Başlangıcından 19. yüzyıla kadar Trabzon Gülbahar Hatun vakfı
Waqf of Gülbahar Hatun in Trabzon up to the 19th century from the start
- Tez No: 517828
- Danışmanlar: PROF. DR. RIZA KARAGÖZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Sultan I. Selim'in 1505-1506'da vefat eden annesi adına 1515'te tesis ettiği Gülbahar Hatun Vakfı, Trabzon Eyaleti'ne sağladığı iktisadi, içtimai, dini, ilmi, beledi ve ticari katkılar açısından oldukça önemlidir. Toplam dört bölümden oluşan çalışmamızda, bir hanım sultan vakfının yaklaşık 300 yıllık dönemi bütün yönleriyle ele alınmaya çalışılmıştır. Birinci bölümde Trabzon'un fetih sonrasındaki idari yapısı anlatıldıktan sonra Gülbahar Hatun hakkında bilgiler sunularak vakfın kurucusu olan Yavuz Sultan Selim'in şehzadeliği ve hükümdarlığı genel hatlarıyla anlatılmaya çalışılmış ve vakfa ait yapılar incelenmiştir. İkinci bölümde vakfın işleyişi anlatılırken tarihi süreç içerisinde Osmanlı'da vakıfların denetimi ve yönetimine atıfta bulunulmuştur. Edinilen bilgilerden yol çıkarak Gülbahar Hatun Vakfı'nın başlangıçta Şeyhülislam Nezareti'ne bağlı olduğu anlaşılmıştır. 1586'da Evkaf-ı Haremeyn Nezareti kurulunca buraya bağlanmış ve tamamı Dârüssaâde Ağalarından oluşan Haremeyn-i Şerifeyn Nazırları tarafından denetlenmeye başlamıştır. Bu durum 1826'da Evkaf-ı Hümayun Nezareti kurulana kadar bu şekilde devam edecektir. Genel işleyiş hakkında verilen bilgilerin ardından başta denetimi elinde bulunduran nazırlar ve yönetimden sorumlu mütevelliler olmak üzere vakıf bünyesinde görev yapan kişiler tablolar halinde sunulmuştur. Üçüncü bölümde vakfın ekonomik yapısı gelirler ve giderler olarak iki ana kısımda incelenerek ve gelir-gider dengesi ortaya çıkartılmıştır. Dördüncü bölümde ise vakıf kurumlarında meydana gelen bazı problemler hakkında fikir sahibi olmak adına yapılan bilgilendirmenin ardından Gülbahar Hatun Vakfı'nın yönetiminde karşılaşılan problemler ayrı başlıklar altında ele alınmıştır. Ele alınan müstakil bölümler haricinde günümüzde mevcut olmayan vakfiyede yer alması muhtemel şartların ve vakfın coğrafi dağılımının tespiti ele alınan genel konulardandır.
Özet (Çeviri)
The Waqf of Gülbahar Hatun, established in 1515 by Sultan I. Selim in the name of his deceased mother in 1505-1506, is very important in terms of economic, social, religious, scientific, municipal and commercial contributions provided with the province of Trabzon. In our four-part work, the period of approximately 300 years of a lady sultan waqf has been handled in all its aspects. In the first part, after describing the administrative structure of Trabzon after the conquest some information about Gülbahar Hatun has been presented and the sultanate of Yavuz Sultan Selim, the founder of the foundation, was tried to be explained with general lines and the structures belonging to the waqf were examined. In the second part, while the waqf function is described in the historical process in the Ottoman Empire, reference to the supervision and management of waqfs was made. From the information gained, it was understood that Gülbahar Hatun's Waqf was originally affiliated to the Şeyhülislam ministry. In 1586, the Evkaf-ı Haremeyn ministry was connected here and started to be controlled by the ministers of Harameyn-i Sharifeyn, all of which consist of Dârüssaâde Ağa's. This situation will continue in this way until the establishment of the Evkaf-i Hümayun ministry in 1826. Following the information given about the general operation, especially the minister responsible for the audit and the trustees responsible for the management of the people who work at waqf are presented in tables. In the third chapter, the economic structure of the waqf was examined in two main sections as incomes and expenses, and income-expense balance was revealed. In the fourth section, the problems encountered in the management of Gülbahar Hatun's Waqf were discussed under separate titles, following a superficial explanation made in order to have an idea about some problems that occurred in waqf institutions. Except for the individual sections that are discussed, the general conclusions are the probable conditions to take place in the waqf not existing today and the determination of the geographical distribution of the waqf.
Benzer Tezler
- Başlangıcından günümüze animasyon-sinema ilişkisi
Beginning to present relation of animation and cinema
TUNÇEMRE DOĞRAMACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Güzel SanatlarDumlupınar ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. FETHİ KABA
- XIX. yüzyıldan günümüze Türk sanatında suluboya resmi
Waterpainting in Turkish art from 19th century till now
YAŞAR SABRİ ŞANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Güzel SanatlarFırat Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL AYTAÇ
- Yemen tarihi hakkında yazılmış Türkçe eserler
Turkish literature written about the history of Yemen
ÇAĞLAR ÜNAL
- Minyatür sanatının 4-6 yaş çocuk kitapları illüstrasyonu olarak kullanımının görsel iletişim tasarımı bağlamında incelenmesi
Examining the use of illuminated manuscripts as an illustration for children's books (Ages 4-6) in the context of visual communicated design
ZÜBEYDE BEŞİRLİ CESUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimIşık ÜniversitesiGörsel İletişim Tasarımı Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ÇEVİKAYAK YELMİ
- Spontanite ve soyut
Spontaneous and abstract painting
NALAN ÜNAL TOPDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Güzel SanatlarYeditepe ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUAMMER FEVZİOĞLU BOZKURT