Stratigrafik değerlendirme ve alan kullanımı analizi

    ALİ GÜLDÜREN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    ArkeolojiBoğaziçi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ASLI ÖZYAR

  3. Pididia Antiokheia Antik Kenti metal buluntuları

    Metal objects from Pisidian Antioch

    ARZU GÜLTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    ArkeolojiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYÇA ÖZCAN

  4. Teos Hellenistik dönem savunma sistemi

    Hellenistic defence system in Teos

    YUSUF POLAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    ArkeolojiGazi Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE EMEL ERTEN

  5. Tralleis heykeltıraşlık eserleri: 1996-2002 kazılarında ele geçen Hellenistik ve Roma Dönemi mermer heykeltıraşlık buluntuları

    Tralleis sculptural works: Hellenistic and Roman Period marble sculptural works found in excavations between 1996-2002

    MÜNTEHA DİNÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    ArkeolojiMersin Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERRA DURUGÖNÜL