XV.-XVI. asırlarda İstanbul Daru'l-Kurra'ları
Daral-Qurra foundations of Istanbul in XV.-XVI. centuries
- Tez No: 51789
- Danışmanlar: PROF. DR. SABRİ HİZMETLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
ÖZET Konu :“XV-XVI. ASIRLARDA İSTANBUL DÂRU'L- KURRÂ'LARI”(Mastır Tezi). Bağlı Bulunduğu Üniversite, Fakülte, Enstitü: ANKARA ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİ, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ. Danışman : Prof.Dr. Sabri HİZMETLİ Hazırlayan : Yusuf ALEMDAR Dönem : 1994- 1996 Esas itibariyle tezin konusu“Dâru'l- kurrâ'”kurumu. Ama bu konu, Osmanlı İmpara- torluğu'nun“yükselme devri”ve onun başkenti“İstanbul”ile sınırlı tutulmuştur.“Kurumlar Tarihi”kapsamındaki bu araştırma,“bir giriş”ve“üç bölüm”hâlinde ele alınmıştır. Girişte; konunun önemi belirtildikten sonra, konuyla ilgili birtakım kavramlar açık lanmış ve yararlanılan kaynaklardan - önemli bulunan - birkaçının kritiği yapılmıştır.“Kur'an ve Kıraat Tarihi”ana başlığını taşıyan birinci bölümde; Kur'an'ın toplanması ve dizilmesi, kırâatların (= okuyuş tarzlarının) ortaya çıkışı ve yazıya geçirilmesi (kitap- laştırılması), kıraat çeşitleri ve Kıraat İlmi'nin öğrenimi incelenmiştir. İkinci bölümde,“İslâm Eğitim Sistemi İçerisinde Dâru'l- kurrâ1 Müessesesi”ana başlı ğı altında; genel olarak medreseler, özel olarak da Kur'ân-ı Kerîm öğretilen okullara yer ve rilmiştir. Bu arada, tarihî süreç içerisinde dâru'l- kurrâ'ların kuruluş şekilleri örnekleriyle belirtilmiştir. Üçüncü ve s on bölümde ise; teze adını veren“XV- XVI. Asırlarda İstanbul Dâru'l- Kurrâ'ları”üzerinde ayrı ayrı durulmuştur. Bu konuya, bir“sunuş”yazısı ile başlanıp, bir“sonuç / genel değerlendirme”yazısı ile son verilmiştir. Arada; sözkonusu yüzyıllarda ve yerde tesbit edilen 7 (= yedi) adet dâru'l- kurrâ' teker teker ele alınarak tüm yönleriyle tanı tılmaya çalışılmıştır. Bu haliyle tez;“Kıraat İlmi verileri ışığında, Kur'ân-ı Kerîm'in çeşitli şekillerde oku nuşunun öğretildiği kurumlar”biçiminde tanımlanabilecek“dâru'l- kurrâ'lar”üzerinde, aka demik düzeyde, Türkiye'de yapılan ilk ve - şimdilik - tek araştırma olma özelliğini taşı maktadır. Dolayısıyle çalışmanın, eksik ve yanlışlardan uzak olamayacağı gayet tabiidir. Ayrı ca, yalnızca el atıldığını düşündüğümüz bu konunun, ileride, gerek kendimiz gerekse baş kaları tarafından daha geniş boyutta irdeleneceğini ümîd ediyoruz. Medreselerimizin önemli bir ihtisas bölümünü oluşturan dâru'l- kurrâ' müessesesinin, tarih, işleyiş, teşkilât, mimarî vb. yönlerden daha geniş çapta ele alınarak incelenmesi bek lentisi içindeyiz. Zira bunun yapılması; bilim, kültür, eğitim, san'at ve medeniyet tarihimiz açısından büyük bir boşluğu dolduracaktır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Subject :“DÂR AL - QURRA FOUNDATIONS OF ISTANBUL IN XV - XVI. CENTURIES”(The theis of master). University, Faculty, Institue: ANKARA UNIVERSITY, FACULTY OF DIVINITY (= THEOLOGY), INSTITUTE OF SOCIAL SCIENCES. Adviser : Prof. Dr. Sabri HİZMETLİ Presented by : Yusuf ALEMDAR Period : 1994- 1996 The main of subject of the thesis is tehe foundation of“Dâr al- qurra”. The subject of thesis are limited by“rising epoch”of Ottoman Empire and its capital“Istanbul”. This study which covers“History of Fundations ”presented as“ an introduction”and“three sections”. In introduction; it has been pointed out importance of the subject, explained the terms related to the subject, and discussed the references which are particularly used in this study. In the first section, called“History of Qur'an and Qira'at (= recitation / reading of Qur'an)”, it has been determined assemblage and adjusting of Qur'an, arise of the recitation and writing (= publishing), species of recitation and education of recitation sciences. In the second section, called“Fundations of Dâr al-qurra in the Islamic Educational System”, it has been generally defined madrasahs (= islamic ITheological schools), particu- lary schools of teaching Qur'an. In the other, hand, it has been clarified with the examples the types of formation of foundation of Dâr al- qurra in historical period. In the third and last section, it has been seperately investigated“the foundations of Dâr al- qurra in XV - XVI. centuries”. In the section, it has been began to the subject with the“introduction”and finished with“conclusion”. It has been indivicually determined se ven foundations of dâr al- qurra in the abovementioned periods and location. This thesis is first investigation in Turkey about the foundations of“ dâr al- qurra”, defined as“teaching schools of recitation of Qur'an”. Consequently, this thesis may be includes some lacking and faults. Otherwise, I hope subject is under - developed by both us and the others. We expect that the foundations of dâr al- qurra will be investigated viewpoint of his torical, processing, organization, architectural etc., because of contributions history of civi lization.
Benzer Tezler
- Osmanlı İmparatorluğu'nda halktan alınan vergilerin ayni ve nakti miktarı ve alınış şekilleri (XV. ve XVI. asırlarda)
Başlık çevirisi yok
SALİH AYNURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1985
Tarihİstanbul ÜniversitesiTürk İktisat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. LÜTFÜ GÜÇER
- XV-XVI. yüzyıllarda Deliorman-Tozluk hattında Osmanlı yerleşmesi (Fetih, iskân ve nüfus)
XV-XVI. in the centuries Ottoman settlement in Deliorman-Tozluk line (Conquest, settlement and population)
SENEM KARAGÖZ
- Nuruosmâniye Kütüphanesi 4962 numaralı mecmua: 1b?83a, transkripsiyonlu metin-inceleme
Eulogies of magazine regisreted at the number 4962 in the Library of Nuruosmaniye (the transcriptioned text of 1b-83a) interpages
FATİH KOYUNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AKKAYA
- Süleymân El-Mehrî'nin El-ʽUmde el-Mehriyye fî Ḍabṭ el-ʽUlûm el-Baḥriyye Adlı Eseri: Çeviri ve yorum
Sulaymān Al-Mahrī and a translation and commentary on Al-ʽUmda Al-Mahriyya fī Dabṭ Al-ʽUlūm Al-Baḥriyya
RAWDA EL HAJJI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiBilim Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DETLEV QUINTERN